Οι εκφάνσεις της κατάθλιψης και η αυτοκτονία
Το άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη έρχεται αντιμέτωπο κυρίως με τρία βασικά ερωτήματα:
- Την αναζήτηση νοήματος στη σύγχρονη κοινωνία
- Με την άθλια εικόνα του εαυτού
- Με το τραύμα
Το άτομο στη σύγχρονη κοινωνία συχνά αισθάνεται μόνο και αβοήθητο. Η κατάθλιψη αποτελεί μια ρήξη με την ίδια την κοινωνία. Νοήματα, αξίες, σκοποί, στόχοι, επιθυμίες, όλα βρίσκονται κάτω από μία σχέση: τον επαναπροσδιορισμό του εαυτού σε σχέση με την κοινωνία.
Δες ακόμα: Παιδικό ψυχικό τραύμα: ποια είναι τα χαρακτηριστικά του και πώς αντιμετωπίζεται
Η άθλια εικόνα του εαυτού μπορεί να οφείλεται σε τραυματικά γεγονότα.Το τραύμα μπορεί να έχει χαρακτήρα βιωματικό, να προέκυψε από τον παθογόνο χαρακτήρα του τραύματος.
Η τραυματική εικόνα του εαυτού μπορεί να προέλθει και από μια επιβεβλημένη ανεπάρκεια που επιτάσσει η μόδα ή η σύγχρονη εποχή. Είναι πολύ συχνό φαινόμενο οι γυναίκες να αισθάνονται κατάθλιψη επειδή χάνουν την ομορφιά τους καθώς μεγαλώνουν ηλικιακά. Η τρομοκρατία της ομορφιάς και του να μείνεις για πάντα νέος παρασύρει τα άτομα σε μια τρομερή οδύνη.
Το άτομο βγαίνει στο προσκήνιο της ζωής με μια κατακερματισμένη εικόνα, μια εικόνα που προέρχεται από τις τραυματικές διαστάσεις της ίδιας της κοινωνίας. Βιώνει την απώλεια της ταυτότητάς του, την απώλεια του εαυτού, το χάος της ύπαρξής του.
Στα παιδιά και τους εφήβους η κατάθλιψη μπορεί να έχει πολλές εκφάνσεις, να τα επηρεάσει με καθοριστικό και αμετάκλητο τρόπο. Η κατάθλιψη επηρεάζει τις δεξιότητες, την ενεργητικότητα και την επίδοση σε πολλούς τομείς της ζωής ενός ανθρώπου. Η κατάθλιψη προσβάλει το ίδιο το “είναι” του ατόμου, το άτομο βρίσκεται σε μια συνεχή απαξίωση του εαυτού του. Το άτομο ταυτίζεται με την ασημαντότητά του, καθώς περιγράφει τον εαυτό του με απαξιωτικούς όρους. Αισθάνεται ένα τίποτα, ένα σκουπίδι. Το άτομο βιώνει την ύπαρξη του μέσα από μια έλλειψη και ταυτίζεται μαζί της.
Αυτοκτονία
Η οδύνη που κρύβει η σκέψη της αυτοκτονίας σε έναν άνθρωπο δεν είναι απλά μια μεγάλη εσωτερική σύγκρουση, αλλά εκφράζει μια οδύνη ανάμεσα στον εαυτό του και στον εξωτερικό κόσμο. Το τραύμα ανάμεσα στο άτομο και στους άλλους γίνεται κατανοητό μέσα από την τελειωτική σκέψη, όπως είναι η σκέψη της αυτοκτονίας.
Πόσο τραυματικές υπήρξαν οι διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου ώστε να σκέφτεται να ακυρώσει την ύπαρξή του και άρα να τερματίσει με τελειωτικό τρόπο τη σχέση του με τους άλλους ανθρώπους; Πόσο μπορεί να υποφέρει ο σύγχρονος άνθρωπος ώστε να θέτει το ερώτημα: “Ποιο το νόημα της ζωής”; Πόσο διωγμένος μπορεί να αισθάνεται από τους συνανθρώπους του; Πόσο αποτυχημένος; Πόσο ακατανόητη μπορεί να φαντάζει στα μάτια του η κοινωνία και πόσο άδικη; Πόσο δύσκολο του είναι να καταλάβει αυτήν την έλλειψη της κοινωνικής συνοχής! Του σκοπού! Του νοήματος!
Η αυτοκτονία δεν είναι μια ατομική υπόθεση. Είναι μια σχέση: Πολιτισμός-τραύμα-κοινωνία-άτομο.