Ζαλίζομαι και νιώθω σκοτοδίνη: τι φταίει;
Ζάλη, ναυτία, ίλιγγος, αστάθεια, αίσθημα λιποθυμίας, θολούρα, σκοτοδίνη, αίσθημα περιστροφής, μέθης και άλλα πολλά παράπονα αποτελούν κατ’ ουσίαν εκδοχές ενός γενικότερου συμπτώματος που περιγράφει ουσιαστικά την απώλεια μια αίσθησης που προϋπήρχε.. εκείνη της καλής ισορροπίας. Μιλήσαμε με τον Δρ. Παναγιωτόπουλο Γεώργιο, Χειρουργό ΩΡΛ για τη ζάλη και τον ίλιγγο και μας εξήγησε από πού μπορεί να προέρχεται και πώς μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε με φυσικό τρόπο.
Δες ακόμα: Ποια συμπτώματα δείχνουν ότι έχεις δυσανεξία στη λακτόζη
Κύριε Παναγιωτόπουλε, τι μπορεί να σημαίνει μια ζαλάδα και πού οδηγεί;
Η ζάλη αποτελεί μια πολύ γενική έννοια, καθώς μπορεί να γίνεται διαφορετικά αντιληπτή από τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά.
Η ζάλη ενδεικτικά μπορεί να προέρχεται από παθολογικά αίτια όπως λοιμώξεις αναπνευστικού, υπογλυκαιμία, καρδιακές παθήσεις, παθήσεις θυρεοειδούς, διαταραχές πίεσης του αίματος, άγχος, στρες, αλλεργίες, παθήσεις του νευρικού συστήματος κ.ά. Όταν κάποιος παραπονείται για ίλιγγο, ζάλη ή γενικότερα απώλεια ισορροπίας θα πρέπει να εκτιμηθούν επακριβώς όλες εκείνες οι δομές και τα συστήματα τα οποία παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην διατήρηση της καλής ισορροπίας, αποκλείοντας τα γενικότερα παθολογικά αίτια της.
Τι είναι αυτό που βοηθά έναν άνθρωπο να διατηρήσει την ισορροπία του;
Τρία είναι τα κύρια συστήματα, δομές που αποτελούν τους πυλώνες της ισορροπίας στον άνθρωπο. Το πρώτο είναι ο λαβύρινθος ο οποίος αποτελείται επιμέρους από 5 τελικά όργανα. Περιέχει αρχικά τους 3 ημικύκλιους σωλήνες, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την αντίληψη των γωνιακών επιταχύνσεων στον χώρο. Διαταραχές της λειτουργίας των ημικυκλίων σωλήνων εκδηλώνονται με αίσθημα περιστροφής (ίλιγγο), σύμπτωμα ενδεικτικό λαβυρινθικής δυσλειτουργίας. Πέραν των ημικυκλίων σωλήνων ο λαβύρινθος περιλαμβάνει και 2 κυστίδια (ελλειπτικό και σφαιρικό), τα οποία είναι υπεύθυνα για την αντίληψη των γραμμικών επιταχύνσεων. Διαταραχές της λειτουργίας των κυστιδίων μπορεί να εμφανιστούν με αιφνίδιο αίσθημα πτώσης ή ανόδου ή ότι κάποιος μας ‘σπρώχνει’ προς μία κατεύθυνση.
Ο δεύτερος πυλώνας της ισορροπίας είναι η όραση. Με την βοήθειά της παίρνουμε πολύτιμες πληροφορίες για την επίπεδη ή ανώμαλη επιφάνεια του εδάφους, την κλίση του, για την προοπτική και την απόσταση από τα διάφορα αντικείμενα, οριοθετώντας την σωστή θέση του σώματός μας στο χώρο.
Ο τρίτος πυλώνας είναι η ιδιοδεκτικότητα, η οποία αναφέρεται στην αντίληψη που έχουμε για την θέση των μελών του σώματος μας στον χώρο χωρίς να τα βλέπουμε απαραίτητα. Η αίσθηση της ιδιοδεκτικότητας προέρχεται από περιφερικές περιοχές του σώματος, που συμβάλλουν στο στατικό έλεγχο και στη σταθερότητα του σώματός μας κατά την κίνησή του.
Πώς λειτουργούν ακριβώς αυτοί οι 3 πυλώνες;
Οι 3 αυτοί πυλώνες με την παρέμβαση της παρεγκεφαλίδας μεταφέρουν τις πληροφορίες στον φλοιό του εγκεφάλου, όπου γίνεται και η τελική ρύθμιση της ισορροπίας μας.
Υπάρχει πλέον η δυνατότητα να εκτιμηθούν στο σύνολό τους και ξεχωριστά όλες αυτές οι δομές που παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας (ισορροπομετρία, έλεγχος καθενός ημικυκλίου σωλήνα και κυστιδίου ξεχωριστά σε κάθε πλευρά του λαβυρίνθου κ.ά.), θέτοντας την ορθή διάγνωση και τις βάσεις για την αποτελεσματική θεραπεία.
Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την ισορροπία μας με φυσικό τρόπο; Τι μας συμβουλεύετε;
Αρχικώς, θα πρέπει να βελτιώσετε τους μύες και γενικότερα την κινητικότητά σας με καθημερινή άσκηση. Πιο συγκεκριμένα, οι ασκήσεις ισορροπίας κάθε μέρα θα σας βοηθήσουν να ενισχύσετε τις αισθήσεις σας. Προτιμήστε μορφές άσκησης όπως η yoga, οι pilates, το tai chi ή άλλα είδη που στοχεύουν στη βελτίωση της ισορροπίας με ταυτόχρονη ενδυνάμωση των μυών.
Αν λαμβάνετε ήδη φάρμακα, ενημερωθείτε για τυχόν παρενέργειες που μπορεί να έχουν. Και τέλος, να φοράτε πάντα τα γυαλιά ή τους φακούς επαφής που σας έχει συστήσει ο οφθαλμίατρός σας.