Φυματίωση

Τι είναι η φυματίωση

Η φυματίωση είναι ιδιαίτερα απειλητική για την ανθρώπινη ζωή.

Δες ακόμα: Ρώτα Το Γιατρό #1: Όσα πρέπει να ξέρεις για τα εμβόλια, με την Παιδίατρο Ιωάννα Δραμπέλη

Είναι μια λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος και σε περίπτωση που δεν αντιμετωπισθεί μπορεί να προκαλέσει ακόμη και θάνατο.

Πως μεταδίδεται η φυματίωση

Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται αύξηση των κρουσμάτων .

Η μετακίνηση των πληθυσμών ευθύνεται κυρίως για αυτή την αύξηση.

Άλλοι λόγοι που συμπεριλαμβάνονται στην έξαρση αυτή είναι: AIDS, χαμηλό βιοτικό επίπεδο ζωής καθώς και η εμφάνιση ανθεκτικότητας στα αντιφυματικά φάρμακα.

Ο βασικός τρόπος μετάδοσης της φυματίωσης είναι η εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων  που μεταφέρονται με τον αέρα από κάποιον που νοσεί.

Τα σταγονίδια εκπέμπονται με την ομιλία, το βήχα και το φτέρνισμα.

Πως προκαλείται η φυματίωση

Η φυματίωση προκαλείται από το μυκοβακτηρίδιο ή αλλιώς τη βάκιλο του Koch.

Συμπτώματα που εμφανίζει η φυματίωση

Τα πιο συχνά συμπτώματα που παρατηρούνται στη φυματίωση είναι:

• Επίμονος βήχας με ή χωρίς πτύελα

• Εύκολη κόπωση

• Απώλεια βάρους

• Χαμηλός πυρετός

• Επανειλημμένα κρυολογήματα

• Επιμένουσα πνευμονία

• Πτύελα με γραμμές αίματος ή αιμόπτυση

Διάγνωση για τη φυματίωση

Στη διάγνωση της φυματίωσης συμβάλλει η δερματική δοκιμασία που ονομάζεται Mantoux (μαντού).

Η δοκιμασία Mantoux πραγματοποιείται με την έγχυση φυματίνης μέσω ένεσης με λεπτή βελόνα στο δέρμα της εσωτερικής επιφάνειας του πήχη.

Αναλόγως με την ανταπόκριση του δέρματος  η δερμοαντίδραση χαρακτηρίζεται θετική ή αρνητική.

Μια θετική αντίδραση συνοδεύεται από σκληρότητα και πρήξιμο στο σημείο που έγινε η ένεση.

Σε ένα θετικό αποτέλεσμα φυματινοαντίδρασης επιβάλλεται επιπλέον έλεγχος για να τεθεί η διάγνωση της  νόσου.

Ο έλεγχος περιλαμβάνει ακτινογραφία θώρακος και εξετάσεις πτυέλων για απομόνωση του μυκοβακτηριδίου, καλλιέργεια και έλεγχο ευαισθησίας στα αντιφυματικά φάρμακα.

Υπάρχουν όμως και οι ψευδώς θετικές ή ψευδώς αρνητικές φυματινοαντιδράσεις.

Η ψευδώς θετική αντίδραση αναφέρεται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες παρατηρείται θετική αντίδραση αλλά το άτομο που έκανε τη δοκιμασία δεν έχει φυματίωση.

Συνήθως αυτό οφείλεται σε περιπτώσεις που ο οργανισμός είναι μολυσμένος με κάποιο άλλο μυκοβακτηρίδιο ή  έχει εμβολιαστεί με το εμβόλιο κατά της φυματίωσης.

Στις ψευδώς αρνητικές αντιδράσεις μπορεί να υπάρχει φυματική μόλυνση ή και νόσηση αλλά η αντίδραση να είναι αρνητική.

Αυτό μπορεί να οφείλεται σε λόγους που αφορούν τον ασθενή όπως μια πρόσφατη μόλυνση από φυματίωση ή εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος (AIDS, καρκινωμάτωση) ή λοίμωξη από ιούς όπως ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα, λοιμώδη μονοπυρήνωση, γρίπη ή νοσήματα κολλαγόνου  ή να οφείλεται σε τεχνικούς λόγους όπως κακή τεχνική  χορήγησης, κακή συντήρηση φυματίνης, λάθος στην ανάγνωση και καταγραφή.

Θεραπεία για τη φυματίωση

Στις μέρες μας η θεραπεία της φυματίωσης βασίζεται στην έγκαιρη διάγνωσή της και είναι αντιμετωπίσιμη.

Η θεραπεία είναι μεγάλης χρονικής διάρκειας  (από 6 μήνες και πάνω) και  βασίζεται στη φαρμακευτική αγωγή.

Η θεραπεία για να φέρει αποτελέσματα πρέπει να ολοκληρωθεί.

Τα αντιφυματικά φάρμακα που χορηγούνται  είναι η ισονιαζίδη, η ριφαμπυκίνη, η πυραζιναμίδη και η εθαμβουτόλη.

Χορηγούνται όλα μαζί, μια φορά την ημέρα, για χρονικό διάστημα 2 μηνών.

Στη συνέχεια χορηγούνται για 4 ακόμη μήνες η ισονιαζίδη και η ριφαμπικίνη.

Αυτό είναι το πιο συνηθισμένο θεραπευτικό σχήμα.

Τα παραπάνω φάρμακα μπορεί να αντικατασταθούν από άλλα αν παρουσιαστούν σοβαρές παρενέργειες ή αντοχή του μυκοβακτηριδίου σε αυτά.

Ήπιες παρενέργειες είναι η ανορεξία, ναυτία, πόνος στις αρθρώσεις, πορτοκαλί χρώμα στις εκκρίσεις.

Σοβαρές παρενέργειες είναι  ο ίκτερος, έμετοι, διαταραχές όρασης.

Επιβάλλεται να γίνεται κλινικός, οφθαλμολογικός και βιοχημικός έλεγχος (εξετάσεις αίματος) κάθε 4-6 εβδομάδες.

Επιπλοκές που παρουσιάζει η φυματίωση

Όταν η φυματίωση δεν διαγνωσθεί νωρίς και δεν ακολουθηθεί θεραπεία υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες.

Επιπλέον, όταν η νόσος είναι αθεράπευτη υπάρχει πιθανότητα να εξαπλωθεί και σε άλλα μέρη του σώματος προκαλώντας επιπλοκές.

Πρόληψη της φυματίωσης

Στις μέρες μας  η φυματίωση αποτελεί μια ασθένεια που μπορεί να προληφθεί αρχικά με το εμβόλιο που χορηγείται κατά την παιδική ηλικία αλλά και με την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία ώστε να μην υπάρξει περαιτέρω μετάδοση της νόσου στον υγιή πληθυσμό.

Σε περίπτωση που κάποιος έχει έρθει σε στενή επαφή με άτομο που νοσεί, τότε πρέπει να κάνει δοκιμασία Mantoux, ακτινογραφία θώρακος και καλλιέργεια πτυέλων.

Πρέπει να πάρει ισονιαζίδη για χρονικό διάστημα 6- 9 μηνών. Γίνεται επανέλεγχος σε χρονικό διάστημα 2 μηνών.

Η κατάλληλη ειδικότητα

Ο κατάλληλος γιατρός για τη φυματίωση  είναι ο πνευμονολόγος