Κονδυλώματα: Το πιο συχνό ΣΜΝ και η αντιμετώπιση του ιού HPV

Τα κονδυλώματα αποτελούν ένα από τα πιο συχνά και πιο διαδεδομένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νoσήματα, η οποία που οφείλεται σε ιούς της οικογένειας των ιών των Ανθρώπινων Θηλωμάτων (HPV). Έχουν τη μορφή  μικρών όγκων ή σπίλων που εμφανίζονται στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό, και το χρώμα τους είναι λίγο πιο σκούρο από αυτό του δέρματος.

Τι είναι ο ιός HPV; Μπορεί να προκαλέσει καρκίνο;

O ιός αποτελεί μια αυτοτελή μορφή ζωής. Η επιβίωση και ο πολλαπλασιασμός του προϋποθέτει την ενσωμάτωσή του σε ένα κύτταρο ξενιστή. Τα κύτταρα του ανθρώπου αποτελούν τον ξενιστή του ιού. Υπάρχουν περισσότεροι από 200 ορότυποι HPV και διακρίνονται σε υψηλού η χαμηλού κινδύνου ανάλογα με την δυνατότητά τους να προκαλέσουν ανάπτυξη καρκινικών ή άλλων βλαβών.

Οι υψηλού κινδύνου τύποι HPV , ονομάζονται ογκογενετικοί, είναι δυνατόν να προκαλέσουν δηλαδή στη γυναίκα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Σπανιότερα προκαλούν καρκίνο του κόλπου ή του αιδοίου, εφόσον παραμείνουν χωρίς θεραπεία.

Για να εμφανιστεί καρκίνος όμως σε ένα άτομο που έχει μολυνθεί με HPV απαιτεί την συνύπαρξη και άλλων παραγόντων, όπως είναι η γενετική προδιάθεση, το κάπνισμα, η συχνή εναλλαγή ερωτικών συντρόφων και η μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Πως μεταδίδεται ο ιός που προκαλεί τα κονδυλώματα και ποια είναι τα συμπτώματα του;

Σίγουρα οι σεξουαλικές επαφές αποτελούν την συχνότερη πηγή μετάδοσης των κονδυλωμάτων, τα οποία μπορεί να μεταφερθούν επίσης μέσω υφασμάτων ή χεριών. Η μετάδοση είναι πολύ εύκολη και μπορεί να γίνει από τη γυναίκα στον άνδρα αλλά και από τον άνδρα στη γυναίκα. Ενδέχεται να είναι τελείως ασυμπτωματική καθώς η λοίμωξη μπορεί να παραμείνει σε λανθάνουσα μορφή για χρόνια.

Όσο για τα συμπτώματα που εμφανίζονται από τον ιό, μεταβάλλονται ανάλογα με το στάδιο που βρίσκονται:

• Σε αρχικό στάδιο τα κονδυλώματα δεν δημιουργούν πρήξιμο ή κοκκινίλα
• Σε επόμενο στάδιο εμφανίζονται μικρά ογκίδια ή κρεατοελιές που προκαλούν κνησμό
• Εάν τα κονδυλώματα περάσουν σε προχωρημένο στάδιο, τα μικρά ογκίδια μπορεί να προκαλούν πόνο να διογκωθούν και να αιμορραγούν
• Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου τα κονδυλώματα δεν είναι εμφανή με γυμνό μάτι και δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα

Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης κατά των κονδυλωμάτων;

O καλύτερος τρόπος προφύλαξης από τα κονδυλώματα είναι η χρήση προφυλακτικού και ο εμβολιασμός πριν την έναρξη σεξουαλικών επαφών. Το HPV εμβόλιο δεν περιέχει τον ίδιο τον ιό ή τμήμα του και έτσι δεν μπορεί να μολύνει τον οργανισμό. Είναι μη λοιμογόνο, ανασυνδυασμένο και περιέχει και μία πρωτεΐνη του ιού που παράγεται στο εργαστήριο. Η πρωτεΐνη προκαλεί την παραγωγή αντισωμάτων από τον οργανισμό. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο εμβόλια για την πρόληψη μόλυνσης από τον ιό. Το τετραδύναμο και το διδύναμο εμβόλιο, που παρέχουν δηλαδή προστασία για τέσσερις ή για δύο τύπους του ιού.

Οι επίσημες αναφορές των Διεθνών Οργανισμών Υγείας, μετά την συλλογή και καταγραφή όλων των ανεπιθύμητων ενεργειών , είναι ότι το εμβόλιο είναι απόλυτα ασφαλές και δοκιμασμένο. Στην χώρα μας ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV έχει ενταχθεί επίσημα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών του Υπουργείου Υγείας και παρέχεται από τα ασφαλιστικά Ταμεία. Τα εμβόλια χορηγούνται δωρεάν σε όλα τα κορίτσια και όλες τις γυναίκες ηλικίας 12 -26 ετών.

Ρωτήσαμε την Γυναικολόγο – Μαιευτήρα Αφροδίτη Ζαφειρίου να μας ενημερώσει σχετικά με τον εμβολιασμό κατά του ιού HPV.

Περισσότερα από 30 στελέχη HPV μπορούν να μολύνουν τα γεννητικά όργανα των γυναικών. Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας προκαλούνται από τα στελέχη 16 και 18, ενώ οι περισσότερες περιπτώσεις οξυτενών κονδυλωμάτων από τα στελέχη 6 και 11. Υπάρχουν εμβόλια που μπορούν να προστατεύσουν από αυτούς τους τύπους ιών. Το ένα εμβόλιο προστατεύει από τα στελέχη 16 και 18 που προκαλούν τους περισσότερους καρκίνους του τραχήλου και ένα άλλο εμβόλιο προστατεύει επιπλέον και από τα στελέχη 6 και 11 που προκαλούν τις περισσότερες περιπτώσεις οξυτενών κονδυλωμάτων. Αυτά τα εμβόλια προετοιμάζουν το αμυντικό σύστημα της γυναίκας να εξουδετερώσει τα συγκεκριμένα στελέχη ιών σε μία ενδεχόμενη μόλυνση με αυτούς.

Πώς γίνεται ο εμβολιασμός και πότε συνιστάται;

Και τα δύο εμβόλια δίνονται σε 3 δόσεις σε μία περίοδο 6 μηνών. Πλήρης προστασία παρέχεται 1 μήνα μετά την ολοκλήρωση του σχήματος. Το εμβόλιο χορηγείται με ενδομυϊκή ένεση στο βραχίονα ή στο γλουτό. Τα μέχρι τώρα δεδομένα παρέχουν στοιχεία για διάρκεια προστασίας μέχρι 15 έτη και δεν είναι αναγκαία μία αναμνηστική δόση στο μέλλον.

Ο εμβολιασμός συνίσταται για τις έφηβες στα 12 – 13 έτη, αλλά μπορεί να γίνει και σε μεγαλύτερη ηλικία. Είναι περισσότερο αποτελεσματικά, όταν ο εμβολιασμός γίνεται πριν από την έναρξη σεξουαλικών επαφών. Ωστόσο, οι νεαρές κοπέλες που έχουν ξεκινήσει τις σεξουαλικές επαφές ή έχουν εκτεθεί σε κάποιον από τους HPV ιούς μπορούν να εμβολιαστούν, γιατί θα προστατευθούν από τα στελέχη των ιών από τα οποία δεν έχουν μολυνθεί.

Περίπου 70% των γυναικών που έχουν ξεκινήσει τις σεξουαλικές επαφές έχουν έρθει σε επαφή με κάποιον τύπο του ιού. Περίπου 90% αυτών θα ιαθεί αυτόματα. Ο εμβολιασμός όλων των γυναικών 12-26 ετών προσφέρει προστασία από τους τύπους του ιού που περιλαμβάνουν τα εμβόλια.

Ο εμβολιασμός δεν προστατεύει από υπάρχουσα λοίμωξη από HPV ιό ούτε από όλα τα στελέχη των HPV ιών. Συνεπώς δεν υπάρχει απόλυτη προστασία από την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή οξυτενών κονδυλωμάτων. Ακόμη και οι γυναίκες που έχουν εμβολιαστεί ενδέχεται να μολυνθούν από κάποιον άλλον ογκογόνο τύπο του ιού, που δεν καλύπτεται από το εμβόλιο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να εφαρμόζεται τακτικός γυναικολογικός έλεγχος με Tεστ Παπ και κολποσκόπηση.

Μερικές συμβουλές από την γιατρό:

• Κάνε το εμβόλιο HPV
• Χρησιμοποίησε προφυλακτικό
• Σταμάτησε το κάπνισμα
• Ακολούθησε σωστή διατροφή
• Εξετάσου και κάνε Test Pap κάθε χρόνο

Αν παρόλα αυτά έχεις αμφιβολίες, #MinKollas! Κλείσε ραντεβού τώρα με έναν εξειδικευμένο γιατρό σε λιγότερο από 1′ και εξετάσου.