O Προληπτικός Έλεγχος Καρκίνου του Προστάτη, σώζει ζωές!
Ο καρκίνος του προστάτη είναι σήμερα ο συχνότερος τύπος καρκίνου στους άνδρες σε όλες σχεδόν τις αναπτυγμένες χώρες. Στατιστικά αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο στον άνδρα μετά από τον καρκίνο του πνεύμονα. Κάθε χρόνο περισσότεροι από 220.000 άνδρες νοσούν στην Ευρώπη ενώ περίπου 35.000 πεθαίνουν από τις επιπλοκές αυτής της ασθένειας.
Δες ακόμα: Καρκίνος ουροδόχου κύστης – Θηλώματα
Ένας στους επτά άνδρες θα εμφανίσει καρκίνο του προστάτη κατά τη διάρκεια της ζωής του. Σε πολλές περιπτώσεις αν παραμείνει αθεράπευτος θα αποβεί θανατηφόρος.
Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία καθώς και ο μεταγενέστερος τακτικός έλεγχος μπορούν να εγγυηθούν πλήρη ίαση, ειδικά αν ο καρκίνος είναι εντοπισμένος μέσα στον προστάτη. Καθώς όμως παραμένει συχνά ασυμπτωματικός – ειδικά σε πρώιμα στάδια – κάθε άντρας θα πρέπει να είναι ενημερωμένος και ευαισθητοποιημένος ώστε να μην αμελεί τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο.
Ο προληπτικός έλεγχος του προστάτη (Screening Test) συνιστάται σε κάθε άνδρα άνω των 45 ετών και πρέπει να περιλαμβάνει:
Δακτυλική εξέταση:
Ακόμα και σήμερα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του προληπτικού ελέγχου και θα πρέπει να γίνεται ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει καμμία ένδειξη ύπαρξης της νόσου (π.χ. αυξημένο PSA) καθώς ένα μικρό ποσοστό των προστατικών καρκίνων δεν οδηγούν σε αύξηση του PSA. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης ο ουρολόγος εξετάζει με τον δείκτη του την επιφάνεια του προστάτη, η οποία έρχεται σε άμεση επαφή με το ορθό (τμήμα του παχέος εντέρου). Με την εξέταση αυτή ελέγχονται ανωμαλίες στο μέγεθος, το σχήμα αλλά και στην υφή του αδένα (σκληρές περιοχές, επίπονα σημεία κ.α.). Το αποτέλεσμα της δακτυλικής εξέτασης μπορεί να καταστήσει απαραίτητο τη διενέργεια περαιτέρω εξετάσεων.
PSA (Ειδικό προστατικό Αντιγόνο):Πρόκειται για μία εξέταση αίματος κατά την οποία προσδιορίζεται μία πρωτεΐνη που παράγεται αποκλειστικά από τον προστάτη.
Η άνοδος της τιμής του PSA εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και μπορεί να προκληθεί τόσο από τον καρκίνο του προστάτη όσο και από καλοήθεις νόσους όπως η προστατίτιδα και η καλοήθης υπερτροφία του προστάτη. Επίσης το μέγεθος του προστάτη και η ηλικία αποτελούν επιπλέον παράγοντες που επηρεάζουν τη μέτρηση.
Βέβαια στη περίπτωση του καρκίνου η αύξηση του PSA είναι σαφώς μεγαλύτερη και ταχύτερη. Εάν βρεθούν παθολογικές τιμές ενδείκνυται ο προσδιορισμός κάποιων επιπλέον παραμέτρων (free-PSA, PSA-density, PSA-velocity) καθώς και η περαιτέρω διερεύνηση. Σε κάθε περίπτωση η αξιολόγηση της τιμής του PSA πρέπει να γίνεται από τον ουρολόγο καθώς η απλή σύγκριση των τιμών δεν επαρκεί για τον αποκλεισμό ύπαρξης καρκίνου του προστάτη.
Διορθικό – Διακοιλιακό υπερηχογράφημα προστάτη:
Τον έλεγχο συμπληρώνει η υπερηχογραφική απεικόνιση του προστάτη. Σε περίπτωση παθολογικών ευρημάτων στις προηγούμενες εξετάσεις ολοκληρώνεται ο έλεγχος με το διορθικό υπερηχογράφημα. Η άμεση επαφή του τελικού τμήματος του εντέρου (ορθό) με τον προστάτη παρέχει ισχυρό πλεονέκτημα αυτής της εξέτασης σε σχέση με τον απλό διακοιλιακό υπέρηχο του προστάτη.
Μία μικρή κεφαλή υπερήχων εισέρχεται στο ορθό απεικονίζοντας τον αδένα με εικόνες υψηλής ευκρίνειας. Με το διορθικό υπερηχογράφημα εκτιμούμε την ηχογένεια του ιστού, την ύπαρξη ασβεστώσεων, την αγγείωση και την ύπαρξη φλεγμονής ή άλλων προστατικών αλλοιώσεων (π.χ. καρκινικής βλάβης).
Αναλόγως των ευρημάτων μπορεί να κριθεί απαραίτητη η διενέργεια συμπληρωματικών εξετάσεων, όπως η κατευθυνόμενη βιοψία προστάτη με υπερηχογραφική καθοδήγηση. Κατά την εξέταση αυτή ο ουρολόγος μπορεί με τη βοήθεια του διορθικού υπερήχου να συλλέξει με εξαιρετική ακρίβεια βιοψίες από τις ύποπτες περιοχές του προστάτη.
Η συχνότητα διάγνωσης του προστατικού καρκίνου έχει διπλασιαστεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Η δακτυλική εξέταση και η προληπτική μέτρηση του PSA έχουν οδηγήσει στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη σε πρώιμα στάδια με αποτέλεσμα την αύξηση της πιθανότητας μιας πετυχημένης θεραπείας (έως και πλήρους ίασης) με ελάχιστες παρενέργειες.