Διαταραχή ύπνου

Τι είναι η διαταραχή ύπνου

Η διαταραχή ύπνου είναι ένα πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους οι περισσότεροι άνθρωποι.

Δες ακόμα: Κρίση πανικού: τι μου συμβαίνει και πώς να την αντιμετωπίσω;

Συνήθως οφείλεται σε άγχος που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της νύχτας και μπορεί να προκαλέσει προβλήματα αϋπνίας, εφιάλτες και έντονο αίσθημα ανησυχίας.

Η αϋπνία είναι ένα από τα συχνότερα προβλήματα ύπνου και αφορά στη δυσκολία στην έλευση του ύπνου ή στην αδυναμία διατήρησής του.

Συνεπώς, το άτομο δεν καταφέρνει να ξεκουραστεί και αυτό μπορεί να επηρεάσει σημαντικά  τη διάθεση και την παραγωγικότητά του.

Το τρίξιμο των δοντιών είναι επίσης μία συχνή διαταραχή, η οποία ταλανίζει κυρίως τα μικρά παιδιά αλλά και τους ενήλικες.

Συνήθως πρόκειται για σωματοποίηση του στρες που εκδηλώνεται με τρίξιμο των δοντιών και ο ασθενής το αντιλαμβάνεται όταν ξυπνά το πρωί με μία ήπια αίσθηση πόνου στα δόντια ή τη γνάθο.

Οι εφιάλτες εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού της περιόδου του ύπνου και συνήθως οδηγούν σε αιφνίδια και έντρομη αφύπνιση.

Το άτομο θυμάται λεπτομερώς τα τρομακτικά όνειρα και γι αυτό δυσκολεύεται να ξανακοιμηθεί.

Το ροχαλητό και η υπνική άπνοια (διακοπή της ροής του αέρα στη μύτη ή το στόμα) απαντώνται κυρίως σε άτομα άνω των 50 ετών και συχνότερα στους άνδρες.

Απόρροια των εν λόγω διαταραχών είναι το αίσθημα κόπωσης και υπνηλίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Που οφείλεται η διαταραχή ύπνου

Η διαταραχή ύπνου μπορεί να οφείλεται σε ψυχικά ή σωματικά αίτια.

Η αϋπνία συνδέεται συχνότατα με άγχος είτε ως επακόλουθο κάποιας αγχώδους εμπειρίας είτε ως αντίδραση αναμονής σε μία κατάσταση που προκαλεί άγχος (π.χ. μία εξέταση, μία συνέντευξη για εύρεση εργασίας).

Ακόμη, μπορεί να συνδέεται με αντίδραση σε πένθος, απώλεια ή μία σημαντική αλλαγή της ζωής.  Το άτομο που υποφέρει βιώνει έντονη ανησυχία και δυσφορία.

Συμπτώματα της διαταραχής ύπνου

Τα συνήθη συμπτώματα που σχετίζονται με τις διαταραχές ύπνου κάθε μορφής είναι:

• Υπερυπνία
• Υπνολαλία
• Εφιάλτες
• Υπνοβασία
• Αϋπνία
• Δυσκολία στην έλευση ύπνου
• Πολύ πρωινό ξύπνημα
• Νυχτερινές κράμπες
• Ευερεθιστότητα
• Αίσθημα κόπωσης και υπνηλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Αδύναμη μνήμη
• Δυσκολία συγκέντρωσης

Διάγνωση της διαταραχής ύπνου

Η διάγνωση δίνεται όταν τα συμπτώματα διαρκούν για τουλάχιστον ένα μήνα.

Σε αυτή την περίπτωση το άτομο χρειάζεται να απευθυνθεί σε ειδικό που θα τον βοηθήσει να διαχειριστεί τα αισθήματα άγχους και να νιώσει περισσότερο χαλαρός.

Πώς αντιμετωπίζεται η διαταραχή ύπνου

Αρχικά, αν τα συμπτώματα διαρκούν για τουλάχιστον ένα μήνα, ο πάσχων θα πρέπει να απευθυνθεί σε ειδικό ώστε να αποκλείσει ότι η νυχτερινή ανησυχία δεν οφείλεται σε κάποιο οργανικό ή παθολογικό αίτιο.

Σε μερικές περιπτώσεις, ο γιατρός θα χορηγήσει φάρμακο ώστε να επαναφέρει τον ύπνο στον ασθενή που τον έχει χάσει.

Παράλληλα, είναι καλό να απευθυνθεί σε ψυχοθεραπευτή, ώστε να λάβει βοήθεια στην επίλυση των προβλημάτων που τον απασχολούν.

Είναι σημαντικό πριν ο ασθενής πέσει για ύπνο να μην καταναλώνει ένα βαρύ δείπνο και να προσπαθεί να ηρεμεί για κάποια ώρα.

Επίσης, να μην καταπιάνεται με δραστηριότητες που διεγείρουν τον εγκέφαλο, αλλά και να μην καταναλώνει καφεΐνη για αρκετές ώρες πριν από τον ύπνο.

Η σταθερή θερμοκρασία στο υπνοδωμάτιο καθώς και η προσπάθεια διακοπής των αρνητικών σκέψεων είναι βοηθητικές τεχνικές.

Ωστόσο, αν δεν σας πιάσει ύπνος μέσα σε διάρκεια μισής ώρας καλό είναι να σηκωθείτε από το κρεβάτι και να ασχοληθείτε με κάτι που συνήθως σας νυστάζει.

Το τρίξιμο των δοντιών αντιμετωπίζεται με τη διακοπή του καπνίσματος και με τη μείωση κατανάλωσης καφέ.

Συνιστάται επίσης η άμεση επίσκεψη σε ορθοδοντικό για να αντιμετωπιστούν τυχόν προβλήματα σύγκλισης της γνάθου.

Οι εφιάλτες αντιμετωπίζονται αν φροντίσετε να ρυθμίσετε το βιολογικό σας ρολόι, δηλαδή να ξυπνάτε και να κοιμάστε την ίδια ώρα κάθε ημέρα.

Παράλληλα,  προσπαθήστε να διαχειριστείτε τους στρεσσογόνους παράγοντες.

Η θεραπεία του έντονου ροχαλητού ή της υπνικής άπνοιας απαιτεί επίσκεψη σε ειδικό γιατρό.

Σε ορισμένες περιπτώσεις χρειάζεται να γίνει ολονύχτια καταγραφή ύπνου, κατά την οποία ο ασθενής παρακολουθείται καθ’ όλη τη διάρκεια του ύπνου του ώστε να εντοπιστεί το αίτιο και να αντιμετωπιστεί.

Πρόληψη κατά της διαταραχής ύπνου

Πριν τον νυχτερινό ύπνο αποφύγετε την κατανάλωση λιπαρών τροφών, καφέ ή αλκοόλ.

Διαμορφώστε ένα ξεκούραστο περιβάλλον στο υπνοδωμάτιο, με σταθερή θερμοκρασία και χαμηλό ή καθόλου φωτισμό.

Πριν τον ύπνο,  προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις αγχωτικές σκέψεις με μία ευχάριστη εικόνα και αφήστε για την επόμενη μέρα την ενασχόληση με τις υποχρεώσεις και το πρόγραμμα της καθημερινότητάς σας.

Η κατάλληλη ειδικότητα

Ο κατάλληλος γιατρός για τη διαταραχή ύπνου είναι ο Ψυχολόγος.