Πώς να διαλέξω τον Ψυχολόγο μου

Η φάση ζωής

Η στιγμή που θα αναζητήσουμε έναν ψυχολόγο στη ζωή μας δεν είναι θεωρώ και η καλύτερη στιγμή της ζωής μας. Μπορεί να έχει συμβεί κάτι, μπορεί να αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε ότι βιώνουμε μεγάλο στρες, μπορεί να είμαστε λυπημένοι χωρίς να καταλαβαίνουμε γιατί, μπορεί να αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε σε έναν κύκλο χωρίς να μπορούμε να βγούμε από αυτόν, μπορεί να μην παίρνουμε από τη ζωή αυτό που θεωρούμε ότι μας αξίζει, μπορεί, κάτι να θέλουμε να καταλάβουμε. H τελευταία εκδοχή είναι και ότι καλύτερο σαν αίτημα για να αρχίσει κανείς μια θεραπεία.

Δες ακόμα: 3 μυστικά για να βιώσεις την ευτυχία σε 21 μέρες

Χρειαζόμαστε έναν επαγγελματία κάποιον που να μπορούμε να εμπιστευτούμε για την ιδιότητα του, αλλά και κάποιον που θα μπορέσει να μας εμπνεύσει να κάνουμε αυτό το “ταξίδι” της θεραπείας μας μαζί του. Αυτό είναι ένα κριτήριο καθοριστικό μεν, αλλά λιγάκι αδιευκρίνιστο, όπως οι μεγάλοι έρωτες. (Δεν εκτίθεται πολύ στη λογική μας). Ωστόσο, πώς θα επιλέγαμε έναν καλό γιατρό; Κοντά σε αυτό το σκεπτικό όμως και κάτι παραπάνω.

Θα ακούσουμε ονόματα, θα ακούσουμε εμπειρίες φίλων και γνωστών (όσοι μιλούν γι’ αυτόν / ή από προσωπική εμπειρία), από ακούσματα ή αναζητήσεις τρίτων, θα ρωτήσουμε τιμές και ούτω καθεξής.

Κριτήρια

Αυτά είναι ένας δρόμος, όμως; Η γνώμη μου είναι ότι θα πρέπει να τον αναζητήσουμε και μέσα από την επαγγελματική του ταυτότητα, δηλαδή, τι σπουδές έχει κάνει και σε ποια επιστημονική κοινότητα ανήκει. Ένας έγκυρος ψυχολόγος έχει σίγουρα πανεπιστημιακό πτυχίο και -συνήθως- κάποιο μεταπτυχιακό προσαρμοσμένο στην εξειδίκευσή του.

Ψυχολόγοι χωρίς πτυχία δεν νοούνται. (Μπορείτε να ρωτήσετε, αν και τα πιο πολλά βιογραφικά είναι αναρτημένα στο διαδίκτυο, οπότε ίσως είναι πιο κομψό να τα βρείτε εκεί). Επίσης, στο δικό μας χώρο (στο χώρο των “Ψ” γενικά), η ιδέα ότι κάποιος είναι κλεισμένος στο γραφείο του και δεν έχει ένα περιβάλλον συναδέλφων γύρω του, δεν υπάρχει. Ένας σημαντικός αναλυτής είχε πει κάποτε, μιλώντας συμβολικά, ότι για να γίνει μια ανάλυση χρειάζεται ένας αναλυτής, ένας αναλυόμενος και ένας συνάδελφος.

Ασφαλώς και δεν είναι όλοι οι άνθρωποι και όλες τις στιγμές της ζωής τους διαθέσιμοι και έτοιμοι για ανάλυση, τηρουμένων των αναλογιών όμως, αυτή περίπου είναι η ιδέα.
Δεν νοείται, επαγγελματίας του δικού μας χώρου να μην ανήκει κάπου. Δείτε αν ο “χώρος” (ο επιστημονικός), που αναφέρεται ο μέλλον ψυχολόγος σας, σας πηγαίνει (ακόμη και αν δεν ξέρετε πολλά πράγματα, έχετε ακούσει και υπάρχει μια φαντασίωση για το τι μπορεί να είναι, πχ: συστημική ψυχολογία, ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, κτλ, διαβάστε και άλλα αν χρειαστεί – πολλές πληροφορίες υπάρχουν στο διαδίκτυο).

Δείτε αν έχει δημοσιεύσεις, αν έχει, διαβάστε τις (δεν θα καταλάβετε την τεχνική του αλλά το πνεύμα του), δείτε αν έχει εργαστεί και αλλού (σε κάποιο φορέα ψυχικής υγείας). Και πάλι αυτά θα ήταν μόνο η αρχή. Όταν φτάσετε στο γραφείο του/της, θα καταλάβετε πολλά, αν σας πάει ο χώρος, πως σας υποδέχεται, πως θα σας απευθυνθεί. (Για παράδειγμα κάποιος που μιλάει στον ενικό, πολύ λίγο έχει ασχοληθεί με μια πιο ενδελεχή προσπέλαση του ψυχισμού). Η ιδέα μιας πολύ γρήγορης οικειότητας μπορεί να είναι η αρχή μιας φιλίας όχι όμως μιας θεραπευτικής διαδικασίας.

Στην πρώτη κιόλας συνάντηση θα έχετε εικόνα, θα έχετε μια ιδέα για το πώς σας καταλαβαίνει, θα νιώσετε αν σας ακούει διαφορετικά (πχ. από όπως σας ακούν οι φίλες σας. Aν τον/την νιώσετε σα φίλο, δεν θα μπορέσετε να εργαστείτε σοβαρά μαζί του, παρά μόνο μέχρι ένα σημείο θα είναι ανακουφιστικό, αλλά όχι θεραπευτικό).

Αντενδείξεις

Και όλα αυτά να είναι εντάξει, πάλι μπορεί να μη σας ταιριάζει. Συζητήστε το μαζί του, κάθε επαγγελματίας που σέβεται τον εαυτό του θα έχει να σας προτείνει κάποιο συνάδελφο που μπορεί να σας ταιριάζει καλύτερα. (Προσωπικά το έχω κάνει, έχω συστήσει συνάδελφο σε κάποιον που έβλεπα ότι δυσκολευόταν με μένα και τα πήγε περίφημα η καινούργια συνεργασία του).

Κριτήρια όπως απόσταση (πόσο κοντά είναι στο σπίτι μου), ή ο ψυχολόγος της φίλης μου, είναι κακά κριτήρια. Επίσης, πολύ κακά κριτήρια είναι τηλεπερσόνες και “καλοί άνθρωποι”. Οι πρώτοι γιατί κάνουν άλλη δουλειά και οι δεύτεροι γιατί δεν θα συζητήσουν ποτέ την επιθετικότητα σας! (πράγμα από το οποίο, θα τολμούσα να πω, αποτελούμαστε κατά 70% ψυχικά).

Στο ίδιο μοτίβο είναι και η ιδέα ότι μπορεί να αλλάζει τις ώρες σας κατά πως βολεύει εσάς και να μην είναι σταθερός σε ένα κοινά συμφωνημένο πλαίσιο (χρήματα, ώρες, διακοπές κτλ), ναι ,είναι μια πολύ σημαντική ένδειξη για το πόσο φροντίζει τη δουλειά του. Μπορεί να φαίνεται ότι σας διευκολύνει η ιδέα ότι πχ. μπορείτε να βάζετε τις ώρες των συναντήσεών σας κατά πως σας βολεύει, αλλά, πιστέψτε με, αυτό βολεύει πάρα πολύ και την παθολογία σας. Η θεραπεία αυτή δεν θα εξελιχθεί.

Η τιμή της αγάπης

Το θέμα της τιμής συζητήστε το πρόθυμα και ειλικρινά, θα σας βοηθήσει και θα καταλάβετε ότι θέλει να σας διευκολύνει σε σχέση με τις προσδοκίες σας. (Δεν εννοώ απαραίτητα να σας “κατεβάσει την τιμή”, αλλά αν ζητήσετε μια τιμή για μια συνεδρία αντίστοιχη πχ. Με μια μπύρα σε μπαρ, οφείλει να σας το ερμηνεύσει και σεις να σκεφτείτε τι ακριβώς ζητάτε. Υπάρχουν πολλές τιμές και διαφορετικές, αλλά αν αυτό είναι το μοναδικό σας κριτήριο τότε πρέπει πολύ σοβαρά να σκεφτείτε ότι “παίρνετε ό,τι δίνετε” και στις τιμές αλλά και στις σχέσεις.

Να θυμάστε ότι το να ασχοληθεί κανείς με τον εαυτό του είναι μια πολύ κοπιαστική και απαιτητική εργασία. Θα πηγαίνατε για ένα θέμα υγείας σας σε κάποιον χειρουργό που είναι οικονομικός ή καλός άνθρωπος, αλλά αμφιβάλλετε για το αποτέλεσμα της δουλειάς του;

Είναι αλήθεια ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να μας ανοίξει καινούργιους δρόμους, να μας δυναμώσει και να ενισχύσει την πίστη στον εαυτό μας και τους άλλους. Αυτό που συνήθως δε γνωρίζουμε είναι τα θετικά μας κομμάτια, τις δυνατότητες μας, την αισιόδοξη πλευρά της ζωής μας, που όμως πάει χέρι – χέρι με τη σκοτεινή πλευρά μας, και για κάποιους λόγους (πολύ σημαντικούς και ιδιαίτερους) της αφήνουμε ενίοτε, να έχει το πάνω χέρι.

Η ιδέα της διαδρομής

Καμιά ψυχοθεραπεία δεν μπορεί να λύσει μαγικά τις καταστάσεις . Θα πρέπει εδώ δυστυχώς να σας θυμίσω ότι μαγικό ραβδάκι δεν υπάρχει. (Αν και δεν το κρύβω, πως έχω ευχηθεί, κάποιες φορές , να υπήρχε και για τους ασθενείς μου, αλλά και για μένα). Τις υπόλοιπες φαντασιώσεις σας θα τις συζητήσετε με το θεραπευτή σας, εγώ σας κάνω μια αρχή.