Σημεία και συμπτώματα πιθανής λοίμωξης από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα αποτελούν ένα πάντα επίκαιρο θέμα , που απασχολεί τόσο την ιατρική κοινότητα, όσο και τον γενικό πληθυσμό, ιδιαίτερα στις μέρες μας, που παρουσιάζουν αυξητική τάση. Είναι λοιπόν, χρήσιμο να ενημερωθεί ο γενικός πληθυσμός σχετικά με το τι ακριβώς είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και ποια είναι τα βασικά σημεία και συμπτώματα που υποδηλώνουν πιθανή λοίμωξη από αυτά, ώστε όταν χρειαστεί, να απευθυνθεί σε εξειδικευμένο γιατρό. Ιδιαίτερα στις γυναίκες οι σεξουαλικά μεταδιδόμενοι παθογόνοι οργανισμοί είναι συχνά αίτια κολπίτιδας ή φλεγμονής των γεννητικών οργάνων, που μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και στη γονιμότητα.
Συχνά σημεία και συμπτώματα λοίμωξης από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι:
- Κνησμός του αιδοίου,
- Μετάσυνουσιακή αιμορραγία (αιμορραγία μετά την επαφή).
- Εκκρίσεις υγρών από τον κόλπο , που μπορεί να είναι διαφόρων ειδών, όπως:
- Λευκές , σαν κομμένο γάλα ή πήγμα (κομμάτια) τυριού .
- Δύσοσμες, με χαρακτηριστική οσμή σαν ψάρι, οι οποίες όμως δεν προκαλούν ερεθισμό.
- Γκριζόλευκες κολπικές εκκρίσεις, οι οποίες παρατηρούνται κυρίως σε μεγαλύτερο βαθμό μετά από επαφές χωρίς προφύλαξη.
- Πυώδεις κολπικές απεκκρίσεις.
- Οίδημα και/ ή ερύθημα του αιδοίου (ερυθρότητα).
- Αίσθημα καψίματος κατά τη διάρκεια της ούρησης.
- Βλάβες ή αλλοιώσεις των γεννητικών οργάνων.
- Δερματικές βλάβες, ή αλλοιώσεις των γεννητικών οργάνων που μπορεί να προβάλλουν σαν προεξοχές του δέρματος και να μοιάζουν με «κουνουπίδι» ή να είναι επίπεδες , στο χρώμα του δέρματος, ή λευκές.
- Συχνοουρία ή δυσουρία ( πόνος ή δυσκολία κατά την ούρηση).
- Δυσπαρεύνια (πόνος κατά την σεξουαλική επαφή).
Έλκη γεννητικών οργάνων,όπως:
Επώδυνα έλκη γεννητικών οργάνων ή ανώδυνα έλκη, που εντοπίζονται στα χείλη του αιδοίου, στον κόλπο , περιπρωκτικά και στις θηλές των μαστών. Ο όρος σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, (ΣΜΝ) χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει ασθένειες που μεταδίδονται κυρίως από τη σεξουαλική επαφή. Αν και αυτό συνήθως σημαίνει συνουσία, περιλαμβάνει επίσης και άλλου είδους στενές σωματικές επαφές, όπως για παράδειγμα φιλιά.
Πολλά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) μπορούν να μεταδοθούν δια μέσου του πλακούντα , κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά την έξοδο του νεογνού κατά τον φυσιολογικό τοκετό και μέσω του θηλασμού κατά την νεογνική περίοδο. Οι μικροοργανισμοί που προκαλούν σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, έχουν προσαρμοστεί να αναπτύσσονται στα γεννητικά όργανα και βρίσκονται στα σωματικά υγρά και στο αίμα. Οι γιατροί διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη, όσο και τη θεραπεία των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Σε σχέση με τα ΣΜΝ ο ρόλος του κλινικού γιατρού είναι τετραπλός:
Πρώτος στόχος, είναι η σωστή διάγνωση και θεραπεία των ασθενών με ΣΜΝ.
Δεύτερος στόχος, η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η πρόληψη μελλοντικών συνεπειών.
Τρίτος στόχος, η αποφυγή της μετάδοσης σε τρίτους ,συμπεριλαμβανομένων της υγειονομικής περίθαλψης.
Τέλος, όλα τα παραπάνω πρέπει να γίνονται με έμφαση στην εκπαίδευση και τη συμβουλευτική ενημέρωση των ασθενών.
Καθώς συνεχώς, προκύπτουν νέες εξελίξεις στην θεραπεία, ο γιατρός πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμοστεί σε αυτές τις αλλαγές. Σήμερα, οι προληπτικοί εμβολιασμοί πριν από την έκθεση σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, αποτελούν την σύγχρονη τάση για την αντιμετώπισή τους. Προς το παρόν πάντως, η πρόληψη μέσω του τρόπου ζωής και συμπεριφοράς, είναι το κύριο μέσο κατά της εξάπλωσης των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Η προστατευτική δράση των προφυλακτικών (αντρικών και γυναικείων) είναι αποδεδειγμένη, μέσα από πολλαπλές μελέτες κοορτής. Ο κατάλογος των μικροοργανισμών που παραδοσιακά θεωρούσαμε ότι προκαλούν ΣΜΝ έχει επεκταθεί και πλέον, συμπεριλαμβάνει τον κυτταρομεγαλοιό, τους ιούς απλού έρπη, τύπο 1 (HSV-1) και τύπου 2( HSV-2), χλαμύδια, στρεπτόκοκο ομάδας Β , ηβική φθειρίαση, μολυσματικό ιό « τέρμινθου», σαρκοκόπτη της ψώρας , ιογενή ηπατίτιδα και ο τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV).
Όπως προαναφέραμε, ορισμένες από τις παραπάνω ασθένειες, μεταδίδονται από σωματική επαφή, αλλά όχι απαραίτητα με συνουσία.