Αιμορροΐδες
Τι είναι οι αιμορροΐδες
Οι αιμορροΐδες είναι φυσιολογικοί σχηματισμοί.
Βρες εδώ τους καλύτερους γιατρούς για αιμορροΐδες
Ο όρος αιμορροΐδες αναφέρεται σε αγγεία (αρτηρίες και φλέβες μικρού μεγέθους) που βρίσκονται στο κατώτερο μέρος του εντέρου (ορθοπρωκτικός σωλήνας) περιγράφει δε δύο ξεχωριστές δομές: τις εσωτερικές αιμορροΐδες και τις εξωτερικές αιμορροΐδες.
Μαζί με τον υποκείμενο ιστό που τις στηρίζει αποτελούν τα λεγόμενα «πρωκτικά μαξιλάρια».
Αυτά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εγκράτεια, αφού η δομή τους εξασφαλίζει την απόφραξη του πρωκτικού σωλήνα και τον έλεγχο των κενώσεων, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τα υγρά και αέρια.
Η αιμορροϊδοπάθεια είναι μια από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις του ορθοπρωκτικού σωλήνα και είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία οι αιμορροΐδες διογκώνονται με αποτέλεσμα να αδυνατούν να τις συγκρατήσουν οι περιβάλλοντες ιστοί και έτσι αυτές να προβάλλουν έξω από τον πρωκτό.
Οι αιμορροΐδες ταλαιπωρούν ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, καθώς οι στατιστικές αναφέρουν ότι σχεδόν το 50% των ατόμων άνω των 50 έχουν ή είχαν στο παρελθόν υποφέρει από αιμορροϊδοπάθεια.
Για ένα ποσοστό που μπορεί να φτάσει και το 20% απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση.
Που οφείλεται η εμφάνιση αιμορροΐδων
Οι λόγοι που προκαλούν την εμφάνιση των αιμορροΐδων είναι:
- Ο καθιστικός τρόπος ζωής
- Η έλλειψη άσκησης
- Η κακής ποιότητας διατροφή
- Η εγκυμοσύνη
- Το άγχος και το στρες
- Η μεγάλη ηλικία
- Η χρόνια δυσκοιλιότητα
- Ο έντονος βήχας
- Οι αναβολές κένωσης κατά την επιθυμητή ώρα
- Η κληρονομικότητα
Επιβαρυντικοί παράγοντες αιμορροΐδων
Η πυροδότηση των συμπτωμάτων για τις αιμορροΐδες γίνεται κυρίως από διαταραχές της εντερικής λειτουργίας, δυσκοιλιότητα και παραμονή στην τουαλέτα (προσπάθειες αφόδευσης) για περισσότερο από πέντε λεπτά, τη διάρροια, την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.
Είναι βέβαιο ότι η παρατεταμένη ορθοστασία ή καθιστική ζωή, το άγχος, η χρήση οινοπνεύματος και καρυκευμάτων, η ιδιοσυγκρασία του ασθενούς, επιβαρύνουν την κατάσταση.
Θεωρείται ότι και κληρονομικοί παράγοντες ενέχονται στην παθογένειά τους.
Συμπτώματα των αιμορροΐδων
Οι αιμορροΐδες εκδηλώνουν τα εξής συμπτώματα:
1. Αιμορραγία: Σχετίζεται με την αφόδευση. Πρόκειται για αίμα ζωηρού κόκκινου χρώματος, μη αναμεμιγμένου με τα κόπρανα.
Συνήθως εμφανίζεται αμέσως μετά την αφόδευση σε ποσότητα που μπορεί να είναι από μόλις αντιληπτή στο χαρτί της τουαλέτας, έως εμφανής ακόμα και στη λεκάνη. Μπορεί να εμφανισθεί μέχρι και σιδηροπενική αναιμία.
Αιμορραγία από το κατώτερο γαστρεντερικό σύστημα δεν προκαλείται μόνον από αιμορροΐδες, αλλά και από άλλες καλοήθεις ή κακοήθεις παθήσεις όπως π.χ.κολίτιδα, πολύποδες, εκκολπώματα και καρκίνος του παχέος εντέρου.
2. Διόγκωση και πρόπτωση: Η διόγκωση των εσωτερικών αιμορροΐδων και η εμφάνισή τους έξω από τον πρωκτό (πρόπτωση) μπορεί να γίνει αντιληπτή και από τον ίδιο τον ασθενή ως μάζα που προπίπτει κατά την αφόδευση.
Μπορεί επίσης να προκαλεί αίσθημα δυσφορίας που περιγράφεται και ως επιθυμία για αφόδευση ή αίσθημα πληρότητας ή και βάρους στον πρωκτό.
3. Έκκριση: Πρόκειται για υδαρή ή βλεννώδη έκκριση που μπορεί να λεκιάζει το εσώρουχο.
4. Κνησμός και ερεθισμός του δακτυλίου: Συνήθως συσχετίζεται με την ύπαρξη πρόπτωσης και εκκρίσεως λόγω ερεθισμού της περιοχής.
5. Πόνος:Οι εσωτερικές αιμορροΐδες δεν πονούν, παρά μόνο όταν σχετίζονται με θρόμβωση ή ραγάδα.
Η θρόμβωση εξωτερικής αιμορροΐδας προκαλεί συνήθως σημαντικού βαθμού πόνο και εμφανίζεται σαν μία μελανή επώδυνη ψηλαφητή μάζα ακριβώς έξω από τον δακτύλιο του πρωκτού.
Θεραπεύεται με φάρμακα και υπομονή για λίγες μέρες μέχρι να απορροφηθεί μόνος του ο θρόμβος και να περάσει ο πόνος.
Σε ασθενείς με πολύ έντονο άλγος, μπορεί να γίνει χειρουργική αφαίρεση του θρόμβου με τοπική αναισθησία, πράγμα που έχει άμεση ανακούφιση του πόνου.
Είδη αιμορροΐδων
Οι αιμορροΐδες διακρίνονται σε εσωτερικές και εξωτερικές . Ανάλογα με το μέγεθός τους διακρίνονται σε:
1ου βαθμού: παρουσία αιμορραγίας, μη ορατές αιμορροΐδες
2ου βαθμού: παρουσία αιμορραγίας, έκκρισης, κνησμού. Παρουσία προπτώσεως των αιμορροΐδων κατά την κένωση, που ανατάσσεται από μόνη της με το τέλος της κενώσεως
3ου βαθμού: παρουσία αιμορραγίας, μεγαλύτερου βαθμού εκκρίσεως και κνησμού. Η πρόπτωση που παρουσιάζεται δεν ανατάσσεται από μόνη της παρά μόνο με υποβοήθηση με το χέρι του ασθενή
4ου βαθμού: Η αιμορραγία, η έκκριση και ο κνησμός παρουσιάζεται όπως και στο 3ο στάδιο. Πιθανή είναι η ύπαρξη πόνου. Η πρόπτωση είναι πια μόνιμη και δεν ανατάσσεται ούτε χειροκίνητα
Διάγνωση αιμορροΐδων
Επειδή υπάρχουν παθήσεις που εμφανίζουν παρόμοια συμπτώματα με αυτά των αιμορροΐδων, είναι σημαντικό να πραγματοποιείται ακριβής διάγνωση.
Ο ακρογνωνιαίος λίθος για τη διάγνωση της νόσου είναι η κλινική εξέταση από το γενικό χειρουργό.
Οι σημαντικότερες εξετάσεις για τις αιμορροΐδες είναι:
- Η ψηλάφηση (δακτυλική εξετάση) του πρωκτού και η κλινική επισκόπηση
- Η κολονοσκόπηση – ορθοσκόπηση
Θεραπεία αιμορροΐδων
Οι μικρές αιμορροΐδες υποχωρούν συνήθως από μόνες τους.
Η θεραπεία των αιμορροΐδων ήπιας μορφής (1ου και 2ου βαθμού) απαιτεί απλώς τη ρύθμιση των παραγόντων που αποτελούν το αίτιο της κατάστασης.
Η βελτίωση στον τρόπο ζωής (π.χ. άσκηση, υγιεινές διατροφικές συνήθειες κ.α.) επιφέρει βελτίωση, ακόμη και θεραπεία της νόσου.
Θεραπεία με:
α) τη χρήση (σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού) φαρμακευτικών σκευασμάτων για τοπική εφαρμογή (αλοιφών), ή για λήψη από το στόμα
β) επεμβατικές μεθόδους όπως σκληρυντικές ενέσεις, φωτοπηξία (LASER)
γ) την εφαρμογή ελαστικών δακτυλίων
δ) την κλασική χειρουργική αιμορροϊδεκτομή (Milligan-Morgan) ή τις παραλλαγές της
ε) τη μέθοδο για ανάταξη των αιμορροΐδων με χρήση κυκλικού αναστομωτήρα (μέθοδος LONGO)
στ) και τη νεότερη μέθοδο απολίνωσης των αιμορροϊδικών αρτηριών με τη χρήση υπερήχων (μέθοδος HAL ή THD)
Οι τεχνικές διαφέρουν μεταξύ τους σε πολλά σημεία, έχοντας συγκεκριμένες ενδείξεις, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Έτσι πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την τελική επιλογή της μεθόδου από τον χειρουργό.
Πρόληψη αιμορροΐδων
Η πρόληψη για τις αιμορροΐδες επιτυγχάνεται με:
α) την αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή (πράσινα λαχανικά, χόρτα, ψύλιο, προϊόντα δημητριακών ολικής αλέσεως, κλπ )
β) τη μείωση των τροφών που μπορεί να δράσουν ερεθιστικά (καρυκεύματα, οινόπνευμα, καφεΐνη )
γ) την αύξηση πρόσληψης υγρών
δ) τη σωματική άσκηση (κίνηση)
ε) τη ρύθμιση των κενώσεων σε καθημερινή βάση
Επιπλοκές που παρουσιάζουν οι αιμορροΐδες
Οι αιμορροΐδες ενδέχεται να οδηγήσουν σε σιδηροπενική αναιμία σε περίπτωση συστηματικής αιμορραγίας.
Κίνδυνοι και πραγματικότητα για τις αιμορροΐδες
Η άγνοια και o φόβος οδηγούν πολλές φορές τον ασθενή στο να αποκρύπτει το πρόβλημα από τον ιατρό.
Αποδίδει δε, αυθαίρετα, οποιοδήποτε σύμπτωμα από την περιοχή του πρωκτού σε αιμορροϊδοπάθεια με αποτέλεσμα πιθανούς κινδύνους από τη μη έγκαιρη διάγνωση άλλων πιο σοβαρών παθήσεων.
Πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό ότι για να διαγνωσθεί η αιμορροϊδοπάθεια, είναι απαραίτητη η εξέταση του ασθενούς από ιατρό.
Δε σχετίζονται όλα τα συμπτώματα από τον πρωκτό με τις αιμορροΐδες, όλα τα παραπάνω, μπορούν να υπάρξουν και σε πληθώρα άλλων νόσων, πολλές φορές πολύ πιο επικίνδυνων.
Ένα ακριβές ιατρικό ιστορικό, η κλινική εξέταση και ο έλεγχος του εντέρου μπορεί να γλυτώσουν τον ασθενή από μεγάλη ταλαιπωρία αλλά και κινδύνους.
Η κατάλληλη ειδικότητα
Ο κατάλληλος γιατρός για τις αιμορροΐδες είναι ο γενικός χειρουργός