Αρτηριακή υπέρταση

Τι είναι η αρτηριακή υπέρταση

Η αρτηριακή υπέρταση είναι η πιο διαδεδομένη ασθένεια στις βιομηχανικές χώρες και αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα πρόκλησης ασθενειών όπως: στεφανιαία νόσος, καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια και εγκεφαλικά επεισόδια.

Δες ακόμα: Ξηροί καρποί: πόσο σημαντικοί είναι για τη διατροφή μας;

Η πίεση που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες ονομάζεται αρτηριακή πίεση και διαφέρει ανάλογα με τις δραστηριότητες tου ατόμου.

Η πίεση αυξάνεται σε καταστάσεις έντονης σωματικής και ψυχικής δραστηριότητας ενώ μειώνεται σε στιγμές χαλάρωσης και ανάπαυσης.

Η σταθερή αύξηση πίεσης ορίζεται ως αρτηριακή υπέρταση όπου η συστολική αρτηριακή  πίεση ( γνωστή ως «μεγάλη» πίεση) είναι ίση ή μεγαλύτερη από 140mmHg και η διαστολική αρτηριακή πίεση (γνωστή ως «μικρή» πίεση)είναι ίση ή μεγαλύτερη από 90mmHg.

Μέτρηση της αρτηριακής υπέρτασης

Για να μετρηθεί η αρτηριακή πίεση για την αρτηριακή υπέρταση χρησιμοποιείται το πιεσόμετρο είτε υδραργυρικό είτε ηλεκτρονικό.

Η διαδικασία είναι εύκολη και ανώδυνη και καλό είναι να πραγματοποιείται από γιατρό ή νοσηλευτή.

Η μέτρηση γίνεται ως εξής:

• Αποφυγή καπνίσματος και κατανάλωσης αλκοόλ, καφέ, μεγάλου γεύματος αλλά και σωματικής άσκησης για περίπου 30-60 λεπτά πριν την μέτρηση
• Πραγματοποιείται στο χέρι με την υψηλότερη πίεση
• Ο εξεταζόμενος  πρέπει να είναι καθιστός και να έχει το χέρι ακουμπισμένο σε ένα τραπέζι περί το ύψος της καρδιάς και να μην μιλάει
• Πρέπει να γίνεται διπλή μέτρηση

Που οφείλεται η αρτηριακή υπέρταση

Η αρτηριακή υπέρταση διαχωρίζεται στην πρωτοπαθή και δευτερογενή υπέρταση.

Η εμφάνιση της πρωτοπαθούς υπέρτασης οφείλεται σε μια σειρά παραγόντων:

• Κληρονομικότητα
• Παχυσαρκία
• Διατροφικές συνήθειες που βασίζονται στην υψηλή πρόσληψη αλατιού αλλά και στην μειωμένη πρόσληψη καλίου και ασβεστίου
• Κατανάλωση αλκοόλ
• Απουσία φυσικής δραστηριότητας

Αντιθέτως η δευτερογενής υπέρταση οφείλεται σε άλλες παθήσεις που έχει ο ασθενής και οι συχνότερες είναι νεφρικές, καρδιολογικές και ενδοκρινολογικές παθήσεις καθώς και στη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.

Συμπτώματα της αρτηριακής υπέρτασης

Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της αρτηριακής υπέρτασης είναι ότι δεν παρουσιάζει συγκεκριμένα συμπτώματα και φέρει το γνώρισμα μακροχρόνιας νόσου. Κάποια συμπτώματα που σχετίζονται με αυξημένη αρτηριακή υπέρταση είναι:

• Πρωινός πονοκέφαλος
• Κόπωση
• Ζαλάδα
• Αίσθημα παλμών και ανικανότητας

Αυτά τα συμπτώματα είναι κυρίως εκδήλωση δευτερογενούς υπέρτασης. 

Η κατάλληλη ειδικότητα

Ο κατάλληλος γιατρός για την αρτηριακή υπέρταση είναι ο παθολόγος και ο καρδιολόγος

Διάγνωση της αρτηριακής υπέρτασης

Η αρτηριακή υπέρταση μπορεί να διαγνωσθεί μόνο από τον γιατρό.

Το πλήρες ιστορικό του ασθενούς παίζει σημαντικό ρόλο στη διάγνωση και κυρίως αν υπάρχει κληρονομικότητα ή ασθένειες που συμβάλουν στην εμφάνιση της υπέρτασης.

Χρειάζονται τουλάχιστον 3 επισκέψεις όπου γίνονται διαδοχικές μετρήσεις για να διαγνωσθεί ότι κάποιος είναι υπερτασικός.

Επιπλέον χρησιμοποιείται και η 24^ωρη καταγραφή πίεσης με μια συσκευή παρακολούθησης που ονομάζεται Holter Πιέσεως. Εάν ο γιατρός κρίνει απαραίτητο μπορεί να προτείνει μια σειρά εργαστηριακών εξετάσεων.

Θεραπεία της αρτηριακής υπέρτασης

Η βασική θεράπεια της αρτηριακής υπέρτασης βασίζεται στον αποτελεσματικό της έλεγχο ώστε να βρίσκεται εντός των φυσιολογικών ορίων και εφαρμόζεται είτε με φαρμακευτική αγωγή είτε χωρίς.

Η ουσιαστική αντιμετώπιση συμβάλει στην μείωση εμφράγματος και εγκεφαλικών επεισοδίων.

Θεραπεία με θεραπευτική αγωγή

Ο κάθε ασθενής λαμβάνει διαφορετική φαρμακευτική αγωγή.

Τα αντιυπερτασικά χάπια χορηγούνται καθημερινά συνήθως το πρωί και εφ’όρου ζωής.

Σε περίπτωση διακοπής της θεραπείας η υπέρταση κάνει ξανά την εμφάνισή της.

Θεραπεία χωρίς φαρμακευτική αγωγή

Στην περίπτωση που ο γιατρός κρίνει ότι δεν χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της υπέρτασης δίνονται κάποιες συμβουλές που πρέπει να υοθετηθούν από τον ασθενή όπως:

• Ένταξη σωματικής δραστηριότητας
• Περιορισμός σε οινοπνευματώδη και κάπνισμα
• Μείωση σωματικού βάρους
• Υγιεινή διατροφή με πρόσληψη τροφών εμπλουτισμένες με κάλιο και ασβέστιο, λαχανικά και φρούτα
• Αποφυγή μεγάλης ποσότητας μαγειρικού αλατιού

Αρτηριακή υπέρταση στα παιδιά

Τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά αρτηριακής υπέρτασης στην παιδική και εφηβική ηλικία έχουν αυξηθεί και παίρνει τη μορφή επιδημίας.

Οι λόγοι στους οποίους υπάρχει αυτή η ραγδαία αύξηση είναι:

• Υπερκατανάλωση τροφών με υψηλά ποσοστά αλατιού
• Απουσία σωματικής άσκησης
• Ανθυγιεινή διατροφή

Εάν δεν εφαρμοστούν αλλαγές στον τρόπο ζωής παιδιών και εφήβων στο μέλλον θα παρουσιάζουν  σοβαρά προβλήματα υγείας.

Πρόληψη κατά της αρτηριακής υπέρτασης

Σημαντικός παράγοντας στην πρόληψη της αρτηριακής πίεσης και κατεπέκταση στην αρτηριακή υπέρταση είναι κάποιες μετατροπές στην καθημερινότητα μας.

Προτείνεται:

• Ένταξη καθημερινής σωματικής άσκησης
• Αλλαγές  στην διατροφή όπως: μείωση αλατιού και κατανάλωσης αλκοόλ, αύξηση σε τροφές που περιέχουν κάλιο
• Διατήρηση της τυχόν φαρμακευτικής αγωγής
• Διακοπή καπνίσματος
• Σταθεροποίηση του σωματικού βάρους