Τι είναι τα κονδυλώματα, ποια τα συμπτώματα τους και πώς αντιμετωπίζονται

Οι ιοί των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV περιλαμβάνουν περισσότερα από 100 στελέχη. Τα κονδυλώματα αποτελούν ίσως την πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη ασθένεια της εποχής μας. Τι είναι, όμως, τα κονδυλώματα και πώς αντιμετωπίζονται;

Τί είναι τα κονδυλώματα;

Τα κονδυλώματα είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, το οποίο παρουσιάζει αυξημένη συχνότητα σε νεαρές ηλικίες. Η εμφάνισή τους οφείλεται σε διάφορους ιούς που ανήκουν στην οικογένεια των ιών των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus, HPV).

Έχουν αναγνωριστεί πάνω από 100 τύποι HPV. Ανάλογα με τον τύπο του, ο ιός μπορεί να μετατρέψει υγιή κύτταρα σε παθολογικά, να προκαλέσει οξυτενή κονδυλώματα, δηλαδή ογκίδια διαφόρων σχημάτων και μεγεθών που μοιάζουν με σπίλους, (1% στους άνδρες και 10% στις γυναίκες) και προκαρκινικές αλλοιώσεις που αν δεν αντιμετωπιστούν  μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας  ή σπανιότερα καρκίνο του πέους, του πρωκτού και του στοματοφάρυγγα. Ο χρόνος που μεσολαβεί από την επαφή με τον ιό μέχρι την εκδήλωση του ποικίλλει, από μήνες μέχρι χρόνια, ενώ μεγάλα είναι τα ποσοστά ασυμπτωματικών φορέων του HPV.

Ο ιός ακόμη και μετά την αποθεραπεία του δεν φεύγει από το σώμα, αλλά παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση για όσο καιρό το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να τον καταπολεμήσει, ωστόσο κάνει εκ νέου την εμφάνισή του όταν συνυπάρξει κάποιο άλλο νόσημα  ή έντονο στρες και καταστήσει το σώμα αδύναμο.

Ποια είναι τα συμπτώματα του ιού;

Τα συμπτώματα του ιού εκδηλώνονται ακόμη και χρόνια μετά την πρώτη μόλυνση και ο ασθενής εμφανίζει:

• Μυτερά, σκληρά εξογκώματα

• Ανώδυνες προεξοχές, σαν σπυράκια στα γεννητικά όργανα και στην περιοχή του πρωκτού, στο χρώμα του δέρματος αρχικώς

• Στη συνέχεια, τα κονδυλώματα διογκώνονται και γίνονται επώδυνα

Συχνά τα κονδυλώματα μπορούν να εμφανιστούν μέσα στην ουρήθρα ή μέσα στο στόμα. Τα καρκινογόνα στελέχη δεν εκδηλώνουν ορατά κονδυλώματα, αλλά διαγιγνώσκονται λόγω της δυσπλασίας, μιας προκαρκινικής βλάβης στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας και του πρωκτού.

Πώς γίνεται η μετάδοση των κονδυλωμάτων;

Τα κονδυλώματα μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή και κατατάσσονται στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Οι συνηθέστεροι τρόποι μετάδοσης είναι η κολπική και η πρωκτική επαφή αλλά είναι δυνατόν να μεταδοθούν και με στοματογεννητική επαφή.

Η μετάδοση των κονδυλωμάτων γίνεται τόσο με απευθείας επαφή με τη μολυσμένη περιοχή, όσο και εμμέσως. Μέχρι στιγμής δεν έχει καθοριστεί το ακριβές χρονικό διάστημα μετά το οποίο εμφανίζονται τα κονδυλώματα αλλά ούτε και η ποσότητα ιού που απαιτείται για να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο. Επίσης δεν είναι γνωστό για πόσο διάστημα ο ασθενής μεταδίδει τον ιό. Γι’ αυτό κρίνεται απαραίτητη η χρήση προφυλακτικού σε κάθε σεξουαλική επαφή, το οποίο όμως δεν εξασφαλίζει ότι δεν θα κολλήσει κάποιος τον ιό, διότι δεν καλύπτει όλη την πάσχουσα περιοχή.

Υπάρχει περίπτωση κάποιος να έχει κολλήσει τον ιό και να παραμένει φορέας, χωρίς να εκδηλώσει ποτέ κονδυλώματα. Έχει υπολογιστεί ότι γύρω στο 2% των ατόμων που μολύνονται από τον ιό εμφανίζουν ορατά κονδυλώματα.

 

Πώς θα καταλάβω αν έχω κονδυλώματα;

Η διάγνωση της νόσου γίνεται μέσω της κλινικής εξέτασης από τον ειδικό γιατρό (γυναικολόγο/ ανδρολόγο/ δερματολόγο). Ο ιατρός θα εξετάσει αν υπάρχουν ορατά κονδυλώματα και θα πραγματοποιήσει τεστ ΠΑΠ για να ελέγξει αν υπάρχει δυσπλασία, για την οποία ευθύνεται ο εν λόγω ιός. Επιπλέον είναι απαραίτητη και η κλινική εξέταση του πρωκτού. Η κάθε εξέταση είναι απλή, ανώδυνη και ολιγόλεπτη.

Γενικότερα, όσοι ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και είναι πιο πιθανό να νοσήσουν θα πρέπει να υποβάλλονται τακτικά σε προληπτικές εξετάσεις (τεστ ΠΑΠ, κολποσκόπηση, δερματική εξέταση).  Άτομα υψηλού κινδύνου θεωρούνται εκείνα που:

• Έχουν ενεργή σεξουαλική ζωή
• Αλλάζουν συχνά σεξουαλικό σύντροφο
• Έχουν παθητική ερωτική επαφή
• Είναι οροθετικοί
• Έχουν διαγνωσμένη νεοπλασία στον τράχηλο
• Είναι τοξικομανείς
• Έχουν ευπαθές ανοσοποιητικό σύστημα (μεταμόσχευση, κακήθειες, ΧΜΘ, Aids)

Πώς αντιμετωπίζονται τα κονδυλώματα;

Ο ιός δεν φεύγει ποτέ από τον οργανισμό. Οι υπάρχουσες θεραπείες είναι αποτελεσματικές όσον αφορά στην εμφάνιση των κονδυλωμάτων. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι είναι και μόνιμες ή ότι το άτομο που πάσχει παύει να μεταδίδει τον ιό.

Οι υπάρχουσες θεραπείες είναι οι εξής:

• Κρυοπηξία (χρήση υγρού αζώτου)

• Χειρουργική αφαίρεση των κονδυλωμάτων

• Χρήση λέιζερ

• Χημική αγωγή

Είναι σημαντικό να τονιστεί και πάλι ότι τα καρκινογόνα στελέχη του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων δεν προκαλούν εμφανή κονδυλώματα. Έτσι, η ερωτική επαφή χωρίς προφυλάξεις μπορεί να γίνει η αιτία να εκτεθεί ένα άτομο στα καρκινογόνα στελέχη του ιού χωρίς να το γνωρίζει.

Ποιά είναι η δράση του εμβολίου κατά του HPV;

Το εμβόλιο για τον HpV δεν έχει θεραπευτική δράση και δε χορηγείται για τη θεραπεία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή για τα κονδυλώματα. Ιδανικά συνιστάται να γίνεται πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών, επειδή μέχρι τότε, ο οργανισμός δεν έχει εκτεθεί ακόμη στον ιό. Αλλά και σε περίπτωση που έχει ξεκινήσει η σεξουαλική ζωή ή η έκθεση σε κάποιον από τους HPV ιούς συνιστάται καθώς παρέχεται προστασία από τα στελέχη των ιών από τα οποία δεν έχουν μολυνθεί.

Ο εμβολιασμός πραγματοποιείται σε τρείς δόσεις: η πρώτη δόση σήμερα, η δεύτερη δόση σε ένα ή δύο μήνες και η τρίτη δόση 6 μήνες μετά την πρώτη.  Με τη χορήγηση εμβολίου δημιουργούνται ειδικά αντισώματα που προστατεύουν από τους ιούς «υψηλού κινδύνου». Οι ιοί αυτοί ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, το εμβόλιο προστατεύει μόνο από τα καρκινογόνα στελέχη του ιού και όχι από όλα τα υπόλοιπα στελέχη που προκαλούν τις ορατές αλλοιώσεις – κονδυλώματα. Αυτό σημαίνει ότι η χρήση προφυλακτικού κατά τη σεξουαλική επαφή επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση. Το προφυλακτικό προσφέρει προστασία μόνο αν οι βλάβες βρίσκονται στην περιοχή που καλύπτει.

Έρευνες δείχνουν ότι το εμβόλιο για τον HpV δεν συνδέεται με άλλα προβλήματα υγείας. Οι παρενέργειες που έχουν περιγραφεί  αποτελούν ήπια ενοχλήματα, όπως:

• ήπιος πόνος στο σημείο του εμβολιασμού (8 στους 10)
• ερυθρότητα ή οίδημα στο σημείο του εμβολιασμού (1 στους 4)
• δεκατική πυρετική κίνηση (1 στους 10)
• κνησμός στο σημείο του εμβολιασμού ή
• πυρετός πάνω από 38ο C (λιγότερο από 1 στους 30).

Σύμφωνα με τους επίσημους φορείς «Το εμβόλιο εναντίον του HPV φαίνεται να είναι ένα πολύ ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο, με πολύ μεγάλη σπουδαιότητα για την υγεία των γυναικών».

Βρες εδώ τους καλύτερους γιατρούς για τα κονδυλώματα