Δηλητηρίαση
Τι είναι η δηλητηρίαση
Η δηλητηρίαση προέρχεται συνήθως από αλλεργία σε κάποιο φαγητό, βρώση μολυσμένης τροφής και καταστάσεις που σχετίζονται με βρώση μεγάλης ποσότητας τροφής. Στο άρθρο αυτό θα επικεντρωθούμε στην βρώση μολυσμένης τροφής ως αιτία της τροφικής δηλητηρίασης.
Δες ακόμα: Πώς οι σαλάτες προστατεύουν τους πνεύμονές μας;
Η τροφή μπορεί να έχει μολυνθεί από παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως μικρόβια, ιούς και παράσιτα, και να έχει υποστεί σοβαρή αλλοίωση. Αυτό μπορεί να συμβεί μετά από κακή διατήρησή της, αλλά και κακές συνθήκες υγιεινής κατά την προετοιμασία της.
Δεν είναι συγκεκριμένες οι τροφές που ευθύνονται για την τροφική δηλητηρίαση, ωστόσο υπάρχουν κάποιες που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο συντήρησής τους, διότι είναι εύκολη η ανάπτυξη μικροοργανισμών όπως η σαλμονέλα, ο σταφυλόκοκκος και το καμπυλοβακτηρίδιο.
Που οφείλεται η δηλητηρίαση
Οι μικροοργανισμοί που προσβάλλουν τα τρόφιμα μπορεί να έλθουν σε επαφή με το φαγητό είτε μέσω του νερού και της καλλιέργειας είτε κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και συντήρησής τους. Τα πιο κοινά μικρόβια που ευθύνονται για τη δηλητηρίαση είναι τα εξής:
- Σαλμονέλα: είναι η κυριότερη αιτία τροφικής δηλητηρίασης. Τα κόπρανα των ζώων είναι η πιο κοινή πηγή μόλυνσης με Σαλμονέλα, έτσι ο άνθρωπος μολύνεται μετά από κατανάλωση φαγητού επιμολυσμένου με κόπρανα ζώων. Αυτό μπορεί αν συμβεί κατά την επεξεργασία των τροφίμων από τον παραγωγό, ή ακόμα και στο σπίτι από επαφή των φαγητών μεταξύ τους πχ σαλάτα κατόπιν επαφής με ωμό κρέας, ή ακόμα και από φτωχά μαγειρεμένο φαγητό.
- Λιστέρια: είναι βακτήριο που μπορεί να βρεθεί σε μη παστεριωμένο ή επιμολυσμένο γάλα, μαλακό τυρί, και άλλα γαλακτοκομικά προιόντα, ή σε μολυσμένο επεξεργασμένο κρέας, αλλαντικά, και καπνιστά θαλασσινά.
• E. Coli: είναι το συχνότερο αίτιο διάρροιας των ταξιδιωτών. Η μόλυνση προκύπτει μετά από επιμόλυνση φαγητού ή νερού από βακτήρια μολυσμένων κοπράνων. - Καμπυλοβακτηρίδιο: είναι μικρόβιο που μεταδίδεται με την κατανάλωση ωμού ή ατελώς μαγειρεμένου κόκκινου κρέατος και πουλερικών.
- Χολέρα
- Ιός Ηπατίτιδας Α: μεταδίδεται από τρόφιμα που έχουν μολυνθεί από έναν χειριστή τροφίμων που νοσεί από Ηπατίτιδα Α ή από ωμά οστρακοειδή.
- Νοροιός: είναι πολύ κοινή αιτία τροφικής δηλητηρίασης και συνήθως αποκτάται όταν χειριστές τροφίμων μολύνουν τα τρόφιμα που ετοιμάζουν (συνήθως στα εστιατόρια).
- Σταφυλόκοκκος
- Σιγκέλα: κρύες σαλάτες, με πατάτες ή μακαρόνια έχουν βρεθεί να ευθύνονται πολλές φορές για εκδηλώσεις τροφικής δηλητηρίασης από σιγκέλα. Στις περισσότερες περιπτώσεις η μόλυνση έγινε από μετάδοση από χειριστή τροφίμων ή από τρόφιμα που είχαν ετοιμαστεί σε κακές συνθήκες υγιεινής, όπως επίσης και μετά από κατανάλωση ωμών λαχανικών.
Η προετοιμασία του φαγητού μπορεί να ευθύνεται για τα μικρόβια που αναπτύσσονται. Τα χέρια μας όταν μαγειρεύουμε πρέπει να είναι καθαρά ειδικά μετά το άγγιγμα των πουλερικών. Οι επιφάνειες κοπής και τα μαγειρικά σκεύη πρέπει να είναι καθαρά, ενώ τα κατεψυγμένα τρόφιμα πρέπει να διατηρούνται στην κατάλληλη θερμοκρασία. Επίσης, τα τρόφιμα τα οποία καταναλώνονται ωμά πρέπει να πλένονται καλά, ώστε να μην αναπτύσσονται μικρόβια.
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο να πάθει κάποιος τροφική δηλητηρίαση:
- Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα παίζει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της δηλητηρίασης. Όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι εξασθενημένο, γινόμαστε πιο ευπαθείς στις λοιμώξεις. Παραδείγματα ανθρώπων με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα είναι τα πολύ μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι, ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, οι γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη και άνθρωποι που παίρνουν συγκεκριμένα είδη φαρμάκων που μειώνουν την άμυνα του οργανισμού. Συμβουλευτείτε τον παθολόγο σας, αν πιστεύετε ότι ανήκετε σε αυτή την κατηγορία ασθενών.
- Λάθος χειρισμοί και ακατάλληλη αποθήκευση των τροφίμων, για παράδειγμα αν αφήνουμε το φαγητό σε θερμοκρασία δωματίου για πάνω από δύο ώρες, αν δεν έχει μαγειρευτεί σωστά ή το ξαναζεστάνουμε, αυξάνουμε τον κίνδυνο για τροφική δηλητηρίαση.
- Η προετοιμασία του φαγητού λοιπόν μπορεί να ευθύνεται για τα μικρόβια που αναπτύσσονται. Τα χέρια μας όταν μαγειρεύουμε πρέπει να είναι καθαρά ειδικά μετά το άγγιγμα των πουλερικών. Οι επιφάνειες κοπής και τα μαγειρικά σκεύη πρέπει να είναι καθαρά, ενώ τα κατεψυγμένα τρόφιμα πρέπει να διατηρούνται στην κατάλληλη θερμοκρασία. Επίσης, τα τρόφιμα τα οποία καταναλώνονται ωμά πρέπει να πλένονται καλά, ώστε να μην αναπτύσσονται μικρόβια.
Συμπτώματα που εκδηλώνει η δηλητηρίαση
Τα πρώτα συμπτώματα της δηλητηρίασης εκδηλώνονται λίγες ώρες μετά τη βρώση της μολυσμένης τροφής. Μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνονται:
• Έντονη εφίδρωση
• Εμετοί
• Διάρροια
• Κοιλιακό άλγος και κράμπες
• Πυρετός
• Ρίγη
• Διάρροια με αιμορραγία
• Κεφαλαλγία
• Έντονη ναυτία
• Αδυναμία
Διάγνωση της δηλητηρίασης
Η διάγνωση γίνεται μέσω της λήψης του ιστορικού και της αναγνώρισης των συμπτωμάτων. Αν τα συμπτώματα είναι είναι επίμονα ή πολύ σοβαρά (πυρετός πάνω από 38ᵒC, έντονο κοιλιακό άλγος, αδυναμία λήψης φαγητών ή υγρών, αίμα στα κόπρανα ή στον εμετό), αν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα υγείας, θα πρέπει να απευθυνθείτε στον παθολόγο σας.
Ο γιατρός σας, θα σας κάνει ερωτήσεις για τα συμπτώματα, τη διάρκειά τους, θα μετρήσει την πίεσή σας, τον σφυγμό, την θερμοκρασία σας, και θα σας εξετάσει αναλυτικά Μπορεί να απαιτηθούν αιματολογικές εξετάσεις, εξέταση ούρων, για να εκτιμηθεί ο βαθμός της αφυδάτωσης, εξέταση κοπράνων και εξέταση των υπολειμμάτων της τροφής. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί κολονοσκόπηση.
Αντιμετώπιση της δηλητηρίασης
Τα συμπτώματα συνήθως εξαφανίζονται μέσα σε δύο μέρες. Θα πρέπει να αναπληρώνετε τους ηλεκτρολύτες στον οργανισμό και να πίνετε συχνά νερό για να αποφευχθεί η αφυδάτωση. Συνιστάται να αποφεύγονται κάποια είδη τροφής, όπως τα γαλακτοκομικά και ο καφές, ενώ θα πρέπει να λαμβάνετε μικρά και χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος, γεύματα. Στα φαρμακεία μπορείτε να προμηθευτείτε διάλυμα ηλεκτρολυτών. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στους ασθενείς που λαμβάνουν διουρητικά.
Πρέπει ο ασθενής να ενημερώσει αμέσως το γιατρό του για οτιδήποτε συμβαίνει. Η αντιβίωση δεν συνιστάται, παρα μόνο σε μερικές περιπτώσεις τροφικής δηλητηρίασης. Με τα αντιδιαρροϊκά φάρμακα δεν πρέπει να γίνονται καταχρήσεις και συνήθως δεν συστήνονται.
Επιπλοκές που παρουσιάζει η δηλητηρίαση
Η πιο συνηθισμένη επιπλοκή της δηλητηρίασης είναι η αφυδάτωση, δηλαδή η απώλεια νερού και ηλεκτρολυτών. Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλες πιθανές αλλά πιο σπάνιες επιπλοκές όπως η αρθρίτιδα, η αιμορραγία, η νεφρική ανεπάρκεια, η περικαρδίτιδα, οι νευρικές διαταραχές, τα αναπνευστικά προβλήματα, ακόμη και ο θάνατος, που προκαλούνται από συγκεκριμένα μικρόβια
Προφύλαξη από δηλητηρίαση
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις ομάδες που διατρέχουν πιο υψηλό κίνδυνο όπως τα μικρά παιδιά, τα βρέφη και οι ηλικιωμένοι. Επίσης, όσοι ταξιδεύουν στην Ανατολή, όσοι έχουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, οι εγκυμονούσες και οι θηλάζουσες γυναίκες πρέπει να προσέχουν πολύ τι τρόφιμα επιλέγουν και το νερό που πίνουν, διότι διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο.
Η κατάλληλη ειδικότητα
Ο κατάλληλος γιατρός για την δηλητηρίαση είναι ο Παθολόγος.
Κλείστε ραντεβού με Παθολόγο