Ο αυτισμός δεν είναι μια διανοητική ασθένεια! Είναι η πιο κοινή κατάσταση στη κατηγορία των ΔΑΔ (Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές). Είναι μια εφ’ όρου ζωής αναπτυξιακή διαταραχή που εμποδίζει τα άτομα να κατανοούν σωστά όσα βλέπουν, ακούν και γενικά αισθάνονται.
Δες ακόμα: Παιδικό ψυχικό τραύμα: ποια είναι τα χαρακτηριστικά του και πώς αντιμετωπίζεται
Ο αυτισμός χαρακτηρίζεται από:
- ποιοτικές δυσκολίες στη κοινωνική κατανόηση, συναλλαγή και συναισθηματική αμοιβαιότητα
- δυσκολίες στον τρόπο επικοινωνίας και στη γλώσσα
- περιορισμένο, στερεότυπο, επαναλαμβανόμενο ρεπερτόριο δραστηριοτήτων και ενδιαφερόντων, ενώ στη συμπεριφορά επικρατούν ιδιόρρυθμα ενδιαφέροντα και ενασχολήσεις
- ανομοιογενή ανάπτυξη γνωστικών λειτουργιών
- συχνά ανακόλουθη επεξεργασία αισθητηριακών προσλήψεων
Η βασικότερη ένδειξη που προκαλεί ανησυχία στους γονείς είναι η καθυστέρηση του παιδιού στα αναπτυξιακά στάδια και κυρίως στην ομιλία. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε πως η καθυστέρηση στην ομιλία, από μόνη της δε σημαίνει απαραίτητα διάγνωση αυτισμού.
Σίγουρα όμως θα πρέπει να υπάρχει μια άμεση επαφή με κάποιον Ειδικό (Λογοθεραπευτή, Παιδοψυχίατρο, Αναπτυξιολόγο) για μια άρτια ενημέρωση για το πώς θα πρέπει να προχωρήσει ο γονέας αναφορικά με την ανάπτυξη του παιδιού του.
Ας δούμε παρακάτω τα βασικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να μας αφυπνίσουν σχετικά με τη ανάπτυξη του παιδιού μας.
- Έλλειψη βλεμματικής επαφής (δεν κοιτάει στα μάτια)
- Δε γυρνάει ακούγοντας το όνομα του
- Δείχνει να μην παρατηρεί και μην ενδιαφέρεται για την παρουσία τόσο του γονέα όσο και οποιουδήποτε άλλου βρίσκεται στον ίδιο χώρο μαζί του.
- Αδιαφορεί για το περιβάλλον του
- Κάνει στερεότυπες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις με τα χέρια κουνώντας τα στο πλάι ή φέρνοντας τα κοντά στα μάτια
- Στριφογυρίζει γύρω από τον εαυτό του ή κουνάει μπρος-πίσω το πάνω μέρος του σώματος του
- Δεν έχει ολοκληρωμένο λόγο, μιλάει τηλεγραφικά ή ρομποτικά
- Όταν θέλει κάτι, οδηγεί τον ενήλικα από το χέρι για να του το δείξει
- Επαναλαμβάνει όσα ακούει, χωρίς νόημα ή πρόθεση επικοινωνίας (ηχολαλεί)
- Περπατάει στις μύτες των ποδιών
- Έχει δυσκολία στο συντονισμό κινήσεων και στη λεπτή κινητικότητα
- Μπορεί να ασχολείται μόνο με ένα παιχνίδι χωρίς να παίζει ουσιαστικά με αυτό π.χ. φέρνει κοντά στο ένα του μάτι ένα αυτοκινητάκι και γυρίζει διαρκώς τη ρόδα του.
- Αδυνατεί να κάνει συμβολικό παιχνίδι-ένδειξη “φτωχής” φαντασίας
- Προσηλώνεται με ένταση και μεγάλη χρονική διάρκεια σε αντικείμενα που παράγουν κίνηση ή ήχο π.χ. όταν λειτουργεί το πλυντήριο ρούχων.
- Έχει εμμονές με αντικείμενα και τα ζητά απεγνωσμένα
- Του αρέσει να επεξεργάζεται μέσα στο στόμα του ή/και να καταπίνει διάφορα αντικείμενα
- Κλείνει τα αυτιά όταν υπάρχει κάποιος οξύς θόρυβος
- Αντιδρά έντονα σε κάθε καινούρια εμπειρία (έξοδο, συνάντηση με ένα καινούριο πρόσωπο)
- Δε συνεργάζεται πάντα, για το άλλαγμα της πάνας ή το μπάνιο
- Έχει έντονες εκρήξεις θυμού
- Παρουσιάζει επιθετική συμπεριφορά προς τον εαυτό ή/και προς τους άλλους (δαγκώνεται, αυτοτραυματίζεται)
- Δεν δέχεται να του φορέσουν κάποια είδη ρούχων (π.χ. μπλούζες με κουμπιά) και συγκεκριμένα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα (π.χ. μάλλινα) ή επιμένει να του φορέσουν ρούχα που του αρέσουν πολύ σε εποχές που δεν είναι κατάλληλες
- Δυσκολεύει πολύ τους γονείς σε οποιαδήποτε κοινωνική έξοδο
- Δεν έχει την αίσθηση του κινδύνου, κι έτσι μπορεί να σκαρφαλώσει σε πολύ ψηλές επιφάνειες ή π.χ. να περάσει ένα δρόμο χωρίς να κοιτάξει κτλ.
- Ο ύπνος του είναι διαταραγμένος και όχι συνεχόμενος
- Έχει αισθητηριακές αλλοιώσεις π.χ. στη γεύση και για αυτό τρώει μόνο συγκεκριμένα είδη τροφών π.χ. μόνο αμυλούχα τρόφιμα
Σε περίπτωση που αναγνωρίζετε στο παιδί σας περισσότερα από δύο από τα παραπάνω στοιχεία, τότε καλό θα ήταν να επισκεφτείτε κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία που θα σας καθοδηγήσει σωστά για το πώς θα πρέπει να προχωρήσετε.
Να θυμάστε πάντα πως η έγκαιρη διάγνωση του αυτισμού μας υπόσχετε και καλύτερα αποτελέσματα όσων αφορά τη αντιμετώπιση των δυσκολιών του παιδιού μας