Τι είναι η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος;

Η μύτη είναι η πιο σημαντική στην ανατομία και λειτουργία του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Η φυσιολογική αναπνοή γίνεται μέσω της μύτης, η οποία ευθύνεται για τη ρύθμιση της υγρασίας, της θερμοκρασίας και του αέρα που αναπνέουμε.

Δες ακόμα: Ρινοπλαστική: Αναλυτικές πληροφορίες

Απαραίτητη προϋπόθεση, για την σωστή λειτουργία της μύτης, είναι ο χώρος της εσωτερικής κοιλότητας της μύτης να είναι επαρκής για την είσοδο και τη δίοδο του αέρα, χωρίς ιδιαίτερα στενώματα και εμπόδια.

Το εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας διαχωρίζεται από έναν ανατομικό σχηματισμό, το ρινικό διάφραγμα, σε δύο μέρη τη δεξιά και την αριστερή ρινική θαλάμη.

Το ρινικό διάφραγμα είναι το κεντρικό τμήμα του σκελετού του εσωτερικού της μύτης. Αποτελείται από ένα πιο μαλακό εύπλαστο χόνδρινο τμήμα -τετράπλευρο χόνδρο- και από ένα σκληρό οστέινο τμήμα.

Αποτελεί το βασικό σύνδεσμο μεταξύ των διάφορων δομικών στοιχείων της μύτης και έχει καθοριστική σημασία για την αναπνοή και την όσφρηση όσο και για το αισθητικό αποτέλεσμα, συμβάλλοντας σημαντικά στη στήριξη του ρινικού σκελετού, στη διαμόρφωση της εξωτερικής εμφάνισης της μύτης αλλά και στην ομαλή ροή του αέρα στο εσωτερικό της.

Σκολίωση ρινικού διαφράγματος – Αίτια

Το φυσιολογικό και σωστό διάφραγμα βρίσκεται στη μέση γραμμή διαμορφώνοντας συμμετρικά εκατέρωθεν του τις δύο όμοιες ρινικές θαλάμες. Αντιθέτως συχνότερα είναι στραβό, παραμορφωμένο ή παρουσιάζει κάποια απόκλιση από τη συμμετρία, κατάσταση που είναι ευρέως γνωστή ως σκολίωση ρινικού διαφράγματος.

Στην Ελλάδα ιδιαίτερα 80 – 85% των ανθρώπων έχουν σκολιωτικό (στραβό) διάφραγμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις γι’ αυτό ευθύνονται διαταραχές διάπλασης στην ανάπτυξη του προσώπου, δηλαδή κατά την παιδική και εφηβική ηλικία.  Σημαντικό ρόλο παίζουν η κληρονομικότητα και οι επίκτητοι τραυματισμοί που συμβαίνουν κατά την παιδική ηλικία.

Η σκολίωση μπορεί να αφορά μόνο στην πρόσθια χόνδρινη μοίρα ή και στην οπίσθια οστέινη μοίρα του διαφράγματος. Μπορεί να είναι απλή σε σχήμα C, διπλή σε σχήμα S ή σε μορφή άκανθας. Συχνά παρουσιάζεται και εξωτερική παραμόρφωση ρινός.

Σκολίωση ρινικού διαφράγματος – Συμπτώματα

Η ύπαρξη στραβού διαφράγματος δεν συνοδεύεται πάντα από συμπτώματα. Η σκολίωση ρινικού διαφράγματος είναι το συχνότερο αίτιο δυσχέρειας ρινικής αναπνοής στους ενήλικες.

Άλλα συμπτώματα είναι: η ρινική συμφόρηση, η αναίτια κόπωση, η ξηροστομία, οι ρινορραγίες, οι κεφαλαλγίες, οι συχνές φλεγμονές (φαρυγγίτιδα, ωτίτιδα, ρινίτιδα, λαρυγγίτιδα), η δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας, το ροχαλητό κατά τον ύπνο, η μειωμένη ποιότητα ύπνου, η υπνική άπνοια, η διαταραχή όσφρησης και τα τακτικά επεισόδια παραρρινοκολπίτιδας.

Διαφορική διάγνωση

Για τις δυσκολίες της αναπνοής μπορεί να ευθύνονται επίσης και άλλοι παράγοντες εκτός από την σκολίωση του ρινικού διαφράγματος. Τέτοιοι είναι: η ρινίτιδα αγγειοκινητικής ή αλλεργικής αιτιολογίας, η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων, οι πολύποδες, η λειτουργική ανεπάρκεια της εισόδου της μύτης, οι όγκοι της μύτης, η ατρησία της ρινικής θαλάμης.

Σκολίωση ρινικού διαφράγματος – Διάγνωση

Για τη διάγνωση της ρινικής σκολίωσης διαφράγματος είναι απαραίτητη η επίσκεψη σε έναν ειδικό ΩΡΛ. Ο γιατρός θα καταγράψει το ιστορικό του ασθενούς, θα εξετάσει κλινικώς τον ασθενή, θα πραγματοποιήσει ενδοσκόπηση της μύτης και του ρινοφάρυγγα, θα γίνει λήψη ακτινογραφίας των κόλπων προσώπου, αξονική τομογραφία του σπλαχνικού κρανίου ή και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως: ρινομανομετρία.

Σκολίωση ρινικού διαφράγματος – Θεραπεία και αντιμετώπιση

Η πάθηση αντιμετωπίζεται με χειρουργική επέμβαση. Ο ευθειασμός ρινικού διαφράγματος είναι η χειρουργική επέμβαση. Η επέμβαση αυτή, που με τις νέες μεθόδους χειρουργικής και το σύγχρονο εξοπλισμό έχει απλοποιηθεί, είναι ανώδυνη, υπό γενική αναισθησία και εκτελείται σε κάθε ηλικία του ενήλικα ασθενή.

Διενεργείται εξολοκλήρου μέσα στη μύτη, χωρίς εξωτερικές τομές ή σημάδια, δεν προκαλεί πρηξίματα και μαυρίλες.  Διαρκεί περίπου μία ώρα, τοποθετείται ειδικός ελαφρύς ρινικός πωματισμός, ο οποίος αφαιρείται εύκολα την επόμενη ημέρα.

Απαιτεί μονοήμερη νοσηλεία, με καλή μετεγχειρητική πορεία κατά την οποία χρειάζεται περιποίηση του εσωτερικού της μύτης με ρινοπλύσεις με φυσιολογικό ορό και επάλειψη με ρινική αλοιφή, αντιβιοτική αγωγή για 4-5 ημέρες, ενώ αναλγητική αγωγή δεν χρειάζεται.

Οι επιπλοκές είναι πολύ σπάνιες, και αφορά κυρίως σε ρινορραγίες, για τις οποίες συνιστάται αποφυγή έκθεσης σε υψηλή θερμοκρασία, άρσης βάρους και σωματικής καταπόνησης για τις πρώτες 7-10 ημέρες. Το τελικό αποτέλεσμα επέρχεται μετά από 3-4 εβδομάδες.

Το ίδιο χρονικό διάστημα η μετεγχειρητική παρακολούθηση περιλαμβάνει 3-4 επισκέψεις για καθαρισμό της μύτης.  Ο ευθειασμός του διαφράγματος σχεδόν πάντα συνδυάζεται με αντιμετώπιση και της συνοδού υπερτροφίας των κάτω ρινικών κογχών  (καυτηριασμός– κοχοτομή- κογχοπλαστική).

Για την αντιμετώπιση της υπνικής άπνοιας και του ροχαλητού μπορεί να συνδυαστεί με αδενοτομή, αμυγδαλεκτομή, φαρυγγοπλαστική (UPPP). Αν συνυπάρχουν πολύποδες ή προβλήματα των παραρρινίων συνοδεύεται με ενδοσκοπική χειρουργική ρινός και παραρρινίων (FESS). Αν ο ασθενής επιθυμεί εξωτερική αλλαγή της μύτης συνδυάζεται με ρινοπλαστική.

Τι να θυμάστε:

• Ότι το στραβό διάφραγμα είναι συχνά ασυμπτωματικό.
• Ότι όταν υπάρχουν συμπτώματα δεν είναι ανάλογα της σοβαρότητας της πάθησης.
• Σκοπός είναι η διόρθωση της αναπνοής.
• Τα συμπτώματα επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
• Η χειρουργική αντιμετώπιση της ρινικής σκολίωσης διαφράγματος βελτιώνει αισθητά τη ζωή του πάσχοντος.
• Η κατώτερη ηλικία για χειρουργική επέμβαση στο διάφραγμα για τα κορίτσια είναι τα 17 έτη και για τα αγόρια τα 18.