Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μια υπερβολική αντίδραση του βλεννογόνου της μύτης σε εισπνεόμενες ουσίες του περιβάλλοντος που μεταφέρονται με τον αέρα.
Τα κυριότερα αλλεργιογόνα που συμμετέχουν στην παθολογία της αλλεργικής ρινίτιδας είναι:
- η γύρη των αγριόχορτων
- η γύρη των δέντρων και των λουλουδιών
- η σκόνη του σπιτιού
- το τρίχωμα, το σάλιο και το δέρμα των κατοικίδιων ζώων
Συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας
Τα συμπτώματά της αλλεργικής ρινίτιδας είναι:
- η καταρροή
- η ρινική συμφόρηση (μπούκωμα) της μύτης
- ο κνησμός (φαγούρα) στη μύτη
- ο κνησμός στο φάρυγγα και στο λάρυγγα
- το φτέρνισμα
Πώς γίνεται η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας;
Για τη σωστή διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας θα πρέπει να ξέρουμε σε ποιες ουσίες (αλλεργιογόνα) είμαστε αλλεργικοί για να μπορέσουμε να προφυλαχθούμε. Αυτό μπορεί να γίνει με τη βοήθεια ειδικών εξετάσεων (τεστ) που μπορεί να είναι είτε δερματικές εξετάσεις (Δερματική δοκιμασία μέσω σκαριφισμού -τρυπήματος , Skin Prick Test- SPT) είτε εξετάσεις αίματος (RAST).
Πώς σντιμετωπίζεται η αλλεργική ρινίτιδα;
Η αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας ξεκινά με την αποφυγή των αλλεργιογόνων, στα οποία είμαστε ευαισθητοποιημένοι. Στη συνέχεια, με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, όπως είναι τα ρινικά κορτικοστεροειδή και αποσυμφορητικά εκνεφώματα (σπρέι), οι ρινικές σταγόνες και τα αντιϊσταμινικά χάπια, μπορεί να μειωθεί η ένταση και η διάρκεια των συμπτωμάτων.
Η ανοσοθεραπεία είτε με την μορφή εμβολίων-ενέσεων αλλεργιογόνων, είτε με εκείνη των υπογλωσσίων σταγόνων, μειώνει την ένταση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας για μεγάλα χρονικά διαστήματα και άρα, τη μακροχρόνια χρήση φαρμακευτικής αγωγής και προλαμβάνει την εξέλιξη της αλλεργικής ρινίτιδας σε βρογχικό αλλεργικό άσθμα και την εμφάνιση περισσότερων αλλεργιών σε άτομα που εμφανίζουν αλλεργία μόνο σε ένα αλλεργιογόνο.
Ανοσοθεραπεία: τι είναι
Η ανοσοθεραπεία είναι μια ειδική μορφή θεραπείας που έχει σαν στόχο να αλλάξει την υπερβολική αντίδραση του οργανισμού στα αλλεργιογόνα, με αποτέλεσμα να μειωθούν ή να μην εκδηλώνονται καθόλου τα συμπτώματα της αλλεργίας.
Πώς γίνεται η ανοσοθεραπεία;
Η ανοσοθεραπεία γίνεται είτε με την μορφή ενέσεων-εμβολίων στον ώμο ή στο μηρό, είτε με τη μορφή υπογλωσσίων σταγόνων (κάτω από την γλώσσα), ανά τακτά χρονικά διαστήματα και για διάρκεια από 3 έως και 5 χρόνια.
Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται η ανοσοθεραπεία;
Ανοσοθεραπεία μπορούν να κάνουν ασθενείς που εμφανίζουν αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργική ρινοεπιπεφυκίτιδα, αλλεργικό βρογχικό άσθμα και αλλεργία στο δηλητήριο των υμενόπτερων (εντόμων).
Κυρίως αφορά αλλεργιογόνα που μεταφέρονται με τον αέρα (αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα) και συγκεκριμένα γίνεται για τα αλλεργιογόνα της οικιακής σκόνης (ακάρεα της οικιακής σκόνης), τη γύρη των δέντρων (κυρίως της ελιάς), τα αγριόχορτα, το γρασίδι και στα αλλεργιογόνα της γάτας.
Επίσης, ανοσοθεραπεία γίνεται στο δηλητήριο από το νύγμα (τσίμπημα) της μέλισσας και της σφήκας.
Ποιοι ασθενείς δεν μπορούν να κάνουν ανοσοθεραπεία;
ΔΕΝ μπορεί να γίνει ανοσοθεραπεία σε όλους τους ασθενείς που πάσχουν από αλλεργίες.
ΔΕΝ μπορεί να γίνει ανοσοθεραπεία σε ασθενείς που πάσχουν από τροφικές ή φαρμακευτικές αλλεργίες.
Ασθενείς με προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα), με κακοήθη νοσήματα και χρόνιες λοιμώξεις (π.χ. ηπατίτιδα), ΔΕΝ μπορούν να υποβληθούν σε ανοσοθεραπεία.
Επίσης, ΔΕΝ μπορούν να υποβληθούν σε ανοσοθεραπεία ασθενείς με σοβαρή μορφή βρογχικού άσθματος, το οποίο δεν ρυθμίζεται με τα χορηγούμενα φάρμακα.
Ενέσιμη (υποδόρια) Ανοσοθεραπεία: τι είναι και πού εφαρμόζεται
Είναι η ανοσοθεραπεία που γίνεται με τη μορφή εμβολίων-ενέσεων που έχει σαν σκοπό να αλλάξει την αντίδραση των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού και να μην υπεραντιδρά στις διάφορες ουσίες (αλλεργιογόνα), με τις οποίες έρχεται σε επαφή.
Πώς γίνεται;
Συνήθως γίνεται λίγο κάτω από το δέρμα στην οπίσθια περιοχή του ώμου ή του μηρού. Κάθε ένεση περιέχει μια αδρανή μορφή της ουσίας που προκαλεί την αλλεργία (αλλεργιογόνο), ενώ οι ενέσεις επαναλαμβάνονται κάθε εβδομάδα με προοδευτικά μεγαλύτερες δόσεις (αύξηση της δόσης) μέχρι τη δόση συντήρησης, που επιτυγχάνεται σε διάστημα περίπου 3 μηνών. Από εκεί και μετά η ένεση επαναλαμβάνεται κάθε μήνα σχεδόν (δόση συντήρησης) και για περίοδο που κυμαίνεται από 3 έως και 5 χρόνια, ανάλογα με τον ασθενή και τη μορφή της αλλεργίας.
Ποιες είναι οι παρενέργειες;
Στο σημείο της ένεσης μπορεί να εμφανιστεί οίδημα ή ερυθρότητα και κνησμός («πρήξιμο» ή «κοκκίνισμα» και «φαγούρα»), αλλά συνήθως είναι παροδικά και εξαφανίζονται μέσα σε λίγα λεπτά. Πολύ σπάνια είναι δυνατό να εμφανιστούν σοβαρότερες παρενέργειες και για το λόγο αυτό χρειάζεται ο ασθενής να παραμείνει υπό ιατρική παρακολούθηση για τουλάχιστον 30’ μετά την ένεση στο χώρο του ιατρείου, ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα πιο σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης.
Υπογλώσσια Ανοσοθεραπεία (Ανοσοθεραπεία με σταγόνες)
Η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία γίνεται με σταγόνες που αρχικά τοποθετούνται κάτω από την γλώσσα και στη συνέχεια -μετά από 2′- ο ασθενής τις καταπίνει. Η πρώτη χορήγηση γίνεται στο ιατρείο και οι υπόλοιπες γίνονται από τον ασθενή στο σπίτι του. Οι παρενέργειες είναι ακόμα λιγότερες και συνήθως περιορίζονται σε μια μικρή ενόχληση λίγων δευτερολέπτων στην αρχική φάση που οι σταγόνες αναμειγνύονται με το σάλιο κάτω από την γλώσσα.
Ποιο το όφελος της εφαρμογής ανοσοθεραπείας;
Από τα δεδομένα που υπάρχουν αποδεικνύεται ότι τα οφέλη από την ανοσοθεραπεία είναι:
- Μείωση της έντασης των αλλεργικών συμπτωμάτων για μεγάλα χρονικά διαστήματα και άρα
- Μείωση της μακροχρόνιας χρήσης φαρμακευτικής αγωγής
- Πρόληψη της εξέλιξης της αλλεργικής ρινίτιδας σε βρογχικό αλλεργικό άσθμα και εμφάνισης περισσότερων αλλεργιών σε άτομα που εμφανίζουν αλλεργία μόνο σε ένα αλλεργιογόνο
Πόσο άμεσα θα υποχωρήσουν τα συμπτώματα;
Η μείωση των συμπτωμάτων ξεκινά συνήθως λίγους μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας.
Στην διάρκεια της εγκυμοσύνης γίνεται;
Αν έχει η ασθενής ξεκινήσει ανοσοθεραπεία πριν την εγκυμοσύνη και βρίσκεται ήδη στη φάση της συντήρησης, μπορεί να συνεχίσει κανονικά χωρίς πρόβλημα.
ΔΕΝ γίνεται να αρχίσει ανοσοθεραπεία κατά την διάρκεια της κύησης.
Τι γίνεται αν για κάποιο λόγο χαθεί μια ένεση;
Συνήθως χρειάζεται να τροποποιηθεί η επόμενη δόση, αλλά η μη τήρηση του καθορισμένου προγράμματος επιβραδύνει την επίτευξη της βελτίωσης των συμπτωμάτων.
Πότε μπορώ να αρχίσω την ανοσοθεραπεία;
Συνήθως αποφεύγεται η έναρξη της θεραπείας στη διάρκεια της «αλλεργικής» για τον καθένα περιόδου. Πρέπει, δηλαδή, να έχουν προηγηθεί τα δερματικά test που δεν έχουν κανένα εποχιακό περιορισμό, και μετά για παράδειγμα, αν κάποιος ασθενής είναι αλλεργικός στη γύρη της ελιάς ή στη γύρη από τα γρασίδια πρέπει η θεραπεία να έχει ξεκινήσει πριν από την περίοδο της έντονης γυρεοφορίας της (περίπου Μάρτιο με Μάιο).
Για τις εποχιακές κυρίως αλλεργίες (που συνδέονται με την παρουσία αυξημένης συγκέντρωσης γύρης στην ατμόσφαιρα, κυρίως κατά την άνοιξη), ο ασθενής θα πρέπει να έχει ξεκινήσει την ανοσοθεραπεία στην διάρκεια του φθινοπώρου, έτσι ώστε την άνοιξη να είναι σε δόση συντήρησης και να μην επιβαρύνεται η κλινική του εικόνα.