Σακχαρώδης Διαβήτης και Στοματική Υγιεινή

Γράφει ο Γεώργιος Κωτσόγιαννης, οδοντίατρος και συνεργάτης του doctoranytime.gr
Ο διαβήτης ως πολυσυστηματική νόσος δε θα άφηνε ανεπηρέαστη τη στοματική κοιλότητα.
Τα σημάδια της νόσου στο στόμα είναι τέτοια που δεν είναι σπάνιο η πρώτη διάγνωση να γίνεται από τον Οδοντίατρο.
Ασθενείς προσέρχονται με ραγδαία επιδεινούμενη περιοδοντίτιδα, με ξαφνική φατνιολυσία ή πολλαπλά περιοδοντικά αποστήματα, χωρίς αμέλεια της υγιεινής από μέρους τους.
Αυτοί είναι ενδεχόμενο να πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.
Μηχανισμός δράσης του διαβήτη στη στοματική κοιλότητα.
Ο διαβήτης προκαλεί δυσλειτουργία των αμυντικών κυττάρων (πολυμορφοπύρηνων) με αποτέλεσμα η αντίσταση των ιστών του στόματος στα μικρόβια, να είναι μειωμένη.
Επιπλέον η διαταραχή των μεταβολικών μηχανισμών οδηγεί σε αύξηση της ευθραυστότητας των τριχοειδών αγγείων άρα και σε μειωμένη επουλωτική ικανότητα.
Σημαντική στον διαβητικό ασθενή είναι και η ξηροστομία που ευνοεί την δημιουργία της οδοντικής πλάκας και την απρόσκοπτη αύξηση του μικροβιακού φορτίου στο στόμα κυρίως των αναερόβιων .
Κλινικές εκδηλώσεις στη στοματική κοιλότητα:
- Φλεγμονές των ούλων ( ερυθρότητα, οίδημα, αυτόματες μικροαιμορραγίες)
- Πολλαπλά περιοδοντικά αποστήματα
- Ξηροστομία
- Συγχειλίτιδα (σκασίματα στις γωνίες του στόματος).
- Ευσειστότητα ορισμένων δοντιών λόγω της επέκτασης της φλεγμονής και της αρχόμενης Φατνιολυσίας
Όλα αυτά δυσανάλογα έντονα σε σχέση με την ύπαρξη τοπικού αίτιου δηλαδή οδοντικής πλάκας.
Με άλλα λόγια ο αρρύθμιστος διαβήτης δεν προκαλεί από μόνος του περιοδοντικές βλάβες, αλλά δρώντας τροποποιητικά στους ιστούς μειώνει την άμυνα τους και τους κάνει ευάλωτους στα μικρόβια.
Όσο περισσότερο καιρό ο διαβήτης παραμένει αρρύθμιστος ή αδιάγνωστος τόσο ταχύτερη και θεαματικότερη είναι η εξέλιξη της περιοδοντικής νόσου, η οποία θα οδηγήσει τελικά σε οδοντικές απώλειες λόγω της φατνιολυσίας και της αύξησης της κινητικότητας τους.
Αντίθετα η παραπάνω εξέλιξη δεν παρατηρείται σε ασθενείς με ρυθμισμένο σακχαρώδη διαβήτη και φροντισμένη στοματική υγιεινή, διότι η αμυντική ικανότητα των περιοδοντικών ιστών έχει επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα.
Οδοντιατρική προληπτική και θεραπευτική αντιμετώπιση του διαβητικού ασθενούς:
Η πρόληψη και η θεραπεία κινούνται σε δύο παράλληλους άξονες.
- Ρύθμιση του σακχάρου (διατροφή , άσκηση ή και φάρμακα)
- Εξουδετέρωση του τοπικού αιτιολογικού παράγοντα
- Επιβάλλεται η σχολαστικά στοματική υγιεινή και οι συχνές οδοντιατρικές επανεξετάσεις
Όσο χαμηλότερα διατηρούνται τα επίπεδα της οδοντικής πλάκας, τόσο μειώνεται η πιθανότητα υποτροπής της περιοδοντικής νόσου.
Ενώ, όσο καλύτερα ρυθμισμένος είναι ο διαβήτης κι όσο νωρίτερα έγινε η διάγνωση και η έναρξη της θεραπευτικής αγωγής, τόσο περισσότερο η περιοδοντική κατάσταση και η άμυνα στη περιοδοντική προσβολή προσομοιάζουν σε εκείνες του μη διαβητικού ατόμου.
Ο αρρύθμιστος διαβητικός ασθενής δεν μπορεί να υποβληθεί σε επεμβάσεις χειρουργικής στόματος, παρά μόνο για την αντιμετώπιση οξέως προβλήματος (απόστημα – τραύμα), με
ταυτόχρονη χορήγηση αντιβιοτικών και σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό του.
Αντιθέτως ο σωστά ρυθμισμένος διαβητικός ασθενής αντιμετωπίζεται όπως και ο μη διαβητικός όσον αφορά επεμβάσεις στο στόμα (εξαγωγές – χειρουργική εμφυτευμάτων κ.λ.π) , οπότε και η αναγκαιότητα χορήγησης αντιβιοτικών αξιολογείται κατά περίπτωση.
Συμπερασματικά, οι σύγχρονες μέθοδοι, πρώτα διάγνωσης και κατόπιν ρύθμισης του σακχάρου και η οδοντιατρική πρόληψη ( στοματική υγιεινή και συχνές επισκέψεις στον Οδοντίατρο) μπορούν να εξασφαλίσουν στον διαβητικό ασθενή καλή περιοδοντική υγεία και ικανοποιητική λειτουργικότητα δηλαδή, διατήρηση των δοντιών στο φραγμό για επαρκή μάσηση, φώνηση αλλά και αισθητική.