Πολλοί δεν γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται, άλλοι δυσανασχετούν και μόνο στο άκουσμα της λέξης. Είναι γεγονός, όμως, ότι η γαστροσκόπηση είναι μια από τις πιο αξιόπιστες και ασφαλείς εξετάσεις για το στομάχι. Πραγματοποιείται από ειδικούς γαστρεντερολόγους και οδηγεί στην αποτελεσματική αντιμετώπιση έντονων και χρόνιων προβλημάτων στο στομάχι.
Δες ακόμα: Ελκώδης κολίτιδα – Νόσος του Crohn
Τι είναι η γαστροσκόπηση και πότε ενδείκνυται
Γαστροσκόπηση είναι η εξέταση που επιτρέπει στον ιατρό να δει ενδοσκοπικά το εσωτερικό του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου, τα οποία απαρτίζουν το ανώτερο πεπτικό μας σύστημα.
Δεν είναι απαραίτητη όταν κάποιος αισθάνεται περιστασιακές ενοχλήσεις και πόνο, όπως για παράδειγμα δυσπεψία και καούρες, μετά από κάποιο βαρύ φαγητό ή έντονο κάπνισμα ή σε μια περίοδο έντονου στρες. Αν οι ενοχλήσεις όμως προκύπτουν ξαφνικά χωρίς προφανή λόγο και είναι έντονες, η επίσκεψη στον γαστρεντερολόγο δεν πρέπει να καθυστερήσει. Συγκεκριμένα, η εξέταση ενδείκνυται στις παρακάτω περιπτώσεις:
- Αναιμία και χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12
- Ανορεξία και ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Ναυτία και τάση για εμετό
- Δυσπεψία και δυσκολία στην κατάποση
- Χρόνια διάρροια
Αποτελεί επίσης την καλύτερη εξέταση για να εντοπιστεί η αιτία κάποιας αιμορραγίας στο πεπτικό.
Η διαδικασία
Είναι μια ανώδυνη εξέταση που διαρκεί περίπου 10 λεπτά και γίνεται με τον ασθενή ξαπλωμένο σε αριστερή πλάγια θέση. Ο ασθενής μπαίνει σε ήπια καταστολή (μέθη) και λαμβάνει και στοματοφαρυγγική αναισθησία με ξυλοκαΐνη. Η εξέταση γίνεται με ένα λεπτό και εύκαμπτο ενδοσκόπιο, το γαστροσκόπιο, το οποίο προωθείται από τον οισοφάγο μέχρι και το βολβό δωδεκαδακτύλου. Το γαστροσκόπιο έχει στην άκρη του μια μικρή κάμερα και μια πηγή φωτός που επιτρέπει στον γιατρό να λάβει εικόνες από το στομάχι και έτσι να ανακαλύψει τυχόν φλεγμονές και παθήσεις. Ο γιατρός βάζει μικρή ποσότητα αέρα στο στομάχι ώστε να διατείνει τα τοιχώματά του και να μπορέσει να έχει ακριβέστερη εικόνα. Η δίοδος του γαστροσκοπίου από το φάρυγγα μπορεί να προκαλέσει τάση για εμετό, αλλά αυτό συνήθως ξεπερνιέται εύκολα με τη βοήθεια φαρμάκων.
Κατά τη γαστροσκόπηση, ο γιατρός μπορεί να πάρει δείγμα για κάποια βιοψία, καθώς και για να ελέγξει την παρουσία ενός μικροβίου στο στομάχι, το οποίο έχει τη δυνατότητα να επιβιώνει στο ιδιαίτερα όξινο περιβάλλον του στομάχου, όπου συνήθως δεν συναντώνται μικρόβια. Πρόκειται για το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, που σύμφωνα με τα στοιχεία απαντάται στο 60% του πληθυσμού στην Ελλάδα. Το ελικοβακτηρίδιο ευθύνεται κυρίως για το έλκος του δωδεκαδακτύλου και για τη χρόνια γαστρίτιδα και μπορεί να υπάρχει ήδη σε κάποιον οργανισμό χωρίς να έχει ενεργοποιηθεί, και αργότερα να εκδηλωθεί σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες (κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα, έντονο στρες). Θεραπεύεται σε ποσοστό 90% με τη λήψη αντιβιοτικών για 14 ημέρες, σε συνδυασμό με ένα φάρμακο που προστατεύει το στομάχι.
Επίσης, κατά τη γαστροσκόπηση, ο ιατρός είναι σε θέση να εντοπίσει αλλά και να αφαιρέσει πολύποδες από το στομάχι με τη βοήθεια ειδικού εργαλείου (πολυποδεκτομή). Το δείγμα κατόπιν αποστέλλεται στο εργαστήριο για περαιτέρω αξιολόγηση.
Πριν και μετά
Η σωστή προετοιμασία είναι σημαντική ώστε να πραγματοποιηθεί η εξέταση σωστά, γρήγορα και με ασφάλεια. Μην καταναλώσετε οποιαδήποτε τροφή τουλάχιστον 7-9 ώρες και μην πιείτε νερό τουλάχιστον 2 ώρες πριν από την εξέταση. Σταματήστε τα φάρμακα που τυχόν παίρνετε για το στομάχι 10-15 ημέρες προηγουμένως.
Η γαστροσκόπηση είναι μια ιδιαίτερα ασφαλής εξέταση. Ο ερεθισμός στον φάρυγγα, εξαιτίας του γαστροσκοπίου που πέρασε από εκεί για να κατέβει προς το στομάχι, υποχωρεί μετά από μερικές ώρες. Η επήρεια της μέθης περνάει μετά από 15-30 λεπτά.
Μετά την εξέταση, ο ασθενής δεν πρέπει να οδηγήσει και να καταναλώσει οινοπνευματώδη, ενώ το φαγητό επιτρέπεται μετά από 1-2 ώρες. Καλό θα είναι να μην έχει πάει μόνος του, ώστε να υπάρχει κάποιος που μπορεί να τον συνοδεύσει μετά.
Τα αποτελέσματα, ακόμα και όταν ο γιατρός έχει πάρει δείγμα για βιοψία, βγαίνουν μετά από λίγες ημέρες.