Γράφει η Κοτζαμάνη Κάλλια, Φυσικοθεραπευτής και συνεργάτης του doctoranytime.gr
Ποικίλες επεμβατικές μέθοδοι που έχουν εφαρμοσθεί για την θεραπεία του λεμφοιδήματος, καθώς και η πρόοδος στην ιατρική τεχνολογία έχουν οδηγήσει σε μεγάλη συζήτηση για τον ρόλο της επέμβασης σαν εναλλακτικό ή επιπρόσθετο τρόπο αντιμετώπισης σε άτομα με λεμφοίδημα. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η επεμβατική προσέγγιση μπορεί να είναι αποδοτική σε ορισμένους ασθενείς με λεμφοίδημα. Εντούτοις, κατά γενική ομολογία, οι εγχειρητικές μέθοδοι δεν περιορίζουν την αναγκαιότητα της Ολοκληρωμένης Αποσυμφορητικής Θεραπείας ( CDT) τόσο πριν όσο και μετά την επέμβαση οπότε θα πρέπει και να βοηθούν τα πρωτόκολλα των συντηρητικών θεραπειών.
Οποιαδήποτε χειρουργική προσέγγιση για θεραπεία του λεμφοιδήματος μπορεί να επιλεγεί όταν η συντηρητική θεραπεία δεν έχει επιτυχία ή όταν τα αποτελέσματά της δεν διατηρούνται. Άλλες περιπτώσεις λεμφοιδήματος, που μπορεί η επέμβαση να είναι λύση της θεραπείας τους, είναι όταν ο όγκος του μέλους συνδυάζεται είτε με λειτουργική δυσλειτουργία είτε με αισθητική παραμόρφωση ή και με την εμφάνιση φλεγμονών.
Ένας σημαντικός παράγοντας που παίζει ρόλο για να αποφασισθεί η χειρουργική επέμβαση για το λεμφοίδημα είναι το να σταθμίσει ο ειδικευμένος ιατρός τα οφέλη της συγκεκριμένης διαδικασίας σε σχέση με τις επιπλοκές ή τους κινδύνους που μπορεί να έχει. Άλλοι παράγοντες έχουν να κάνουν με τις ιατρικές ανάγκες του κάθε ατόμου και τους σκοπούς του και βέβαια με την εξειδίκευση της ιατρικής ομάδας.
Η λιποαναρρόφηση είναι μια διαδικασία εκτομής κατά την οποία απομακρύνεται ο λιπώδης ιστός με ένα σωλήνα αναρρόφησης ο οποίος εισάγεται, επαναλαμβανόμενα μέσω εκτομών, σε περιοχές που έχουν επηρεασθεί από λεμφοίδημα. Κατά την διάρκεια αυτής της διαδικασίας, εκτός από τον λιπώδη ιστό, απομακρύνονται και τα λεμφικά αγγεία που εσωκλείονται σ’ αυτόν τον λιπώδη ιστό. Οι λιποαναρροφήσεις για το λεμφοίδημα είναι διαφορετικές από τις κλασσικές αισθητικές λιποαναρροφήσεις οι οποίες είναι ακατάλληλες για την θεραπεία του λεμφοιδήματος. Επίσης, οι χειρουργοί είναι απόλυτα εξειδικευμένοι για αυτό το είδος λιποαναρρόφησης. Άλλοι όροι που μπορούμε να περιγράψουμε αυτήν την τεχνική είναι τομή με λιπεκτομή (SAL), περιφερειακή τομή με λιπεκτομή ( CSAL) και τομή με πρωτεϊνική λιπεκτομή (SAPL).
Η λιποαναρρόφηση είναι η πιο κοινή χειρουργική διαδικασία με εκτομή για την αντιμετώπιση του λεμφοιδήματος. Εφαρμόζεται περιορισμένα σε περιπτώσεις του τελευταίου σταδίου λεμφοιδήματος ( χωρίς εντύπωμα) όπου το μέλος αποτελείται από μεγάλο όγκο λιπώδους ιστού. Εντούτοις, πολλοί χειρουργοί αναφέρουν ότι περιπτώσεις λεμφοιδήματος με εντύπωμα και οίδημα γύρω στα 4-5 χιλιοστά στο άνω άκρο, και 6-8 χιλιοστά οιδήματος στο κάτω άκρο μπορούν να δεχθούν λιποαναρρόφηση όταν πια η συντηρητική θεραπεία δεν είναι αποτελεσματική και δεν προκαλεί περαιτέρω μείωση του λεμφοιδήματος.
Η βιβλιογραφία μας παρουσιάζει ότι μεγάλα ποσοστά όγκου μπορούν να απομακρυνθούν, σε περιορισμένο αριθμό ασθενών, την σωστή στιγμή και η κυτταρίτιδα μπορεί να περιορισθεί ως και 75%. Οι μετεγχειρητικοί κίνδυνοι, μετά την λιποαναρρόφηση, μπορεί να είναι αιμορραγία, μόλυνση του μέλους και κακή αισθητικότητα στην επιδερμίδα.
Οι ασθενείς ,που έχουν υποστεί λιποαναρρόφηση, θα πρέπει να φορούν ελαστικές κάλτσες μικρότερου μεγέθους για συντήρηση των αποτελεσμάτων. Η επιτυχής θεραπεία εξαρτάται απόλυτα από την πολύ καλή συνεργασία του χειρουργού ιατρού και του εξειδικευμένου φυσιοθεραπευτή προ- και μετεγχειρητικά.
Όλες αυτές οι επεμβατικές διαδικασίες έχουν σημαντικό ποσοστό κινδύνων, κόστος και τα μακροχρόνια αποτελέσματά τους δεν είναι γνωστά. Αντίθετα, η συντηρητική αντιμετώπιση με την Ολοκληρωμένη Αποσυμφορητική Θεραπεία ( CDT) συνεχίζει να είναι η πλέον κατάλληλη, με θαυμάσια μακροχρόνια αποτελέσματα χωρίς επιπλοκές και τομές. Η ( CDT) θεραπεία αποτελεί την θεραπεία που έχει σταθερή αξία στους περισσότερους ασθενείς με λεμφοίδημα και ιδιαίτερα σ’ αυτούς που είναι συνεπείς σ’ αυτήν.