Νάρθηκες: Προστατευτικό μέτρο κατά την άθληση
Γράφει η Τζοβάρα Ευθημία, Παιδοδοντίατρος συνεργάτης του doctoranytime.gr
Στη σημερινή εποχή τα διάφορα ομαδικά αθλήματα (όπως μπάσκετ,ταε-κβο-ντο,τέννις κ.α.) έχουν μεγάλη εξάπλωση. Σ’ όλο τον Ελλαδικό χώρο ενήλικες, έφηβοι ακόμα και παιδιά ασχολούνται συστηματικά με κάποιο άθλημα. Η μεγάλη άνοδος και εξέλιξη των αθλημάτων αυτών, που φανερώνεται τόσο από την συμμετοχή των ομάδων σε Ευρωπαικούς και Διεθνείς αγώνες όσο και με την κατάκτηση τιμητικών τίτλων, έχει φέρει τα αθλήματα αυτά στον επαγγελματικό χώρο και στους ολυμπιακούς αγώνες.
Συνεπώς, η μεγάλη ανταγωνιστικότητα ,έχει ως αποτέλεσμα την συνεχώς αυξανόμενη πιθανότητα αθλητικών ατυχημάτων, τόσο στις επαγγελματικές όσο ακόμα περισσότερο στις ερασιτεχνικές ομάδες κατά την διάρκεια των προπονήσεων και των αγώνων.
Τραύματα συμβαίνουν πολλά σ’ όλο το σώμα αλλά τα περισσότερα και σοβαρότερα στην περιοχή του κρανίου και του στόματος. Η στοματική και περιστοματική περιοχή έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο γιατί σε περίπτωση τραύματος προκαλούνται συνήθως μόνιμες βλάβες με λειτουργικές και αισθητικές επιπτώσεις όσο και γιατί απαιτούνται για την αντιμετώπισή τους μεγάλη χρονική διάρκεια και οικονομικό κόστος.
Πρόσφατες έρευνες αναφέρουν ότι τουλάχιστον το 50%των τραυμάτων κατά την διάρκεια των σπορ συμβαίνουν στην στοματική και περιστοματική περιοχή και αφορούν κυρίως παιδιά και εφήβους. Ταυτόχρονα με την έρευνα άρχισε και και η εφαρμογή των πρώτων προστατευτικών μέσων της στοματικής και περιστοματικής κοιλότητας.
Υποχρεωτικη χρηση νάρθηκα
Η χρήση των ναρθήκων κατέβασε θεαματικά το ποσοστό των τραυμάτων στην στοματική περιοχή στο ποσοστό του 0.40%. Οι αθλητές που δεν χρησιμοποιούν νάρθηκα διατρέχουν τον κίνδυνο να υποστούν τραυματισμό με διπλάσια ως 60πλάσια πιθανότητα από αυτούς που φορούν νάρθηκα. Αποτέλεσμα αυτού είναι η υποχρεωτική χρήση του νάρθηκα στην Αυστραλία, ΗΠΑ, και άλλες χώρες για αθλήματα όπως μποξ, μπάσκετ, αμερικάνικο ποδόσφαιρο,κ.α.
Οι νάρθηκες προστατεύουν τόσο τα δόντια από τραύματα, όπως σπασίματα, εκγομφώσεις , κινητικότητα κ.α. όσο και τα ούλα, χείλη,γνάθους,κρανίο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ναρθήκων ακόμα και έτοιμοι, προκατασκευασμένοι που πωλούνται στα αθλητικά καταστήματα. Ο πλέον ενδεδειγμένος είναι εκείνος που κατασκευάζεται από τον ειδικό οδοντίατρο για κάθε άτομο ξεχωριστά και τοποθετείται στον άνω οδοντικό φραγμό.
Αυτός αποτελείται από ένα ελαφρύ, μαλακό και άνετο υλικό,το οποίο είναι εύκαμπτο για να απορροφά τις συγκρούσεις και ελαστικό για να μην σπάει. Έχει ικανοποιητικότατη συγκράτηση με τέλεια προσαρμογή στα δόντια και στους γύρω ιστούς με λεία επιφάνεια και είναι εύκολος στη χρήση του. Είναι διαφανής για να μην διακρίνεται στο στόμα, αν και ομάδες στο εξωτερικό έχουν το δικό τους χρώμα για να τους ξεχωρίζουν αν τους χάσουν, είναι άοσμος και άγευστος και δεν κατακρατά οσμές,σκόνες,μικρόβια κ.α..
Κάποια παράπονα για δυσκολία στην ομιλία που έχουν αναφερθεί από κάποιους αθλητές στο εξωτερικό ίσως οφείλονται και στον ανεπαρκή χρόνο χρήσης του νάρθηκα, μέχρις ότου εξοικειωθεί ο αθλητής με αυτόν. Έχει αναφερθεί επίσης ότι σε μεγάλο ποσοστό αθλητών ο νάρθηκας έχει αυξήσει την αυτοπεποίθησή τους κατά την διάρκεια των αγώνων και έτσι έχουν γίνει πιο επιθετικοί, λόγω του ότι δεν ανησυχούν για τυχόν τραυματισμό. Υπάρχει βέβαια η ετήσια ανάγκη αντικατάστασης του νάρθηκα μέχρι την ηλικία των 16 ετών λόγω των μεταβολών που παρουσιάζονται στα δόντια και στις γνάθους. Μετά μπορεί να αντικαθίσταται κάθε 2-3 έτη.
Πρέπει να φορούν νάρθηκα τα παιδιά που
- Αθλούνται -ιδιαίτερα σε αθλήματα επαφής.
- Έχουν τα δόντια τους προτεταμένα προς τα έξω.
- Δεν έχουν ξεκινήσει ορθοδοντική θεραπεία ή μόλις ξεκίνησαν ή ασθενείς με ειδικές ανάγκες.
Παρά την σοβαρή προστασία που παρέχει ο νάρθηκας στα αθλήματα εντούτοις το οικονομικό κόστος της κατασκευής του είναι σχετικά ασήμαντο και θα πρέπει ομάδες αθλημάτων με προτροπή των προπονητών τους να φτιάχνουν νάρθηκες.