Αρκετές λανθασμένες ιατρικές γνώσεις, για άγνωστους λόγους, έχουν επικρατήσει σε πολύ κόσμο. Διαβάστε με προσοχή το κείμενο που ακολουθεί για τον καρκίνο του μαστού και δείτε αν εσείς γνωρίζετε την αλήθεια ή αν ο μύθος έχει κατά λάθος εγκατασταθεί και σαν δική σας γνώση.
Μύθος
Ο καρκίνος του μαστού είναι πιο συχνός στις νέες γυναίκες. Μετά τα 60 είναι πολύ πιο σπάνιος.
Αλήθεια
Η πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου στο μαστό αυξάνεται συνεχώς μέχρι την ηλικία των 80 ετών. Για την ακρίβεια διπλασιάζεται κάθε 10 χρόνια. Δηλαδή μια γυναίκα 70 ετών έχει διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσει καρκίνο μαστού απ’ όταν ήταν 60, τετραπλάσια απ’ όταν ήταν 50 και οχταπλάσια απ’ όταν ήταν 40 ετών.
Μύθος
Το στήθος μου δε με ενοχλεί καθόλου. Αν με πονέσει, τότε αμέσως θα τρέξω στους γιατρούς, δεν είμαι αμελής.
Αλήθεια
Ο καρκίνος του μαστού συνήθως δεν πονάει καθόλου. Εμφανίζεται ξαφνικά και μεγαλώνει ύπουλα χωρίς συμπτώματα. Γι αυτό χρειάζεται κάθε χρόνο, προληπτικά, μια επίσκεψη στο γιατρό για κλινική εξέταση μαστών (ψηλάφηση) πριν εμφανισθεί το παραμικρό σύμπτωμα. Αυτός θα καθορίσει και τι εξετάσεις χρειάζεστε.
Μύθος
Είμαι εντάξει γιατί πηγαίνω κάθε χρόνο στο γυναικολόγο μου για Tεστ Παπ και ψηλάφηση μαστών.
Αλήθεια
Όπως για την καρδιά πηγαίνετε στον καρδιολόγο και για το στομάχι στο γαστρεντερολόγο, τότε για το μαστό πρέπει να επισκέπτεστε τον ειδικό χειρουργό – μαστολόγο και όχι το μαιευτήρα – γυναικολόγο. Κανένας δεν είναι αλάνθαστος, όμως ο μαστολόγος έχει περισσότερες πιθανότητες από όλους να ανακαλύψει έγκαιρα έναν όγκο στο μαστό. Όσο νωρίτερα βρεθεί, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να γιατρευτεί οριστικά.
Μύθος
Δεν κάνω κάθε χρόνο μαστογραφία γιατί έχει βλαπτική ακτινοβολία. Προτιμώ το υπερηχογράφημα.
Αλήθεια
Η δόση της ακτινοβολίας από μια μαστογραφία είναι ελάχιστη και αντιστοιχεί μόνο στο ¼ της ακτινοβολίας μιας απλής ακτινογραφίας θώρακος. Αν είστε πάνω από 40 ετών, μια μαστογραφία το χρόνο, συνδυασμένη πάντα με εξειδικευμένη μαστολογική εξέταση, θα μπορούσε να σας σώσει τη ζωή. Το υπερηχογράφημα χρησιμοποιείται: 1. Για να ελέγξουμε και από άλλη σκοπιά κάποιο ύποπτο κλινικό ή μαστογραφικό εύρημα. Δηλαδή ως συμπλήρωμα και όχι ως υποκατάστατο της μαστογραφίας. 2. Στις μικρές ηλικίες όπου η μαστογραφία αποφεύγεται.
Μύθος
Η μαστογραφία μου είναι εντάξει, άρα το στήθος μου δε χρειάζεται τίποτα περισσότερο. Του χρόνου θα την επαναλάβω.
Αλήθεια
Το 8% των καρκίνων του μαστού δεν είναι ορατοί στη μαστογραφία. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα σε νέες γυναίκες γιατί ο μαστός τους είναι σφριγηλός και πυκνός αλλά και στις περιπτώσεις που ο όγκος βρίσκεται σε πολύ ακραίες θέσεις του μαστού (προς τη μασχάλη, την κλείδα ή το στέρνο) οπότε δεν περιλαμβάνεται καθόλου στη μαστογραφία. Συνεπώς απαιτείται συνδυασμός της μαστογραφίας με την κλινική εξέταση μαστών από τον ειδικό χειρουργό – μαστολόγο, για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα να ξεφύγει αδιάγνωστος ένας καρκίνος μαστού. Μόνο η μαστογραφία δεν αρκεί.
Μύθος
Καμιά συγγενής μου δεν είχε καρκίνο μαστού. Γι αυτό δεν αγχώνομαι.
Αλήθεια
Μόνο 3 στους 10 καρκίνους μαστού εμφανίζονται σε γυναίκες που είχαν κάποιον κληρονομικό επιβαρυντικό παράγοντα. Άρα οι 7 στους 10 είναι τυχαίοι, σποραδικοί, εκτός λογικής και μπορεί να εμφανισθούν οπουδήποτε και οποτεδήποτε.
Μύθος
Εξετάζω κάθε μήνα τους μαστούς μου. Αν βρω κάτι ύποπτο, θα πάω αμέσως στον ειδικό.
Αλήθεια
Έχει βρεθεί ότι οι γυναίκες που αυτοεξετάζονται, συνήθως παρακάμπτουν την ιατρική κλινική εξέταση μαστών νομίζοντας ότι η εξέτασή τους είναι επαρκής. Όμως για να μπορέσει μια γυναίκα να ψηλαφίσει έναν όγκο, θα πρέπει αυτός να έχει φθάσει σε μέγεθος καρυδιού, ενώ ο έμπειρος χειρουργός μαστού θα τον είχε πιάσει από πρόπερσι. Έχουν χαθεί έτσι δυό πολύτιμα χρόνια.
Αυτό οφείλεται σε δύο λόγους:
1) Παρ’ ότι ο μαστός είναι όργανο ευπρόσιτο, η εξέταση μαστού δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά. Ακόμα και πολύπειροι γιατροί που έχουν εξετάσει εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες, συχνά τα βρίσκουν σκούρα σε δύσκολους οζώδεις μαστούς. Πώς είναι δυνατόν να εκπαιδευτεί σωστά ο γυναικείος πληθυσμός;
2) Ο αμυντικός ψυχικός μηχανισμός της άρνησης, υπερλειτουργεί κι έτσι, ακόμα κι οι γυναίκες που ψηλάφισαν έναν όγκο, πείθουν τον εαυτό τους ότι αυτό που πιάνουν υπήρχε και πριν. Αρχίζουν και το πιάνουν κάθε μήνα και με το δεδομένο ότι δεν πονάει, βολεύονται να το θεωρούν φυσιολογικό μέρος του εαυτού τους.
Γι’ αυτούς τους λόγους, αλλά και διότι μετά από πολυετή παρατήρηση εκατομμυρίων γυναικών δεν αποδείχθηκε καμιά βελτίωση στην πρόγνωση των αυτοεξεταζόμενων γυναικών με καρκίνο μαστού, σε σχέση με αυτές που δεν πήγαιναν καθόλου στο γιατρό, η πανίσχυρη Ευρωπαϊκή Εταιρεία Μαστολογίας έχει από χρόνια διακόψει τα προγράμματα εκπαίδευσης γυναικών στην αυτοεξέταση μαστού.
Δε μπορούμε να αρνηθούμε στις γυναίκες το δικαίωμα να εξετάζουν το στήθος τους. Είναι μέρος του σώματός τους. Πρέπει όμως η αυτοεξέταση να γίνεται όχι για να αντικαταστήσει την προληπτική ετήσια εξέταση μαστών από τον ειδικό μαστολόγο, αλλά ως αφορμή για το κλείσιμο εκτάκτου ραντεβού σε περίπτωση ύποπτου ευρήματος.
Μύθος
Δυστυχώς έπαθα καρκίνο του μαστού. Άρα πρέπει να μου αφαιρέσουν όλους τους λεμφαδένες της μασχάλης.
Αλήθεια
Η πρόοδος της τεχνολογίας μας δίνει σήμερα τη δυνατότητα πριν από την επέμβαση, να ξεχωρίσουμε σε ποιες ασθενείς υπάρχει μετάσταση στους λεμφαδένες της μασχάλης και μόνο σ’ αυτές να αφαιρέσουμε όλους τους λεμφαδένες, γλιτώνοντας έτσι από μια περιττή και σημαντικά επιβαρυντική επέμβαση, τις υπόλοιπες ασθενείς που οι λεμφαδένες τους δεν είχαν πρόβλημα. Είναι η τεχνική του ”φρουρού λεμφαδένα”. Αποτελεί καθημερινή πρακτική στα ειδικά κέντρα μαστού των προηγμένων χωρών, αλλά στη χώρα μας δυστυχώς, δεν εφαρμόζεται ακόμα σε πολλά νοσοκομεία.