Ασθμα

Τι είναι το άσθμα

Το άσθμα (βρογχικό άσθμα) είναι μία χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του αναπνευστικού συστήματος (συγκεκριμένα  των βρόγχων, που είναι οι αεραγωγοί  των πνευμόνων) που οδηγεί σε επεισόδια φλεγμονής και στένωσης των βρόγχων.

Δες ακόμα: Αλλεργίες από τρόφιμα: Τι πρέπει να προσέχουμε

Εμφανίζεται στην Ελλάδα σχεδόν στο 8-10% % του πληθυσμού και στην παιδική ηλικία πλήττει κυρίως τα αγόρια, ενώ στους ενήλικες τις γυναίκες. Εκδηλώνεται κυρίως κατά τη βρεφική ή παιδική ηλικία, κάποιοι ασθενείς έχουν συμπτώματα όλο το χρόνο ενώ άλλοι εποχιακά (συνήθως άνοιξη και φθινόπωρο).

Που οφείλεται

Σε αρκετές περιπτώσεις οφείλεται στην κληρονομικότητα.  Ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί και από τους ακόλουθους παράγοντες:

• Αλλεργία: (έκθεση σε αλλεργιογόνα γύρη, τρίχωμα κατοικιδίων, συγκεκριμένες τροφές ή φάρμακα, ακάρεα κ.α.)
• Λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος (ίωση, γρίπη, κρυολόγημα κ.α.)
• Έντονες συναισθηματικές ή ψυχολογικές καταστάσεις
• Εξωτερικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες (μικροσωματίδια στο περιβάλλον, καπνός κ.α.)
• Εργασιακούς παράγοντες (εισπνοή κόκκων, ρινισμάτων κ.α.)

Συμπτώματα

Βασικό σύμπτωμα είναι η δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή) που ακολουθείται από συσφιγκτικό αίσθημα ή πόνο στο θώρακα, βήχα και συριγμό (σφύριγμα) κατά την εκπνοή.

Τα παραπάνω συμπτώματα εμφανίζονται ως επεισόδιο μετά από έκθεση του ατόμου σε κάποιον επιβαρυντικό παράγοντα (έντονη άσκηση, κρύος αέρας, έντονη συναισθηματική – ψυχολογική φόρτιση, αλλεργιογόνα κ.α.), όπου και παθαίνει τη λεγόμενη «κρίση άσθματος». Τις υπόλοιπες ώρες η αναπνευστική λειτουργία εκτελείται φυσιολογικά.

Είδη

Χωρίζεται σε διαφορετικά είδη:

• Αλλεργικό άσθμα: εμφανίζεται όταν το άτομο εκτίθεται σε κάποιο αλλεργιογόννο ως αλλεργική αντίδραση του οργανισμού. Παρατηρείται συχνότερα στα παιδιά.
• Ενδογενές άσθμα: η εμφάνισή του δεν οφείλεται σε κάποιον εξωγενή παράγοντα.
• Επαγγελματικό άσθμα: εμφανίζεται σε εργαζόμενους που εκτίθενται σε εισπνεόμενα μικροσωματίδια όπως σκόνη ξύλου ή μαρμάου, βαφές χρωμάτων, αλεύρι κ.α.
• Νυχτερινό άσθμα: οι κρίσεις άσθματος σημειώνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας και αυτό συνήθως συμβαίνει λόγω μη επαρκούς θεραπευτικής φροντίδας του άσθματος κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Άσθμα μετά από άσκηση: εξαρτάται από την ένταση της άσκησης και τις συνθήκες υπό της οποίες αυτή εκτελείται.

Η κατάλληλη ειδικότητα

Ο κατάλληλος γιατρός είναι ο αλλεργιολόγος, ο πνευμονολόγος και ο παιδίατρος

Διάγνωση

Επειδή πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν ότι έχουν, δεν απευθύνονται σε γιατρό με αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν την απαραίτητη θεραπεία. Πώς γίνεται η διάγνωσή του:

• Με μέτρηση κορυφαίας εκπνευστικής ροής
• Με σπιρομέτρηση
• Με τεστ αναστρεψιμότητας

Θεραπεία

Παρόλο που δεν υπάρχει πλήρης θεραπεία , εντούτοις οι φαρμακευτικές αγωγές που εφαρμόζονται βοηθούν στον έλεγχο της ασθένειας και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων ώστε να μπορούν οι ασθενείς να ζουν μια όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική ζωή. Οι βασικές κατηγορίες φαρμάκων είναι τα ρυθμιστικά και τα ανακουφιστικά φάρμακα (βρογχοδιασταλτικά).

Το άσθμα ήπιας μορφής αντιμετωπίζεται με χορήγηση αδρενεργικών αγωνιστών. Το άσθμα πιο σοβαρής μορφής αντιμετωπίζεται με χορήγηση κορτικοστεροειδών ή στεροειδών, μακράς διάρκειας βήτα αγωνιστές, αναστολείς των λευκοτριενίων κ.α. Σημαντική είναι και η χορήγηση οξυγόνου (οξυγονοθεραπεία), στο αλλεργικό άσθμα γίνεται ανοσοθεραπεία (απευαισθητοποίηση) ενώ σε κάποιες σοβαρές περιπτώσεις είναι απαραίτητη η εισαγωγή σε νοσοκομείο.

Προφύλαξη

• Η αποφυγή έκθεσης στους παράγοντες που το πυροδοτούν (αλλεργιογόνα, σκόνη, γύρη, βλαβερές εισπνεόμενες ουσίες, δυνατές οσμές κ.α.)
• Η συστηματική χρήση των φαρμάκων.