Μαστεκτομή και υστερεκτομή και οι ψυχολογική τους διαχείριση
Γράφει ο Δημητρακόπουλος Ιωάννης, Γυναικολόγος – Μαιευτήρας συνεργάτης του doctoranytime.gr
Μαστεκτομή
Το κυρίαρχο ζήτημα που απασχολεί τόσο τη γυναίκα που αναγκάζεται ή επιλέγει να προχωρήσει σε μερική ή ολική μαστεκτομή, όσο και το θεράποντα γιατρό της, είναι η ψυχική υγεία της και η σεξουαλική και προσωπική της ευεξία.
Οι περιορισμένες σε έκταση επεμβάσεις στο μαστό,σε σύγκριση με την μαστεκτομή, δεν φαίνεται να ελαττώνουν τη συχνότητα των σεξουαλικών προβλημάτων,παρά το γεγονός ”ότι αυτό λέει η λογική”. Οι γυναίκες ανησυχούν συνήθως περισσότερο για τον κίνδυνο υποτροπής και αυτό επηρεάζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο την ψυχολογία τους καθώς και την ανάρρωση τους. Σημασία έχει η προσέγγιση κάθε γυναίκας που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Οι νεότερες γυναίκες και αυτές καλής γενικής εμφάνισης δίνουν μεγαλύτερη σημασία στη διατήρηση της ανατομικής ακεραιότητας. Η άμεση ανακατασκευή του μαστού συνοδεύεται από χαμηλότερη ψυχική νοσηρότητα, αλλά ως προς τη σεξουαλική νοσηρότητα δεν παρατηρείται σημαντική διαφορά. Τελικά φαίνεται ότι η αβεβαιότητα για το μέλλον και ο κίνδυνος υποτροπής αποτελούν τις σημαντικότερες πηγές ψυχικής επιβάρυνσης σε κάθε μορφή καρκίνου. Η βοηθητική ψυχολογική θεραπεία έχει μεγάλη σημασία τόσο στη διαδικασία προσαρμογής στη νόσο όσο και στην ποιότητα ζωής και είναι αυτή ακριβώς που λείπει από την τεχνοκρατική ιατρική σήμερα.
Υστερεκτομή
Πολλές γυναίκες αλλά και σύντροφοι τους πιστεύουν ότι η μήτρα είναι το όργανο που ρυθμίζει την σεξουαλικότητα και παράγει ορμόνες. Η αλήθεια είναι ότι οι ορμόνες (οιστρογόνα και προγεστερόνη) παράγονται από τις ωοθήκες και όχι από τη μήτρα.
Όταν μία γυναίκα αναγκάζεται να προχωρήσει σε υστερεκτομή, έχει να αντιμετωπίσει μία σειρά μεταβατικών σταδίων και αλλαγών.
Το πρόβλημα επιτείνουν οι μεταβολές που προκύπτουν στην ανατομία και φυσιολογία των γενετικών οργάνων μετά την υστερεκτομή. Η αναλυτική ενημέρωση από τον χειρούργο πριν από την επέμβαση θεωρείται ότι συμβάλλει στη διάλυση των μύθων που συχνά καταδυναστεύουν τη γυναίκα μετεγχειρητικά. Το γεγονός ότι η γυναίκα με την υστερεκτομή χάνει την δυνατότητα να κάνει παιδί, ειδικά αν δεν έχει μπορεί να έχει ψυχολογικό φορτίο που χρειάζεται διαχείριση.. Οι ψυχολογικές επιπτώσεις εξαρτώνται τόσο από την προηγούμενη ψυχική κατάσταση της γυναίκας όσο και από τους λόγους που επέβαλαν την υστερεκτομή. Γυναίκες με ανώριμη προσωπικότητα που αρνούνται ότι της έχει επηρεάσει η επέμβαση ή και εκφράζουν ικανοποίηση, συχνά υποκρύπτουν σοβαρή ψυχολογική επιβάρυνση και ενδεχομένως θα εμφανίσουν ψυχιατρικά συμπτώματα. Το 25% των γυναικών θα εμφανίσει κατάθλιψη. Η εικόνα πάντως δεν είναι διαφορετική, όσον αφορά τις ψυχικές επιπτώσεις από ασθενείς με άλλες σοβαρές παθήσεις ή άλλες μορφές μη γυναικολογικού καρκίνου. Προσωπικά αν δεν υπάρχει παθολογία τραχήλου, προτιμώ την υφολογική υστερεκτομή (αφαίρεση της μήτρας χωρίς τον τράχηλο), γιατί δεν διαταράσσει την σεξουαλική ικανοποίηση της γυναίκας. Η υφολογική υστερεκτομή μπορεί να γίνει και λαπαροσκοπικά. Έτσι, ελαχιστοποιούνται οι ψυχολογικές επιτπώσεις, καθώς η γυναίκα επιστρέφει πιο εύκολα και γρήγορα στις καθημερινές της συνήθειες που σίγουρα βοηθούν στην ομαλή προσαρμογή στα νέα δεδομένα.