Ακμή

Τι είναι η ακμή

Η ακμή είναι πάθηση του δέρματος  (η πιο συχνή δερματοπάθεια) και εμφανίζεται κυρίως στην εφηβική ηλικία (ενδέχεται ωστόσο να εμφανιστεί και σε ενήλικες, όπου οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές). Συνοδεύεται ως επί το πλείστον από λιπαρό δέρμα.

Βρες εδώ τους καλύτερους γιατρούς για την θεραπεία της ακμής

Η κοινή ακμή (acne vulgaris) δημιουργείται όταν φράζουν οι σμηγματογόνοι αδένες (οι αδένες που δημιουργούν το σμήγμα) από το συσσωρευμένο σμήγμα που παραμένει μέσα στο δέρμα.

Ως αποτέλεσμα, στις περιοχές του σώματος που διαθέτουν τους περισσότερους σμηγματογόνους αδένες  (πρόσωπο, πλάτη, ώμοι, θώρακας) εμφανίζονται σπυράκια (ανοιχτοί φαγέσωρες) και μαύρα στίγματα (κλειστοί φαγέσωρες).

Αυτή είναι η περίπτωση της μη φλεγμονώδους ακμής.

Στη φλεγμονώδη ακμή (όπου έχει δημιουργηθεί φλεγμονή των σμηγματογόνων αδένων) ενδέχεται να δημιουργηθούν μικρά κόκκινα σπυράκια (βλατίδες) και σπυράκια με πύον (φλυκταινίδια).

Σε κάποιες περιπτώσεις φλεγμονώδους ακμής παρατηρούνται κύστεις και οζίδια. Οι ουλές ακμής δημιουργούνται σε κάποιες περιπτώσεις λόγω της κοινής ακμής (acne vulgaris).

Αίτια

Η ακμή θεωρείται πολυπαραγοντική νόσος, που σημαίνει ότι τα αίτια δημιουργίας της προέρχονται από διάφορους παράγοντες που είναι οι εξής:

• Η κληρονομικότητα (επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό), καθώς γενετικοί παράγοντες προκαλούν την υπερπαραγωγή σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες
• Οι ορμονικές διαταραχές (υψηλή ποσότητα ανδρογόνων)
• Το μικρόβιο propionobacterium acnes το οποίο δημιουργεί φλεγμονές στα σπυριά της ενεργούς ακμής
• Το άγχος και το στρες
• Η χρήση κάποιων φαρμακευτικών αγωγών (π.χ. στεροειδή)
• Η εφαρμογή μη κατάλληλων για τις ανάγκες του δέρματος καλλυντικών προϊόντων.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα που εκδηλώνει η ακμή είναι:

• Λιπαρό δέρμα
• Σπυράκια κόκκινα
• Μαύρα στίγματα
• Σπυράκια με πύον
• Κύστεις
• Οζίδια

Η κατάλληλη ειδικότητα

Ο κατάλληλος γιατρός για την ακμή είναι ο δερματολόγος

Θεραπεία

Όπως αναφέρθηκε, η ακμή εμφανίζεται στην εφηβεία και αφού σταδιακά υποχωρεί αφού κάνει τον κύκλο της.

Ωστόσο είναι σημαντικό για τον/την έφηβο/η να ακολουθήσει θεραπεία για την ακμή με στόχο την εξάλειψή της και τον σημαντικό λόγο της πρόληψης δημιουργίας ουλών.

• Τοπική αγωγή κατά της ακμής: η ακμή συνήθως αντιμετωπίζεται με φάρμακα που περιέχουν δραστικές ουσίες (όπως αζελαϊκό οξύ ή υπεροξείδιο του βενζολίου ή ανταπαλένη)
• Θεραπεία για την ακμή από το στόμα: σε ορισμένες περιπτώσεις είναι πιο αποτελεσματική η χορήγηση αγωγής από το στόμα, που συνήθως ακολουθείται σε συνδυασμό με τοπική αγωγή και μπορεί να περιλαμβάνει αντιβίωση (αντιβιοτικά με τετρακυκλίνες, μακρολίδια κ.α.)
• Ορμονική θεραπεία (π.χ. οιστρογόνα, αντιανδρογόνα)
• Θεραπεία με ισοτρετινοίνη: αν οι προηγούμενες θεραπείες αποδειχθούν αναποτελεσματικές, στον ασθενή μπορεί να χορηγηθεί η ισοτρετινοίνη, που αποτελεί πολύ ισχυρό φάρμακο αλλά πολύ αποτελεσματικό.
• Θεραπεία / αντιμετώπιση ουλών: οι ουλές ακμής αντιμετωπίζονται με χημικά peeling, με laser, με δερμοαπόξεση, ή με συνδυασμό τους.

Πρόληψη

• Δεν πρέπει να αγγίζουμε τα σπυράκια (και να αποφεύγουμε να αγγίζουν το πρόσωπο τα μαλλιά μας) και φυσικά ούτε να τα σπάμε προς αποφυγή μόλυνσης
• Το πρόσωπο θα πρέπει να καθαρίζεται σχολαστικά  πρωί και βράδυ με το κατάλληλο καλλυντικό προιον και να εφαρμόζονται τα κατάλληλα καλλυντικά για τις ανάγκες της επιδερμίδας
• Είναι καλό να αποφεύγουμε όσο γίνεται το άγχος και το στρες
• Να φοράμε αντηλιακό και να αποφεύγουμε την απευθείας έκθεση στον ήλιο

Ψυχολογική διάσταση

Η εμφάνιση ακμής  αποτελεί αισθητικό πρόβλημα που σε αρκετές περιπτώσεις επηρεάζει την ήδη ασταθή ψυχολογία του εφήβου, οπότε είναι σημαντικό να απευθυνθεί έγκαιρα σε εξειδικευμένο δερματολόγο για να ακολουθήσει την κατάλληλη θεραπεία.

Η όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη αντιμετώπιση θα βοηθήσει στο να μην υπάρξει υποτροπή και να μην μείνουν σημάδια ή ουλές στο πρόσωπο.

Η ακμή απαιτεί έγκαιρη αντιμετώπιση προκειμένου να μην υποτροπιάσει και να μην αφήσει ουλές.

Επιπλέον, αν δεν γίνει θεραπεία ή δεν επιλεγεί η σωστή θεραπεία, η ακμή μπορεί να επιμένει για πολλά χρόνια. Ακόμη η  «έγκυρη αντιμετώπιση» δηλαδή με την έναρξη του προβλήματος να καταφύγετε σε κάποιο γιατρό, δερματολογικό κέντρο ή νοσοκομείο, έστω κι αν θεωρείτε ότι το πρόβλημα δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρό, αποτελεί την ασφαλή και μόνιμη  λύση του προβλήματος.

Η ακμή είναι νόσος, όχι ένα απλό αισθητικό πρόβλημα. Χρειάζεται ιατρική βοήθεια, και δεν υπάρχει κανένας λόγος να ντρέπεστε για το πρόβλημα σας.

Συχνές ερωτήσεις

Είναι μεταδοτική η ακμή;

Όχι, η ακμή είναι νόσος αλλά δεν είναι μεταδοτική αν δεν υπάρχει σταφυλόκοκκος στην επιδερμίδα

Ποιοι παράγοντες την επιδεινώνουν

Η ακμή μπορεί να επιδεινωθεί από την απότομη λήψη βάρους, από λήψη διαφόρων φαρμάκων, από ελλιπή ή ακατάλληλη φροντίδα της πάσχουσας περιοχής, από το στρες κ.α.

Ο ήλιος κάνει καλό στα σπυράκια της ακμής;

Παρόλο που υπάρχει η ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι ο ήλιος θεραπεύει την ακμή γιατί «καίει» τα σπυράκια, εντούτοις επιδεινώνει το πρόβλημα και θα πρέπει να αποφεύγεται.