Κιρσοί στα πόδια: Τι είναι και πώς θα απαλλαγείτε άμεσα και ανώδυνα
Οι κιρσοί είναι μία πολύ συχνή φλεβική πάθηση των κάτω άκρων, που εμφανίζεται ως διογκωμένες φλέβες σε τμήματα όπου το αίμα δεν κυκλοφορεί καλά. Ποιες είναι οι αιτίες πρόκλησης; Ποια συμπτώματα εμφανίζονται και πως αντιμετωπίζονται;
Τι είναι οι κιρσοί;
Οι κιρσοί, πολλές φορές αναφέρονται και ως «φλεβίτιδα», είναι διογκωμένες φλέβες και αποτελούν μια από τις πιο συχνές φλεβικές παθήσεις των κάτω άκρων. Πρόκειται για τμήματα φλεβών όπου δεν κυκλοφορεί καλά το αίμα, με αποτέλεσμα αυτές να εμφανίζονται διογκωμένες. Οι κιρσοί δεν περιορίζονται πάντα στα πόδια αλλά κάποιες φορές ξεκινούν από πιο κεντρικά στο σώμα, δηλαδή από την πύελο, την περιοχή της κοιλιάς κάτω από τον αφαλό.
Σε ποιά αίτια οφείλονται οι κιρσοί;
Τα αίτια της δημιουργίας κιρσών κάτω άκρων δεν είναι σαφώς καθορισμένα όμως η πάθηση τους εμφανίζεται συχνότερα βάσει των παρακάτω παραγόντων:
- Κληρονομικότητα
- Ηλικία (η συχνότητα των κιρσών σε ηλικίες μικρότερες των 50 ανέρχεται στο 31%, ενώ ξεπερνά το 70% μετά τα 50 έτη)
- Φύλο (είναι συχνότερη πάθηση στις γυναίκες)
- Εγκυμοσύνη (λόγω της πίεσης των φλεβών της κοιλιάς)
- Παχυσαρκία
- Παρατεταμένη ορθοστασία
- Θερμό περιβάλλον
- Χρόνια δυσκοιλιότητα
- Χρόνια άρση βάρους
- Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση
Ποια είναι τα συμπτώματα των κιρσών;
Όταν εμφανίζονται κιρσοί στα πόδια η παρουσία τους πλέον είναι μόνιμη ενώ έχουν την τάση να επιδεινώνονται. Έτσι, όσο περνάει ο καιρός, γίνονται πιο δύσμορφοι και αυξάνονται τα συμπτώματα που τους συνοδεύουν:
- Κράμπες στα πόδια
- Κνησμός
- Πόνος
- Αίσθηση βάρους στα άκρα
- Κάψιμο στα πόδια
- Αιμορραγία (κυρίως σε ηλικιωμένους όπου υπάρχει ευαισθησία στο δέρμα)
- πρήξιμο
- οίδημα
- μουδιάσματα
- δερματίτιδα
Τα συμπτώματα είναι υποκειμενικά και συχνά η βαρύτητά τους δεν αντανακλά την βαρύτητα της φλεβικής ανεπάρκειας. Το σημαντικότερο για την υγεία των ασθενών, όμως, είναι οι επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν.
Οι επιπλοκές των κιρσών, αν και σπάνιες, μπορεί να περιλαμβάνουν:
Έλκη: Εξαιρετικά επώδυνα έλκη μπορούν να σχηματιστούν στο δέρμα κοντά σε κιρσούς, ιδιαίτερα κοντά στους αστραγάλους. Τα έλκη προκαλούνται από μακροχρόνια συσσώρευση υγρών σε αυτούς τους ιστούς, εξαιτίας της αυξημένης πίεσης του αίματος μέσα στις χαλασμένες φλέβες. Πριν αρχίσει να σχηματίζεται έλκος, στο σημείο αρχίζει πρώτα να εμφανίζεται αποχρωματισμός του δέρματος. Επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας εάν υποψιάζεστε ότι έχετε εμφανίσει έλκος.
Θρόμβωση: Το λιμνάζον αίμα μέσα στους κιρσούς, μπορεί ενίοτε να πήξει και να προκαλέσει θρόμβωση, (ή αλλιώς θρομβοφλεβίτιδα). Το σημείο της θρόμβωσης είναι επώδυνο, θερμό, φουσκωμένο και σκληρό. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να ζητήσετε άμεση ιατρική βοήθεια ώστε, να αποτρέψετε επέκταση της θρόμβωσης και σε άλλες φλέβες, αλλά και για ανακουφιστείτε.
Αιμορραγία: Μερικές φορές οι διατεταμένες αυτές φλέβες εντοπίζονται πολύ κοντά στο δέρμα. Έτσι, κάποιο κτύπημα ή μια κάκωση στο σημείο αυτό μπορεί να «σκίσει» τις φλέβες και να προκαλέσει αιμορραγία, που κάποιες φορές είναι έντονη. Στην περίπτωση αυτή, πιέστε το σημείο της αιμορραγίας αφού ξαπλώσετε, και ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια.
Είναι οι κιρσοί κληρονομικοί;
Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό εμφάνισης κιρσών, αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξής τους αλλά με τις σωστές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να προληφθούν.
Όπως συμβαίνει με πολλές ιατρικές παθήσεις, οι κιρσοί και η φλεβική ανεπάρκεια επηρεάζονται από το οικογενειακό ιστορικό καθενός. Εάν ένας από τους δυο γονείς σας έπασχε από φλεβική ανεπάρκεια, η πιθανότητα να υποφέρετε κι εσείς από την ίδια πάθηση είναι αυξημένη κατά 40%. Εάν και οι δυο σας γονείς είχαν φλεβική ανεπάρκεια, η πιθανότητα αυτή αυξάνει κατά 90%.
Ωστόσο, ανεξάρτητα από τα ποσοστά τα γονίδια δεν εγγυώνται ότι θα εμφανιστούν κιρσοί. Είναι σαφές πως η κληρονομικότητα παίζει κάποιο ρόλο στην εμφάνιση και την εξέλιξή τους, όμως λαμβάνοντας μερικά απλά, προληπτικά μέτρα, μπορεί να μειωθεί αισθητά ο κίνδυνος εμφάνισης.
Ποια μέτρα πρόληψης συστήνονται για τους κιρσούς;
Δεν υπάρχει τρόπος να αποτραπεί πλήρως η εμφάνιση κιρσών. Βελτιώνοντας όμως την κυκλοφορία του αίματος και τον μυϊκό τόνο, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών ή απόκτησης νέων. Αυτό μπορείτε να το πετύχετε με τα παρακάτω μέτρα (τα οποία είναι τα ίδια με εκείνα που συμβάλουν στην ανακούφιση της δυσφορίας που προκαλείται από τους κιρσούς), και περιλαμβάνουν:
- Άσκηση
- Παρακολούθηση και ρύθμιση του βάρους
- Διατροφή, υψηλή σε ίνες και χαμηλή σε αλάτι
- Υπόδηση και ένδυση που δεν περιλαμβάνει ψηλά τακούνια και στενές κάλτσες
- Περιοδική ανύψωση των ποδιών
- Αποφυγή πολύωρης ακινησίας ή ορθοστασίας
Το πιο απλό μέτρο που κάποιος μπορεί να λάβει κανείς προκειμένου να μετριάσει τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών είναι να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος. Συχνοί περίπατοι, τακτική άσκηση και μια ισορροπημένη διατροφή είναι πράγματα που μπορούν να προάγουν την αποτελεσματική ροή αίματος στις φλέβες σας.
Άλλες προσαρμογές στον τρόπο ζωής, όπως για παράδειγμα η διατήρηση φυσιολογικού βάρους (δεδομένου ότι η παχυσαρκία αποτελεί έναν παράγοντα που μπορεί να αποδυναμώσει τις φλέβες των ποδιών σας), η διακοπή καπνίσματος και η μείωση κατανάλωσης αλκοόλ (κάπνισμα και αλκοόλ συνιστούν δύο από τους βασικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση κιρσών), μπορούν επίσης να έχουν ευεργετική επίδραση στις φλέβες σας.
Το doctoranytime απευθύνθηκε στον Αγγειοχειρουργό – Αγγειολόγο, Δρ. Αθανάσιο Σιαφάκα, κορυφαίο αγγειοχειρουργό στην Ελλάδα στην αντιμετώπιση φλεβικών παθήσεων προκειμένου να μας ενημερώσει για την αντιμετώπιση και την θεραπεία των κιρσών.
Πότε είναι η σωστότερη στιγμή να αντιμετωπιστούν οι κιρσοί;
Η πιο κατάλληλη στιγμή αντιμετώπισης των κιρσών είναι αμέσως μόλις εντοπιστούν. Το μέγεθος και ο αριθμός των κιρσών δεν αντιστοιχεί πάντα στη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Οπότε αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, οι κιρσοί πιθανότατα θα αυξηθούν σε μέγεθος και αριθμό και τα συμπτώματα θα επιδεινώνονται διαρκώς. Ενδέχεται να εμφανιστούν αλλοιώσεις στο δέρμα και το λίπος, ειδικά στην περιοχή πάνω από τους αστραγάλους με αποτέλεσμα η περιοχή να σκουραίνει και σκληραίνει, ενώ η βλάβη μπορεί να εξελιχθεί σε φλεβικό έλκος. Σε άλλες περιπτώσεις, το δέρμα λεπταίνει τόσο, που η φλέβα “σπάει” και προκαλείται αιμορραγία (κιρσορραγία). Τέλος, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανιστεί φλεβική θρόμβωση.
Ποια είναι τα στάδια μίας ολοκληρωμένης θεραπείας κιρσών;
Η αντιμετώπιση των κιρσών περιλαμβάνει τέσσερα βασικά βήματα:
- Σωστή διαγνωστική διερεύνηση από εξειδικευμένο Αγγειοχειρουργό, που περιλαμβάνει σίγουρα αιμοδυναμική μελέτη του φλεβικού συστήματος με τρίπλεξ.
- Θεραπευτικός σχεδιασμός, βάσει των αποτελεσμάτων της διαγνωστικής διερεύνησης
- Άρτια εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας με τη μέθοδο ή τις μεθόδους που έχουν επιλεγεί για τη συγκεκριμένη περίπτωση
- Σωστή παρακολούθηση βασισμένη στον αρχικό σχεδιασμό, ανά ένα ή δύο χρόνια ανάλογα με τη σοβαρότητα της περίπτωσης
Ποια είναι η διαδικασία κατά την διάρκεια της επέμβασης και μετά;
Στην επέμβαση γίνεται παρακέντηση και εισάγεται ανάλογα την επιλεγμένη θεραπεία, είτε οπτική ίνα όταν πρόκεται για Laser, είτε καθετήρας (RF- ραδιοσυχνότητες και ατμός) στην θεραπεία με ραδιοσυχνότητες, είτε ειδική συσκευή, είτε ειδικό υγρό ή αφρός για την σκληροθεραπεία. Αυτά “εξουδετερώνουν” εσωτερικά τη φλέβα και αποκλείουν την κυκλοφορία του αίματος μέσα από αυτήν. Ο οργανισμός απορροφά τη φλέβα, ενώ το αίμα κυκλοφορεί προς την καρδιά μέσω των υπολοίπων υγειών φλεβών.
Μετά την επέμβαση, ο ασθενής περπατά άμεσα. Για την ακρίβεια, η συνήθης παραμονή του ασθενή στο κρεβάτι με το πόδι ψηλά δεν είναι σωστή και πρέπει να αποφεύγεται, γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης θρόμβωσης. Εφόσον η επέμβαση έγινε μόνο με τοπική αναισθησία, όπως και πρέπει να γίνεται, δεν χρειάζεται η παραμονή του ασθενή στην κλινική και μπορεί να επιστρέψει άμεσα στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του.