Μέθοδοι αντισύλληψης!
Υπάρχουν πολλές μέθοδοι αντισύλληψης και κάθε μια από αυτές έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της.
Δες ακόμα: Κονδυλώματα – HPV: όλα όσα θέλεις να ρωτήσεις το γυναικολόγο σου
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το θέμα αφορά εξίσου και τη γυναίκα και τον άνδρα και η απόφαση για το ποια μέθοδος θα χρησιμοποιηθεί επιβάλλεται να είναι κοινή.
Φυσικές μέθοδοι:
α)διακοπτόμενη συνουσία: συνίσταται στη διακοπή της συνουσίας πριν την εκσπερμάτιση η οποία γίνεται εκτός κόλπου. Η μέθοδος έχει χαμηλή αποτελεσματικότητα γιατί οι εκκρίσεις του πέους πριν την εκσπερμάτιση περιέχουν σπερματοζωάρια που μπορεί να γονιμοποιήσουν ενώ απαιτείται και αυτοέλεγχος του άντρα.
β)περιοδική αποχή (μέθοδος ρυθμού): στηρίζεται στο ότι ¡)τα σπερματοζωάρια γονιμοποιούν για 48 ώρες, ¡¡)μετά την ωορρηξία το ωάριο μπορεί να γονιμοποιηθεί για 24 ώρες και ¡¡¡) η έμμηνος ρύση συμβαίνει 14 ημέρες ακριβώς μετά την ωορρηξία. Έτσι όταν η γυναίκα γνωρίζει περίπου πότε θα έρθει η επόμενη περίοδος μπορεί και να υπολογίσει και τις γόνιμές μέρες. Η μέθοδος δε συνιστάται γιατί ο κύκλος δεν είναι πάντα σταθερός.
γ) αμηνόρροια της γαλουχίας: η ωοθηλακιορρυξία κατά τη διάρκεια του θηλασμού καταστέλλεται. Όμως μετά από κάποιο χρονικό διάστημα μπορεί να εμφανιστεί περίοδος που σημαίνει ότι προηγήθηκε πιθανότατα ωορρηξία. Έτσι σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να προκύψει μια νέα κύηση χωρίς να εμφανιστεί καθόλου περίοδος. Επομένως ο παρατεινόμενος θηλασμός δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ασφαλής αντισυλληπτική μέθοδος.
δ) πλύσεις κόλπου μετά από την επαφή. Όλες οι παραπάνω μέθοδοι εκτός του ότι στερούνται αποτελεσματικότητας δε προφυλάσσουν και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Μέθοδοι φραγμού:
α)ανδρικό προφυλακτικό: Η αποτελεσματικότητα του κυμαίνεται μεταξύ 67-94% και εξαρτάται από τη σωστή τοποθέτηση από την αρχή της συνουσίας και την έξοδο του πέους από τον κόλπο με το προφυλακτικό αμέσως μετά την εκσπερμάτιση. Άλλα αίτια αποτυχίας είναι σφάλματα κατασκευής, σχίσιμο κατά την εφαρμογή και ρήξη ή απομάκρυνση κατά την επαφή. Επίσης προφυλάσσουν από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
β) γυναικείο προφυλακτικό
γ) διαφράγματα κόλπου: και οι δύο μέθοδοι δεν έχουν τύχει γενικότερης αποδοχής. Πολλές φορές τα διαφράγματα κόλπου συνδυάζονται με σπερματοκτόνες ουσίες, που προκαλούν ακινητοποίηση των σπερματοζωαρίων. Οι σπερματοκτόνες ουσίες από μόνες τους έχουν χαμηλή αποτελεσματικότητα. Επίσης έχουν χρησιμοποιηθεί ο κολπικός αντισυλληπτικός σπόγγος ο οποίος αποτελείται από ένα σπόγγο πολυουρεθάνης εμποτισμένο από σπερματοκτόνο ουσία.
Ενδομήτρια σπειράματα (spiral): είναι συσκευές που τοποθετούνται από τον γυναικολόγο στην κοιλότητα της μήτρας για διάστημα 3-5 ετών. Η αντισυλληπτική δράση οφείλεται στην τοπική άσηπτη φλεγμονώδη αντίδραση που προκαλεί το spiral ως ξένο σώμα στη μήτρα.
Έτσι το ενδομήτριο γίνεται εχθρικό ως προς τα σπερματοζωάρια και το τυχόν γονιμοποιημένο ωάριο, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να εμφυτευτεί και να αποβάλλεται. Το spiral αυξάνει την ποσότητα αίματος σε κάθε εμμηνορρυσία, ενώ αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης πυελικής φλεγμονής (σαλπιγγίτιδας). Για το λόγω αυτό δε συστήνεται σε άτοκες, ενώ προτείνεται σε πολύτοκες. Είναι απαραίτητη η λήψη καλλιεργειών κολπικού υγρού πριν την τοποθέτηση.
Ορμονική αντισύλληψη: τα αντισυλληπτικά δισκία αποτελούν την πιο δημοφιλή μορφή ορμονικής αντισύλληψης. Όταν λαμβάνονται σωστά έχουν αποτελεσματικότητα σχεδόν 100%. Ο μηχανισμός δράσης είναι τριπλός καθώς αναστέλλουν την ωοθυλακιορρηξία, καθιστούν την βλέννη του τραχήλου εχθρική προς τα σπερματοζωάρια και προκαλούν τέτοιες μεταβολές στο ενδομήτριο που το καθιστούν αφιλόξενο για το ωάριο.
Εκτός της αντισύλληψης εμφανίζουν και άλλα πλεονεκτήματα όπως: βελτίωση της ακμής, της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας , μείωση της δυσμηνόρροιας, του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου, κύστεων ωοθηκών, μητρορραγιών, σιδηροπενικής αναιμίας, πυελικής φλεγμονής, πιθανότητας εξωμητρίου κυήσεως, καθώς και μείωση των πιθανοτήτων για καρκίνο ενδομητρίου και ωοθηκών. Υπάρχουν περιπτώσεις γυναικών όπου η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων δεν είναι ενδεδειγμένη, όπως σε βαριάς καπνίστριες, γυναίκες με θρομβοφιλία, ιστορικό θρομβώσεων, ημικρανίες κλπ..
Επιβάλλεται πριν τη χρήση αντισυλληπτικών η επίσκεψη στο γυναικολόγο για αποκλεισμό των καταστάσεων αυτών. Η ορμονική αντισύλληψη υπάρχει και με άλλες μορφές, όπως την ενέσιμη μορφή, τα εμφυτεύματα, τα διαδερμικά αυτοκόλλητα και τον κολπικό δακτύλιο, χωρίς όμως αυτές να έχουν ευρεία αποδοχή στη χώρα μας.
Επείγουσα αντισύλληψη (χάπι επόμενης ημέρας): αποτελεί μια εφ’άπαξ δόση λεβονογεστρέλης 1,5mg (Norlevo-Postinor), η οποία αλλοιώνει το ενδομήτριο ώστε να μη μπορεί να εμφυτευθεί το γονιμοποιημένο ωάριο. Προλαμβάνει την εγκυμοσύνη μετά από σεξουαλική επαφή που έγινε με ανεπαρκή ή χωρίς προφύλαξη.
Χορηγείται όσο το δυνατόν νωρίτερα μετά την ύποπτη επαφή. Εάν ληφθεί το πρώτο 24ωρο η επιτυχία είναι 95%, το δεύτερο 24ωρο 85%, ενώ το τρίτο πέφτει στο 58%. Επειδή η δόση αυτής της ορμόνης αναστατώνει τον κύκλο δεν πρέπει να χορηγείται συχνά, παρά μόνο σα λύση έκτακτης ανάγκης.
Επίσης για επείγουσα αντισύλληψη χορηγείται και η οξική ουλιπριστάλη 30mg(Ellaone), με το πλεονέκτημα ότι μπορεί να χορηγηθεί μέχρι και 5 ημέρες μετά την επαφή. Σε περίπτωση που η γυναίκα βρίσκεται την 4η με 5η ημέρα μετά την επαφή λύση μπορεί να προσφέρει και η άμεση τοποθέτηση ενδομήτριου σπειράματος χαλκού.
Μόνιμη στειροποίηση: όταν είναι επιθυμητή για διαφόρους λόγους π.χ. πολλές καισαρικές, γίνεται χειρουργική απολίνωση των σαλπίγγων ώστε να εμποδίζεται πλέον μόνιμα η γονιμοποίηση. Με τη μέθοδο αυτή κλείνουν μόνιμα οι σάλπιγγες, χωρίς δυνατότητα διόρθωσης και για αυτό τα λόγο τα ζευγάρια πρέπει να είναι σίγουρα πριν τη συγκεκριμένη επιλογή.