Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα αρκετά σύχνο πρόβλημα στις δυτικές κοινωνίες. Στον ελλαδικό χώρο, επιδημιολογική μελέτη του Ελληνικού Ιδρύματος Γαστρεντερολογίας & Διατροφής έδειξε ότι περίπου 1,7 εκατομμύρια Έλληνες πάσχουν απο χρόνια δυσκοιλιότητα.
Δες ακόμα: Που οφείλεται και πως μπορείτε να απαλλαγείτε από τη Δυσκοιλιότητα
Για την καλύτερη κατανόηση του προβλήματος είναι αναγκαίο να αναφερθεί ο ορισμός της δυσκοιλιότητας. Ετσι λοιπόν, σε συνάντηση ομοφωνίας ειδικών, η δυσκοιλιότητα ορίζεται ως η ύπαρξη 2 ή περισσοτέρων από τα παρακάτω:
- Λιγότερες από 3 κενώσεις την εβδομάδα
- Δυσκολία στην κένωση (>25% των κενώσεων)
- Σκληρά κόπρανα (>25% των κενώσεων)
- Αίσθημα ατελούς κένωσης (>25% των κενώσεων)
- Αίσθημα ορθο-πρωκτικής απόφραξης (>25% των κενώσεων)
- Δακτυλικοί χειρισμοί για διευκόλυνση της κένωσης (>25% των κενώσεων)
Τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να αναφέρονται για περισσότερες από 12 εβδομάδες και η έναρξη τους να είναι μέσα στο τελευταίο 6-μηνο.
Επίσης είναι σημαντικό να καθορισθούν εξαρχής τα αίτια της δυσκοιλιότητας. Με την επίσκεψη στον γαστρεντερολόγο, αρχικά με βάση το ιστορικό και την κλινική εξέταση θα πρέπει να διερευνηθούν :
α) Μηχανικά – Αποφρακτικά αίτια: όπως νεοπλάσματα, φλεγμονές, εκκολπωμάτωση παχέως εντέρου, καλοήθεις στενώσεις, παθήσεις του πρωκτού – αιμορροιδοπάθεια, ράγαδα κ.α.
β) Δευτεροπαθή αίτια: όπως σακχαρώδης διαβήτης, υποθυρεοειδισμός, υπερασβεστιαιμία, νευρολογικά νοσήματα – νόσος Parkinson, πολλαπλή σκλήρυνση, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια – παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, ρευματολογικά νοσήματα, ψυχιατρικά νοσήματα – κατάθλιψη κ.α.
γ) Φάρμακα: όπως σκευάσματα σιδήρου και ασβεστίου, αντιόξινα, αναλγητικά – οπιοειδή & μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, αντιυπερτασικά, αντιεπιληπτικά κ.α.
δ) Λειτουργικά αίτια: που αποτελούν το 90 % των περιπτώσεων και σχετίζονται είτε με το χρόνο διάβασης του παχέως εντέρου (φυσιολογικό ή παρατεταμένο) είτε με δυσλειτουργία του μηχανισμού της αφόδευσης (πρωκτισμός) είτε με συνδυασμό των 2 προηγούμενων παραγόντων.
Ετσι λοιπόν στη διαγνωστική προσπέλαση, κατά περίπτωση μπορεί να περιλαμβάνονται αιματολογικές εξετάσεις (αιματοκρίτης, σάκχαρο, θυρεοειδικές ορμόνες, ασβέστιο κ.α.), κολονοσκόπηση, απεικόνηση παχέως εντέρου, διάβαση παχέως εντέρου, αφοδευογράφημα, ορθο-πρωκτική μανομετρία.
Η αντιμετώπιση για τη λειτουργική δυσκοιλιότητα περιλαμβάνει :
- Αυξημένη κατανάλωση άπεπτων φυτικών ινών (προσοχή! στη σταδιακή αύξηση για αποφυγή παρενεργειών όπως μετεωρισμός, κοιλιακή διάταση, παραγώγη αερίων) π.χ. καθημερινά στο πρωινό 3-5 κουταλιές δημητριακά, κατανάλωση ψωμιού ολικής άλεσης, προσθήκη στα γεύματα σαλάτας (μαρούλι, λάχανο, καρότο), κατανάλωση 2-3 φρούτων ημερησίως (αχλάδι, πορτοκάλι, δαμάσκηνο)
- Αυξημένη κατανάλωση υγρών (τουλάχιστον 2 λίτρα την ημέρα)
- Περιοδική χρήση προβιοτικών
- Αερόβια σωματική άσκηση (45 λεπτά – 1 ώρα έντονο περπάτημα ή τρέξιμο καθημερινά)
- Επί μη ικανοποιητικών αποτελεσμάτων των πιο πάνω μέτρων χρήση υπακτικών
- Χρήση προκινητικών φαρμάκων σε βραδείας διάβασης δυσκοιλιότητα
- Θεραπείες βιοανάδρασης σε δυσλειτουργία του μηχανισμού της αφόδευσης (πρωκτισμός)
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί η καθιέρωση σταθερής ώρας για αφόδευση – συνήθως μετά το πρωινό ξύπνημα ή και μετά τα γεύματα και η αυστηρή αποφυγή αναστολής του αντανακλαστικού της αφόδευσης!