Ποιες είναι οι επιπτώσεις της αύξησης των ποσοστών του αυτισμού;
Γράφει η Μαντώ Κωνσταντουλάκη, Ψυχολόγος και συνεργάτης του doctoranytime.gr
O επιπολασμός των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού κατά το έτος 2014 ήταν 1 σε κάθε 68 παιδιά (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων). Ο Simonoff και οι συνεργάτες του, το 2008, έδειξαν ότι περίπου το 70% των ατόμων με διαταραχές του φάσματος αυτισμού έχουν τουλάχιστον μια ακόμα διαταραχή που συνυπάρχει.
Η πιο συνηθισμένη πάθηση που συνυπάρχει είναι μια διανοητική αναπηρία. Περίπου το 54% των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού έχουν διανοητική αναπηρία. Επίσης, οι διαταραχές άγχους αφορούν περίπου το 29% των ατόμων στο φάσμα του αυτισμού, οι διαταραχές ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας περίπου το 28% των ατόμων στο φάσμα του αυτισμού, και η αντιθετική προκλητική διαταραχή αναφέρεται σε περίπου 28% των ατόμων.
Επηρεάζει το φύλο του παιδιού τον αυτισμό;
Τα αγόρια είναι σχεδόν 5 φορές πιο πιθανό να διαγνωστούν με αυτισμό από τα κορίτσια. Περίπου 1 στα 42 αγόρια και περίπου 1 στα 189 κορίτσια αναγνωρίζονται με διαταραχή του αυτιστικού φάσματος. Λευκά ή Καυκάσια παιδιά είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με αυτισμό από τα μαύρα ή ισπανόφωνα παιδιά. Περίπου 1 στα 63 λευκά παιδιά διαγιγνώσκονται, σε σύγκριση με 1 στα 81 μαύρα παιδιά και 1 στους 93 Ισπανόφωνος παιδιά. Λιγότερο από τα μισά παιδιά που διαγιγνώσκονται με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού εχουν εντοπιστεί η αξιολογούνται για αναπτυξιακές ανησυχίες από τη στιγμή που θα φθάσουν ηλικία των τριών ετών. Κατά μέσο όρο, τα παιδιά με αυτισμό δεν διαγνώστηκαν παρά μέχρι μετά την ηλικία των τεσσάρων, παρόλο που ο αυτισμός μπορεί να διαγνωστεί ακόμη και από δύο ετών, ή και νωρίτερα αν υπάρχουν γνωστοί οικογενειακοί παράγοντες κινδύνου.
Πλέον γνωρίζουμε, ότι αν υπάρχει ένα παιδί με αυτισμό σε μια οικογένεια, υπάρχουν περίπου 20% πιθανότητες να έχουν άλλο ένα παιδί με αυτισμό. Βέβαια, μπορεί οι πιθανότητες να είναι χαμηλότερες για ορισμένες οικογένειες, η μπορεί να είναι υψηλότερες για άλλες οικογένειες. Το να κατανοήσουμε την αιτιολογία στον αυτισμό είναι σημαντικό, ώστε να μπορούμε να βοηθούμε καλύτερα τις οικογένειες.
Γιατί παρατηρούμε αύξηση στις διαταραχές αυτισμού;
Κατα το έτος 1980, ο αυτισμός επηρέαζε 1 σε κάθε 10.000 παιδιά, ενώ τωρα 1 σε κάθε 68. Υπήρξε μια σημαντική αύξηση του αριθμού των παιδιών που διαγιγνώσκονται. Σίγουρα έχουν γίνει αλλαγές/ βελτιώσεις όσον αφορά τα διαγνωστικά κριτήρια με το πέρασμα των ετών. Υπάρχει, επίσης, μια αύξηση στην ευαισθητοποίηση της κοινότητας και του ενδιαφέροντος στις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού.
Η Δρ Robin Hansen αναφέρει ότι οι γενετικές- αναπτυξιακές διαταραχές δεν αυξάνουν τόσο γρήγορα. Αναφέρει ότι πιθανόν υπάρχει καλύτερη ενημέρωση και μεγαλύτερη αναγνώριση στα άκρα του φάσματος, τα τελευταία 20 χρονια. Για πολλά από αυτά τα παιδιά γινόταν διάγνωση μόνο όσον αφορά την διανοητική αναπηρία. Υπάρχουν παιδιά που έχουν νοητική αναπηρία, τα οποία έχουν επίσης αυτισμό, ενώ στο άλλο άκρο του φάσματος, τα παιδιά που έχουν μια πιο ήπια διαταραχή, είναι επίσης, πιο πιθανό να διαγνωστούν από ό,τι θα ήταν πριν από 20 χρόνια. Παρόλα αυτά, όλα αυτά δεν είναι αρκετά για να εξηγήσουν τους αριθμούς που βλέπουμε τώρα. Ωστόσο, τα δεδομένα δεν φαίνεται να υποστηρίζουν αυτή τη θεωρία. ΔΕΝ υπήρξε καμία μείωση σε άλλες αναπηρίες, όταν παρατηρήθηκε η αύξηση στον αυτισμό.
Πώς εξηγείται αυτή η επικράτηση;
Μελέτες στην γενετική εξετάζουν πράγματα που αλλάζουν στο περιβάλλον που θα μπορούσαν να επηρεάζουν πιθανόν τη γενετική προδιάθεση και την αλλαγή, την αύξηση του επιπολασμού. Για παράδειγμα παράγοντες που μπορεί να μεταβάλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα και να αυξήσουν τον κίνδυνο για αυτισμό, ιδιαίτερα στο μητρικό ανοσοποιητικό ή άλλα μοντέλα απορρύθμισης. Έτσι, αυτά είναι τα είδη των ερευνητικών τομέων που είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε στην προσπάθεια να εξηγήσουμε αυτή την αυξανόμενη επικράτηση.
Όσον αφορά στη φροντίδα των παιδιών από τους γονείς και τους ανθρώπους που φροντίζουν παιδιά προσχολικής ηλικίας, οι δεύτεροι βλέπουν περισσότερα παιδιά στο περιβάλλον τους, τα οποία παρουσιάζουν χαρακτηριστικά του αυτισμού. Μάλλον υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και κατάρτιση σε αυτές τις περιπτώσεις, σχετικά με την παραπομπή από τον παιδικό σταθμό και την φροντίδα των παιδιών τους από τους φροντιστές/γονείς. Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται πρόσθετη εκπαίδευση και πόρους, καθώς βλέπουν περισσότερα παιδιά στην δημόσια εκπαίδευση.
Η αύξηση στην ευαισθητοποίηση της κοινότητας βοήθησε και στην αύξηση της χρηματοδότησης για τις υπηρεσίες και για την έρευνα. Υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες για την κατάρτιση και την επαγγελματική ανάπτυξη στον τομέα των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού και αρχίζει να γίνεται κάποια πρόοδος στην κατανόηση της νευροβιολογικής αναπηρίας.
Υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό ερευνών που εξετάζουν τις αιτίες και τις πιθανές θεραπείες για τις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού ή διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Η τρέχουσα έρευνα στην Αμερική εξετάζει τόσο το γενετικο επίπεδο όσο και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τα βρέφη για μια ανάπτυξη διαταραχής του φάσματος του αυτισμού. Προς το παρόν, μπορεί να υπάρχουν πολλαπλές αιτιολογίες για τον αυτισμό.