Το περιδόντιο είναι ο στηρικτικός μηχανισμός του δοντιού, που αποτελείται από το ούλο, το φατνιακό οστό, τους περιοδοντικούς συνδέσμους και την οστεϊνη ουσία της ρίζας. Ο ρόλος του περιδόντιου είναι η στήριξη του δοντιού, η προστασία του δοντιού από βακτήρια και η παροχή θρεπτικών ουσιών στο δόντι.
Δες ακόμα: Οδοντιατρική φροντίδα στη σχολική και προσχολική ηλικία
Τί είναι η περιοδοντική νόσος;
Η περιοδοντική νόσος είναι μία παθολογική κατάσταση που αφορά τα ούλα, το φατνιακό οστό και τον περιοδοντικό σύνδεσμο.
Η εξέλιξη της περιοδοντικής φλεγμονής μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια φατνιακού οστού και περιοδοντικών συνδέσμων, με αποτέλεσμα την απώλεια στήριξης των δοντιών.
Αίτια της περιοδοντικής νόσου
Η περιοδοντική νόσος οφείλεται κυρίως σε βακτηριακές λοιμώξεις από απροφυτικά βακτηρίδια που βρίσκονται στη βακτηριδιακή πλάκα ή βιοϋμένια εντοπισμένα μεταξύ ούλου και δοντιού.
- Αρχικά δημιουργείται φλεγμονή των ούλων (ουλίτιδα) με συνήθη συμπτώματα την αιμορραγία των ούλων, τον πόνο στα ούλα και την ευαισθησία στα δόντια
- Εάν η ουλίτιδα δεν θεραπευτεί η φλεγμονή προχωρά στους βαθύτερους ιστούς (περιοδοντίτιδα) και εμφανίζει επιπλέον συμπτώματα όπως αποκόλληση των ούλων, εμφάνιση πύου και κακοσμίας, υφίζηση των ούλων (με αποκάλυψη των ριζών), πόνο κατά τη μάσηση, κινητικότητα και μετατόπιση των δοντιών, δημιουργία περιοδοντικών θυλάκων (σημείων όπου οι ρίζες δεν στηρίζονται από οστό).
Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στην εμφάνιση της περιοδοντικής νόσου; Διάγνωση περιοδοντικής νόσου
- Η κληρονομικότητα
- Το κάπνισμα
- Οι ορμονικές διαταραχές (εγκυμοσύνη, ανάπτυξη – εφηβεία)
- Οι συστηματικές νόσοι (σακχαρώδης διαβήτης, αυτοάνοσα νοσήματα)
- Διάφορα φάρμακα (αντιυπερτασικά, καρδιολογικά, αντιπηκτικά, οστεοπόρωσης)
Γενικότερη ταξινόμηση των περιοδοντικών νόσων:
- Ουλικές νόσοι: βακτηριδιακή ουλίτιδα, ουλίτιδα από λήψη φαρμάκων, ουλίτιδα της εγκυμοσύνης, ερπητικές λοιμώξεις των ούλων, μυκητιασικές λοιμώξεις
- Χρόνια περιοδοντίτιδα γενικευμένη ή εντοπισμένη.
- Επιθετική περιοδοντίτιδα (με ταχεία εξέλιξη)
- Περιοδοντίτιδα ως αποτέλεσμα συστηματικών νόσων
- Περιοδοντίτιδα ελκονεκρωτική (αναερόβια λοίμωξη με έντονα συμπτώματα πόνου, πυρετού, κακουχίας, κακοσμίας)
- Περιοδοντίτιδα που οφείλεται σε ανατομικούς παράγοντες (ορθοδοντικές ανωμαλίες – malocclusion, αραιοδοντίες, συνωστισμοί)
Διάγνωση περιοδοντικής νόσου
Η διάγνωση της περιοδοντικής νόσου βασίζεται στα κλινικά συμπτώματα και την ακτινογραφική εικόνα:
- Κλινικά συμπτώματα: ουλορραγία, πόνος, κινητικότητα δοντιών, κακοσμία.
- Ακτινογραφικά ευρήματα ενδοστοματικών ακτινογραφιών όπου επιβεβαιώνονται τα
- κλινικά συμπτώματα.
Πρόληψη περιοδοντικής νόσου
Συχνά τα συμπτώματα δεν είναι εμφανή ή θορυβώδη, ειδικά σε περιπτώσεις χρονίων περιοδοντικών φλεγμονών και στους καπνιστές. Η έγκαιρη διαπίστωση ύπαρξης ουλίτιδας αποτελεί το βασικότερο προληπτικό μέσο για την αναχαίτηση της νόσου και την αναστροφή των συμπτωμάτων.
Η εξέλιξη της νόσου που οδηγεί σε απώλεια και καταστροφή περιοδοντικών ιστών, οδηγεί σε μη αναστρέψιμες συνέπειες και απώλεια των δοντιών.
Η πρόληψη της περιοδοντικής νόσου επομένως έγκειται σε:
- Τακτικό οδοντιατρικό έλεγχο 1-2 φορές το χρόνο
- Επίσκεψη στον οδοντίατρο στην περίπτωση που διαπιστώσουμε αιμορραγία στα ούλα, ευαισθησία, μετατόπιση δοντιών
- Συστηματική φροντίδα των δοντιών και των ούλων με τακτικό βούρτσισμα (2-3 φορές την ημέρα)
- Ισορροπημένη διατροφή (πλούσια σε φρούτα και λαχανικά κυρίως πηγές βιταμίνης C)
Θεραπεία περιοδοντικής νόσου
- Η θεραπεία της περιοδοντικής νόσου έχει ως σκοπό την αναχαίτιση της νόσου, τη διατήρηση όσο το δυνατόν περισσότερων δοντιών και τη διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος.
- Η συντηρητική θεραπεία έγκειται κυρίως στην απομάκρυνση του αιτίου (βακτηριδιακής πλάκας) και τον έλεγχο του βακτηριδιακού φορτίου. Αυτό γίνεται με εργαλεία χειρός και χρήση υπερήχων (βαθύς καθαρισμός) και συμπληρωματικά με χρήση συσκευής σοδοβολής. Η συντηρητική θεραπεία ολοκληρώνεται με την ενεργοποίηση του ασθενή σε θέματα υγιεινής και συνέπειας ως προς το πρόβλημά του. Η χρήση αντιβιοτικών και αντιμικροβιακών σκευασμάτων είναι συμπληρωματική και δεν επιφέρει αποτελέσματα από μόνη της.
- Η χειρουργική θεραπεία γίνεται σε προχωρημένη φάση της νόσου και έγκειται στην αφαίρεση των νεκρωμένων ιστών, τη διάπλαση του φατνιακού ιστού (οστεοπλαστική) και συχνά την ιστική αναγέννηση (οστικά μοσχεύματα) με σκοπό την αποκατάσταση του χαμένου οστού.
Οι συχνότερες ερωτήσεις για την περιοδοντική νόσο
- Πώς μπορώ να καταλάβω αν έχω περιοδοντίτιδα;
Αν διαπιστώσω κάποιο από τα συμπτώματα: ουλορραγία, πόνο, ευαισθησία, κινητικότητα ή μετατόπιση δοντιών, κακοσμία, ευαισθησία στο βούρτσισμα ή στο κρύο.
Προσοχή: οι καπνιστές δεν εμφανίζουν αιμορραγία ή ευαισθησία σε κανένα στάδιο της νόσου.
- Είναι μεταδοτική η περιοδοντίτιδα;
Υπάρχει μεταφορά βακτηριδιακών στελεχών μεταξύ των ζευγαριών γι’ αυτό και ενδείκνυται ο έλεγχος και η θεραπεία και των δύο συντρόφων.
- Έχει σχέση η περιοδοντική νόσος με άλλες ασθένειες;
Πολλές μελέτες τεκμηριώνουν τη συσχέτιση των περιοδοντικών νόσων με: 1. καρδιοπάθειες ( στεφανιαία νόσο), 2. εγκεφαλικά επεισόδια. 3. γέννηση παιδιών με μειωμένο βάρος 4. απορρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη.
- Τι περιλαμβάνει ένα σωστό πρόγραμμα στοματικής υγιεινής;
– Καθημερινό βούρτσισμα 2-3 φορές την ημέρα με τη σωστή μέθοδο (μέθοδος Brass)
– Μεσοδόντιο καθαρισμό 1 φορά την ημέρα (οδοντικό νήμα, μεσοδόντιο βουρτσάκι)
– Χρήση στοματικού διαλύματος (πρόληψης ή συντήρησης θεραπευτικού αποτελέσματος)
– Χρήση συσκευών στοματικής υγιεινής (waterpick) σε ειδικές περιπτώσεις.